Перайсці да зместу

Пераўскіт

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Пераўскіт
Формула CaTiO3
Прымесь Nb, Na, Se, Ta
Цвёрдасць 5,5
Шчыльнасць 3,98—4,26 г/см³
Паказчык пераламлення nα= 2,300 nβ= 2,340 nγ= 2,380

Пераўскі́т — мінерал падкласа складаных аксідаў, тытанат кальцыю, CaTiO3.

У складзе пераўскіту 29,48 % кальцыю, 35,22 % тытану, прымесі ніобію і рэдказямельных элементаў. Крышталізуецца ў рамбічнай, некаторыя разнавіднасці ў тэтраганальнай сінгоніі. Утварае крышталі, друзы, зярністыя агрэгаты. Колер буравата-чорны. Цвёрдасць 5,5 па шкале Моаса. Шчыльнасць 3,98—4,26[1] г/см³. Крохкі. Бляск алмазны, паўметалічны, металічны. Раскладаецца ў кіпячай сернай кіслаце[1]. Сегнетаэлектрык.

Паходжанне і радовішчы

[правіць | правіць зыходнік]

Пераўскіт утвараецца ў магматычных ультраасноўных і шчолачных пародах, скарнах, карбанатытах. Намнажаецца ў россыпах.

Упершыню знойдзены на Урале нямецкім мінералогам Густавам Разэ (ням.: Gustav Rose) у 1839 годзе. Названы ў гонар дзяржаўнага дзеяча Расійскай імперыі, калекцыянера мінералаў, графа Л. А. Пяроўскага.

Радовішчы пераўскіту ў Расіі (Урал, Кольскі паўвостраў), Швейцарыі, Аўстрыі, Германіі, Фінляндыі, Швецыі.

Пераўскіт і яго разнавіднасці выкарыстоўваюцца ў якасці руды на атрыманне рэдказямельных элементаў цэрыевай групы, тытану і ніобію[1].

Зноскі

  • Пераўскі́т // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — С. 289—290. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
  • Перовски́т // Т. 19. Отоми — Пластырь. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — С. 434. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
  • Перовски́т // Геологический словарь. В 2-х тт. Т. 2: М—Я (руск.) / Под. ред. А. Н. Криштофовича. Отв. ред. Т. В. Спижарский. — М.: Государственное научно-техническое издательство по геологии и охране недр, 1955. — С. 134—135. — 449 с. — 30 000 экз.
  • Перовски́т // Геологический словарь : в 2 т. Т. 2: Н—Я (руск.) / Х. А. Арсланов, М. Н. Голубчина, А. Д. Искандерова и др.; гл. ред. акад. К. Н. Паффенгольц (отв. ред.) и др.. — М.: Недра, 1978. — С. 83. — 456 с. — 40 000 экз.