Перайсці да зместу

Купена духмяная

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Купена духмяная
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Polygonatum odoratum (Mill.) Druce, 1906

Сінонімы
Падвіды

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  82207
EOL  1014905
GRIN  t:402671
IPNI  540195-1
TPL  kew-284008

Купе́на духмяная[3] (Polygonatum odoratum) — кветкавая расліна роду Купена (Polygonatum) сямейства Спаржавыя (Asparagaceae).

Купена духмяная, саламонава пячатка, зязюліны ручнікі, пупнік, грыжнік[3].

Батанічнае апісанне

[правіць | правіць зыходнік]
Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Шматгадовая травяністая расліна вышынёй 30—60[3] см, з доўгім і тоўстым вузлаватым карэнішчам. Сцябло голае, граністае, у верхняй частцы сагнутае дугой. Лісце чаргаванае, простае, суцэльнае, сядзячае, падоўжана-эліптычнае, зрэдку яйцападобнай формы, з гладкім краем. Кветкі адзіночныя або па 2 (па 3—5, радзей па 2[4]) на кветаносах у пазухах лісця, белыя з зеленаватым адценнем. Пялёсткаў і тычынак — 6. Плод — ягада сінявата-чорнага колеру.

Расліна ядавітая.

Распаўсюджанне і экалогія

[правіць | правіць зыходнік]

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Еўропы і ўмераных абласцей Азіі. Святлолюбівая, ценевынослівая расліна[5]. Ксерафіт, мезафіт і мезатроф[5].

Расце на лугах, узлесках і палянах, у хваёвых, мяшаных, зрэдку — шыракалістых лясах, у хмызняках на берагавых схілах. Цвіце ў маічэрвені. Плады паспяваюць у жніўні.

Ахоўваецца на тэрыторыі Украіны[5] і шэрагу рэгіёнаў Расіі[5][6].

Гаспадарчае значэнне

[правіць | правіць зыходнік]

Дэкаратыўная і лекавая расліна. У лекавых мэтах выкарыстоўваюцца сцяблы, лісце і карэнішчы.

Маладыя парасткі і багатыя на крухмал карэнішчы ядомыя[7].

У прыродзе з’яўляецца кормам плямістым аленям і алтайскім маралам[7].

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
  3. а б в Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз.
  4. ОВРБ 1999.
  5. а б в г Купена душистая: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
  6. Polygonatum odoratum (Mill.) Druce // ИАС «ООПТ России» (руск.)
  7. а б Купена аптечная — Polygonatum odoratum // Экологический центр «Экосистема»™, А. С. Боголюбов (руск.)