Роскільскі сабор

Кафедральны сабор
Роскільскі сабор
дацк.: Roskilde Domkirke
55°38′33,70″ пн. ш. 12°04′47,55″ у. д.
Краіна	Данія
Горад	Роскіле
Канфесія	Царква Швецыі
Епархія	Roman Catholic Diocese of Roskilde[d], Diocese of Zealand[d] і Diocese of Roskilde[d]
Благачынне	Roskilde Domsogn[d]
Архітэктурны стыль	Цагляная готыка
Архітэктар	Абсалон
Дата заснавання	XIII стагоддзе
Будаўніцтва	1170—1280 гады
Матэрыял	цэгла
Сайт	roskildedomkirke.dk (дацк.)​ (англ.)​ (фр.)​ (ісп.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сабор у Роскіле — галоўны сабор Даніі, пахавальня дацкіх каралёў. Яркі ўзор цаглянай готыкі. Унесены ў 1995 годзе ЮНЕСКА ў спіс сусветнай спадчыны.

Гісторыя

Ужо напачатку эпохі Сярэднявечча сабор быў адной з найбольш вядомых цэркваў Даніі і служыў кафедральным саборам дыяцэзіі вострава Зеландыя, а з 1923 года — Роскільскай дыяцэзіі.

Сучаснаму сабору папярэднічалі прынамсі дзве царквы. Першая з іх, пабудаваная Харальдам Сінязубым, была драўлянай, аднак у XI стагоддзі яна была паслядоўна заменена адной ці двума каменнымі з траверціну. Каля 1080 года царква ўяўляла сабой трохнефную базіліку, пабудаваную біскупам Свенам Нурдманам.

Інтэр'ер сабора

У 1170 годзе біскуп Абсалон пачаў будаўніцтва цаглянай царквы ў раманскім стылі з доўгім і шырокім папярочным нефам, аднак пазней біскуп Петэрам Сунесанам змяніў канструкцыю сабора ў стылі французскай готыкі. Сучасная царква была скончана ў 1280 годзе, але з тых часоў кожнае стагоддзе ўносіла змены ў яе выгляд і ўнутранае ўбранне.

Да Рэфармацыі, распачатай у Даніі ў 1536 годзе, сабор быў каталіцкім, і меў апроч галоўнага алтара некалькі іншых, у тым ліку і ў прыбудаваных капэлах.

Бакавы фасад сабора

Пасля Рэфармацыі бакавыя алтары былі прыбраны. З гэтага часу ўсе дацкія каралі і амаль усе дацкія каралевы былі пахаваны ў саборы і прыбудаваных да яго каралеўскіх капэлах. У саборы маецца і некалькі пахаванняў, якія адносяцца да перыяду Сярэднявечча. Найбольш ушанаваным з іх з'яўляецца саркафаг каралевы Маргрэты Дацкай. Усяго ў саборы знаходзіцца 39 пахаванняў. Па волі апошняга караля Фрыдэрыка IX і яго жонкі Інгрыд для іх быў пабудаваны маўзалей за сценамі сабора.

Каралі і каралевы, пахаваныя ў мемарыяльным комплексе сабора

1. Харальд Сінязубы каля 950 — каля 985 (D1) (грабніца пустая)
2. Свен II Эстрыдсен 1047—1074 (D3)
3. Маргрэта I 1375—1412 (С2)
4. Крыстафер, герцаг Лоланскі пам. 1363 (D5)
5. Крысціян I 1448—1481 і Даратэя Брандэнбургская (D2)
6. Крысціян III 1534—1559 (E3) і Даратэя Саксен-Лаўэнбургская
7. Фрэдэрык II 1559—1588 (E4) і Сафія Мекленбург-Гюстраўская
8. Крысціян IV 1588—1648 (M1) і Ганна Кацярына Брандэнбургская (M2)
9. Фрэдэрык III 1648—1670 (M4) і Сафія Амалія Браўншвайг-Люнебургская (M5)
10. Крысціян V 1670—1699 (D6) і Шарлота Амалія Гесэн-Касельская (D7)
11. Фрэдэрык IV 1699—1730 (D8) і Луіза Мекленбург-Гюстраўская (D9) і Ганна Сафія Рэвентлаў
12. Крысціян VI 1730—1746 (F1) і Сафія Магдалена Брандэнбург-Кульмбахская (F2)
13. Фрэдэрык V 1746—1766 (F3) Луіза Вялікабрытанская (F4) і Юліяна-Марыя Браўншвайг-Вольфенбютэльская (F5)
14. Крысціян VII 1766—1808 (F6)
15. Фрэдэрык VI 1808—1839 (F7) і Марыя Гесэн-Касельская (F8)
16. Крысціян VIII 1839—1848 (F9) і Караліна Амалія Аўгустэнбургская (F10)
17. Фрэдэрык VII 1848—1863 (F11) і Луіза Расмусен (F12)
18. Крысціян IX 1863—1906 і Луіза Гесэн-Касельская (P1)
19. Фрэдэрык VIII 1906—1912 і Луіза Шведская (P2)
20. Крысціян X 1912—1947 і Александрына Мекленбург-Шверынская (P3)
21. Фрэдэрык IX 1947—1972 і Інгрыд Шведская (S1)

• 
  Роскіле. Капэла Крысціяна IV
• 
  Роскіле. Саркафаг Маргрэты I
• 
  Роскіле. Грабніца герцага Крыстафера (брата Маргрэты I), побач - Фрыдэрыка IV, на заднім плане - Крысціяна V.
• 
  Роскіле. Капэла Фрыдэрыка V

Літаратура

• Henning Dehn-Nielsen, Kings and Queens of Denemark, Rosenborg Castle. Copenhagen 2007. ISBN 978-87-89542-71-3
• Roskilde Domkirkes Salgfond und Anette Kruse. Der Dom von Roskilde. 2005. ISBN 87-980270-7.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Роскільскі сабор