Леанід Рыгоравіч Рахленка

Леанід Рыгоравіч Рахленка
Дата нараджэння	6 (19) верасня 1907
Месца нараджэння	Церахоўка, Чырванабудская воласць[d], Гомельскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	9 сакавіка 1986(1986-03-09) (78 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Жонка	Лідзія Іванаўна Ржэцкая
Дзеці	Юрый Леанідавіч Рахленка[d] і Валянціна Леанідаўна Рахленка
Адукацыя	Тэхнікум сцэнічных мастацтваў (1927)
Месца працы	Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы
Прафесія	акцёр, тэатральны рэжысёр, рэжысёр
Прэміі
Узнагароды

Леанід Рыгоравіч (Гдальевіч) Рахленка (1907, г.п. Церахоўка, Добрушскі раён — 1986) — беларускі акцёр, рэжысёр. Народны артыст Беларусі (1946) і Народны артыст СССР (1966), лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР (1970).

Біяграфія

Магіла Леаніда Рахленкі на Усходніх могілках Мінска.

У 1925—1927 гадах навучаўся ў Ленінградскім інстытуце сцэнічнага мастацтва (Расійская СФСР) на курсе Леаніда Віўена і Сяргея Радлава. З 1926 года ў Ленінградскім рабочым тэатры пралеткульта. У 1929—1981 гадах у Беларускім тэатры імя Янкі Купалы, дзе ў 1937—1941 гадах займаў пасаду мастацкага кіраўніка. Адначасова ў 1956—1958 і 1967—1969 гадах быў мастацкім кіраўніком студый пры тэатры.

Члены Беларускага саюза тэатральных дзеячаў з 1946 года.

Творчасць

Выкананыя ім ролі былі адметныя выразнасцю душэўных уласцівасцей, светапогляднай абагульненасцю і падрабязнасцю распрацоўкі. Ён выканаў наступныя ролі ў адпаведных пастаноўках:

• Старац — «Раскіданае гняздо» Янкі Купалы;
• Сымон — «Салавей» Змітрака Бядулі;
• Гарлахвацкі — «Хто смяецца апошнім» Кандрата Крапівы;
• Добрых — «Амністыя» Мікалая Матукоўскага;
• Круціцкі — «На ўсякага мудраца хапае прастаты» Аляксандра Астроўскага;
• Прыбыткоў — «Апошняя ахвяра» А.Астроўскага;
• Дудукін — «Без віны вінаватыя» Астроўскага;
• Бубнаў — «На дне» Максіма Горкага;
• Бераст — «Платон Крэчат» Аляксандра Карнейчука;
• Сцяпан Сыравараў — «У мяцеліцу» Леаніда Лявонава;
• Ён — «Чацверты» Канстанціна Сіманава.

Яго пастаноўкі вызначаліся дакладнасцю вобразнай будовы, тонкай распрацоўкай характараў і акцёрскай спалучанасцю. На памостках Купалаўскага тэатра ён паставіў:

• 1934 — «Канец дружбы» са Львом Літвінавым;
• 1936 — «Ваўкі і авечкі» А.Астроўскага;
• 1937 — «Скупы» Мальера;
• 1937 — «Салавей» з Л.Літвінавым;
• 1938 — «Без віны вінаватыя» Астроўскага;
• 1938 — «Партызаны» з Канстанцінам Саннікавым;
• 1939 — «Хто смяецца апошнім» з Восіпам Раеўскім;
• 1941 — «У стэпах Украіны» А.Карнейчука;
• 1943 — «Рускія людзі» К.Сіманава;
• 1953 — «Каварства і каханне» Фрыдрыха Шылера;
• 1954 — «Вогненны мост» Барыса Рамашова;
• 1956 — «Пані міністэрша» Браніслава Нушыча;
• 1962 — «Паўночная мадонна» братоў Тур (Леаніда Тубельскага і Пятра Рыжэя).

Фільмаграфія

• 1941 — «Жыві, родная Беларусь» (музычны фільм): паэт
• 1941 — «Марскі ястраб»: контр-адмірал
• 1954 — «Хто смяецца апошнім»: кіраўнік інстытута Гарлахвацкі
• 1956 — «Міколка-паравоз»: нямецкі палкоўнік
• 1957 — «Палеская легенда»: пан Іван
• 1957 — «Далёкае і блізкае»: Чугай
• 1957 — «Сцяпан Кальчугін»: Бахмуцкі
• 1958 — «Гадзіннік спыніўся апоўначы»: Курт фон Готберг
• 1960 — «Веснавыя навальніцы»: прафесар
• 1978 — «Расклад на паслязаўтра»: прафесар Калмыкаў
• 1980 — «Атланты і карыятыды»: Багдан Вітальевіч

Сям’я

• жонка Лідыя Ржэцкая (1899—1977) — актрыса, народная артыстка СССР (1955)
• Дачка Валянціна (нар. 1931) — беларуская піяністка.
• брат Аляксандр Рахленка (1918—1959) — акцёр
• унук Аляксандр Юр’евіч Рахленка (нар. 1961) — кінаакцёр

Узнагароды і званні

• заслужаны артыст Беларускай ССР
• народны артыст БССР (1946)
• народны артыст СССР (1966)
• Дзяржаўная прэмія Беларускай ССР (1970)
• Ганаровая грамата Прэзідыума ВС БССР (1982)
• ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі
• тры ордэны Працоўнага Чырвонага Сцяга (1940, 1948, 1955)
• ордэн Дружбы народаў (1977)
• медалі.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
• Рахле́нка Леанід Рыгоравіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 626. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.