Мікалай Віталевіч Лысенка
Мікалай Лысенка | |
---|---|
укр.: Микола Лисенко | |
Асноўная інфармацыя | |
Дата нараджэння | 10 (22) сакавіка 1842[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 6 лістапада 1912[1][2][…] (70 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Краіна | |
Бацька | Lysenko Vitaly[d] |
Жонка | Olha Antonivna Lypska[d] |
Дзеці | Ostap Lysenko[d], Katerîna Masleannîkova[d], Mariana Lîsenko[d] і Halyna Lysenko-Shylo[d] |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Музычная дзейнасць | |
Педагог | Carl Reinecke[d][5][7][…], Ernst Heinrich Leopold Richter[d][5][7][…], Мікалай Андрэевіч Рымскі-Корсакаў[5] і Alois Panoccini[d][10] |
Прафесіі | дырыжор, кампазітар класічнай музыкі, піяніст, музычны педагог, музычны этнограф, кампазітар |
Гады актыўнасці | 1869—1912 |
Інструменты | фартэпіяна[5] і арган |
Жанры | опера[5], фолк-музыка[5], art song[d][5] і сімфанічная музыка[d][5] |
Выхаванцы | Alexandra Mandelstam[d] |
Грамадская дзейнасць | |
Член у | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Мікалай Лысенка (укр.: Микола Лисенко; 10 (22) сакавіка 1842 — 24 кастрычніка (6 лістапада) 1912) — украінскі кампазітар, піяніст , дырыжор, педагог, збіральнік песеннага фальклору, грамадскі дзеяч. Заснавальнік нацыянальнай кампазітарскай школы.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Скончыў Кіеўскі ўніверсітэт (1865), вучыўся ў Лейпцыгскай (1867—69) і Пецярбургскай (1874—76, клас М. Рымскага-Корсакава) кансерваторыях. Арганізаваў хор Кіеўскага ўніверсітэта (1864), украінскі хор у Пецярбургу (1874), музычна-драматычную школу (1904) у Кіеве і інш.
Творчасць
[правіць | правіць зыходнік]Яго музыка адметная яскравым нацыянальным каларытам, арганічным развіццём асноў народна-песеннай культуры, дэмакратычнымі ідэямі. Садзейнічаў станаўленню ўкраінскай оперы, узбагаціў музычна-сцэнічны і вакальны жанры, паклаў пачатак многім інструментальным жанрам у нацыянальнай музыцы. Збіраў і вывучаў фальклор, стварыў класічныя ўзоры апрацовак народных песень.
Да найбольш вядомых твораў належыць музыка гімнаў «Малітва за Украіну» і «Вечны рэвалюцыянер», якія, ў тым ліку, выконваў хор Кірыла Стацэнкі падчас Свята саборнасці, оперы «Тарас Бульба», «Наталка Палтаўка» і іншыя. Мікалай Лысенка стварыў шматлікія аранжыроўкі народнай музыкі для голасу і фартэпіяна, для хору і змешанага складу, а таксама напісаў значную колькасць твораў на словы Тараса Шаўчэнкі.
Ушанаванне памяці
[правіць | правіць зыходнік]Яго імя носяць Львоўская нацыянальная музычная акадэмія імя Мікалая Лысенкі, Харккаўскі нацыянальны акадэмічны тэатр оперы і балета .
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б Nikolai Witaljewitsch Lyssenko // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ а б Mykola Vitalijovyč Lysenko // Český hudební slovník osob a institucí
- ↑ Лысенко Николай Витальевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ https://www.findagrave.com/memorial/9596/mikola-lysenko Праверана 3 сакавіка 2022.
- ↑ а б в г д е ё ж з і Internet Encyclopedia of Ukraine / O. Havrylyshyn, F. Sysyn, M. Moser et al. — CIUS, 2001. Праверана 3 сакавіка 2022.
- ↑ а б http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?linkpath=pages\L\Y\LysenkoMykola.htm Праверана 3 сакавіка 2022.
- ↑ а б в г д Г. Риман Лисенко // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 2. — С. 766–767.
- ↑ Лысенко, Николай Витальевич // Зерновые — Империализм — 1933. — Т. 27.
- ↑ а б https://www.ukrainianartsong.ca/composers-1-1-1 Праверана 3 сакавіка 2022.
- ↑ https://doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.17272 Праверана 3 сакавіка 2022.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мікалай Віталевіч Лысенка
- Нарадзіліся 22 сакавіка
- Нарадзіліся ў 1842 годзе
- Нарадзіліся ў Крамянчугскім павеце
- Памерлі 6 лістапада
- Памерлі ў 1912 годзе
- Памерлі ў Кіеве
- Пахаваныя на Байкавых могілках
- Выпускнікі Лейпцыгскай вышэйшай школы музыкі і тэатра
- Выпускнікі Кіеўскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Харкаўскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Харкаўскага ўніверсітэта
- Асобы
- Музыканты паводле алфавіта
- Кампазітары паводле алфавіта
- Кампазітары Расійскай імперыі
- Кампазітары Украіны
- Кампазітары XIX стагоддзя
- Кампазітары XX стагоддзя
- Піяністы паводле алфавіта
- Піяністы Расійскай імперыі
- Піяністы Украіны
- Піяністы XIX стагоддзя
- Піяністы XX стагоддзя
- Дырыжоры паводле алфавіта
- Дырыжоры Расійскай імперыі
- Дырыжоры Украіны
- Дырыжоры XIX стагоддзя
- Дырыжоры XX стагоддзя
- Музычныя педагогі Расійскай імперыі
- Музычныя педагогі Украіны
- Музычныя педагогі XIX стагоддзя
- Музычныя педагогі XX стагоддзя
- Рамантычныя кампазітары
- Нарадзіліся ў Палтаўскай вобласці