Уладзіслаў Талочка

Уладзіслаў Талочка
Уладзіслаў Талочка
Дата нараджэння	6 (18) лютага 1887
Месца нараджэння	Гродна, Гродзенскі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя;
Дата смерці	13 лістапада 1942 (55 гадоў)
Месца смерці	Вільня, Вільнюскае гарадское самакіраванне, Літоўская ССР, СССР;
Месца пахавання	могілкі Роса;
Грамадзянства	Расійская імперыя; Польская Рэспубліка;
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Альма-матар	Гродзенская мужчынская гімназія[d] (1904); Віленская каталіцкая духоўная семінарыя; Універсітэт Інсбрука (1914);
Член у	Беларускае навуковае таварыства; Літоўская Тарыба; Беларускае таварыства дапамогі пацярпелым ад вайны;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы
	Творы ў Вікікрыніцах

Уладзіслаў Тало́чка^[1]^[2] (польск.: Władysław Tołoczko^[3]; 6 (18) лютага 1887, Гродна — 13 лістапада 1942) — беларускі рэлігійны і культурна-асветны дзеяч, культуролаг, гісторык, літаратурны крытык. Псеўданімы: Адам Саладух; Дрыгавіч; Adam Saladuch; Widz^[3]. Крыптанім: Ад. С^[3].

Біяграфія

У 1896—1904 вучыўся ў Гродзенскай гімназіі. З кастрычніка 1906 года семінарыст Віленскай духоўнай каталіцкай семінарыі. У 1909 годзе пасвечаны ў святара. У 1909—1914 гадах вывучаў тэалогію і філасофію ў каталіцкім універсітэце ў Інсбруку (Аўстрыя). З 1914 года святар у Вільні. У 1915—1918 гадах адзін з ініцыятараў і арганізатараў Віленскага камітэта дапамогі пацярпелым ад вайны, беларускага дзіцячага прытулку «Золак». З 1917 года звязаны з беларускай нацыянальна-рэлігійнай палітычнай арганізацыяй «Хрысціянская дэмакратычная злучнасць». Удзельнічаў у арганізацыі і правядзенні Беларускай канферэнцыі ў Вільні (1918), Беларускім з’ездзе Віленшчыны і Гродзеншчыны (1919). Уваходзіў у склад Літоўскай Тарыбы (1918—1920). За сваю дзейнасць з 1920-х гадоў пераследаваўся польскімі свецкімі і духоўнымі ўладамі. 15 снежня 1938 года як «недобранадзейная асоба» высланы ў Беласток. На пачатку Другой сусветнай вайны вярнуўся ў Вільню.

Пахаваны на віленскіх могілках Роса.

Культурна-асветная дзейнасць

Адзін з першых каталіцкіх святароў пачаў ужываць беларускую мову ў набажэнствах.

Публікаваў матэрыялы рэлігійнай тэматыкі ў Віленскім каталіцкім часопісе «Dwutygodnik Diecezjalny» («Дыяцэзіяльны двухтыднёвік»). Падтрымліваў выданне каталіцкай газеты «Беларус». У час Першай сусветнай вайны выкладаў рэлігію ў беларускіх школах Вільні. Выкладчык на курсах для непісьменных рабочых (1916—1917). З 1919 года супрацоўнічаў з газетай «Крыніца», дзе змяшчаў артыкулы культурна-адраджэнскай і рэлігійнай тэматыкі. У міжваенны час (1920—1939) адзін з вядучых публіцыстаў часопіса віленскіх краёўцаў «Przegląd Wileński» («Віленскі агляд»). Быў прыхільнікам ідэі экуменізму.

Зноскі

↑ БелЭн 2002.
↑ ЭГБ 2001.
↑ ^а ^б ^в Талочка Уладзіслаў, сын Аляксандра на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

Літаратура

Тало́чка Уладзіслаў // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 405. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Тало́чка Уладзіслаў // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — С. 497—498. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
Рэлігія і царква на Беларусі. Энцыклапедычны даведнік // Мінск, Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2001. — С. 322. — 365 с. — 3000 экз. — ISBN 985-11-0220-2.
Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
Гарбінскі Ю. Беларускія рэлігійныя дзеячы XX стагоддзя. — Мінск-Мюнхен, 1999.
Vytautas Žeimantas. Kunigas Vladislovas Taločka — Lietuvos Tarybos narys (на литовском языке) XXI amžius, Kaunas, 2020 04 10.
Выхаванцы пра ксяндза Талочку // Наша слова.pdf № 35 (87), 30 жніўня 2023. // на pawet.net

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Уладзіслаў Талочка
Слоўнік Маракова

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] БелЭн 2002.

[FOOTNOTEЭГБ2001-2] ЭГБ 2001.

[БАП-3] а ^б ^в Талочка Уладзіслаў, сын Аляксандра на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

[1]

[2]

[3]