Мак няпэўны

Мак няпэўны
Агульны выгляд квітнеючай расліны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Казяльцовакветныя Сямейства:  Макавыя Падсямейства:  Макавыя Трыба:  Макавыя Род:  Мак Від:  Мак няпэўны
Міжнародная навуковая назва
Papaver dubium L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   18889 NCBI   357469 EOL   863731 GRIN   t:26676 IPNI   673488-1 TPL   kew-2560793

Мак няпэўны (Papaver dubium) — аднагадовая травяністая расліна, від травяністых раслін роду Мак (Papaver) сямейства Макавыя (Papaveraceae).

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926



1 — Papaver dubium

Сцябло звычайна прамое, малагалінаванае, з прыціснутымі галінкамі, даволі густа і мякка касмата-шчаціністае.

Ніжнія лісце проста пёрыста-рассечанае або (у слабых асобінікаў) пёрыста-надрэзанае з больш-менш буйнымі, шырокімі, даўгаватымі, яйкападобнымі сегментамі, часам суцэльнымі, часам зубчастымі, тупаватымі або вострымі. Верхняе лісце або проста двойчы-пёрыста-рассечанае на лінейныя або даўгавата-лінейныя або ланцэтныя, суцэльныя або зубчастыя, вострыя сегменты і долі; зубцы заканчваюцца доўгай шчацінкай.

Кветканосы прамыя, моцныя, доўгія, даволі густа, часта бялёса-прыціснута-шчаціністыя. Бутоны доўга-адагнута-касматыя, невялікія, без ражкоў. Вяночкі вінна-чырвоныя ці ружовыя, звычайна бледныя, рэдка белыя, невялікія, рана ападаюць. Пялёсткі 1-2 (рэдка да 3) см даўжынёй, з невялікай чорнай плямай пры аснаванні, рэдка без яе, звычайна зваротнаяйкападобныя, не налягаюць бакамі адзін на аднаго. Тычынкі малалікія, ніткі іх вельмі тонкія. Цвіце ў красавіку — чэрвені.

Плод — голая, даўгавата-булавападобная або булавападобна-цыліндрычная каробачка, маладая зваротнаяйкападобная, без прыкмет ножкі, сядзячая, 12-20 мм даўжынёй, амаль без жылак на паверхні, з цвёрдымі сценкамі, шызая; дыск спелай каробачкі плоскі, плёнкавы, зубцы яго моцна налягаюць адзін на аднаго; прамянёў 4-11.

Апісаны са Швецыі і Англіі.

Распаўсюджанне

Паўночная Еўропа: Данія, Ірландыя, Швецыя (поўдзень), Вялікабрытанія; Цэнтральная Еўропа: Аўстрыя, Бельгія, Чэхаславакія, Германія, Венгрыя, Нідэрланды, Польшча, Швейцарыя; Паўднёвая Еўропа: Албанія, Балгарыя, Югаславія, Грэцыя, Італія (уключаючы Сардзінію і Сіцылію), Румынія, Францыя (уключаючы Корсіку), Партугалія, Іспанія (уключаючы Балеарскія астравы); тэрыторыя былога СССР: Беларусь, Літва, Латвія, Эстонія, Украіна, Расія (Крым), Каўказ (Арменія, Азербайджан, Грузія, Перадкаўказзе, Дагестан), Туркменія; Заходняя Азія: Афганістан,Егіпет (Сінайскі паўвостраў), Іран, Ірак, Турцыя; Паўднёвая Азія: Пакістан; Афрыка: Алжыр (поўнач), Егіпет, Лівія (поўнач), Марока, Туніс, востраў Мадэйра, Канарскія астравы.

Натуралізаваўся як заносная расліна на Азорскіх астравах і ў Паўночнай Амерыцы.

Расце па камяністых і гліністых схілах, на палях, у дарог.

Класіфікацыя

У межах віду вылучаюцца тры падвіда:

• Papaver dubium subsp. dubium
• Papaver dubium subsp. erosum (Litv.) Kadereit . Афганістан, Іран, Туркменія
• Papaver dubium subsp. lecoqii (Lamotte) Syme — Афрыка, Турцыя, Вялікабрытанія, Цэнтральная і Паўднёвая Еўропа

Літаратура

• Попов М. Г. Род 556. Мак — Papaver // Флора СССР : в 30 т. / гл. ред. В. Л. Комаров. — М. ; Л. : Изд-во АН СССР, 1937. — Т. 7 / ред. тома Б. К. Шишкин. — С. 639—640. — 792, XXVI с. — 5200 экз.