Званочак

Званочак
Званочак шыракалісты (Campanula latifolia) — тыпавы від рода Званочак.
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Астракветныя Сямейства:  Званочкавыя Падсямейства:  Campanuloideae Род:  Званочак
Міжнародная навуковая назва
Campanula L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   34472 NCBI   40568 EOL   38107 GRIN   g:1989 IPNI   5633

Званочак (Campánula) — род выключна травяністых раслін з сямейства званочкавыя (Campanulaceae).

Апісанне

Навуковая назва роду — Campanula — у аснове мае італ.: campana, звон, характарызуючы форму кветкі.

Адна-, двух- і шматгадовыя травяністыя расліны з прамастойным простым ці галінастым сцяблом вышынёй да 120 см. Лісце амаль сядзячае або на каротхіх чаранках, чаргаванае, суцэльнае, іншы раз у прыкаранёвай разетцы. Кветкі званочкавыя, лейкападобныя, адкрытыя да колападобных, рознага колеру (найчасцей сінія, блакітныя, фіялетавыя, белыя), адзіночныя або ў галінастых суквеццях. Чашачка 5-зубчастая, часта з прыдаткамі паміж зубцамі. Плод — каробачка.

Распаўсюджанне

Род уключае больш за 300 відаў, якія растуць у краінах з умераным кліматам. У натуральных умовах сустракаецца на Каўказе, у Сібіры, Сярэдняй і Пярэдняй Азіі, у Еўропе, мае некаторы распаўсюджванне ў Паўночнай Амерыцы.

На тэрыторыі Беларусі — 12 дзікарослых відаў: званочак балонскі (Campanula bononiensis), званочак жорсткавалосы, або аленевы (Campanula cervicaria), званочак крапівалісты (Campanula trachelium), званочак круглалісты (Campanula rotundifolia), званочак мучністы, званочак персікалісты (Campanula persicifolia), званочак раскідзісты (Campanula patula), званочак рэпчатападобны, або рапунцэлепадобны (Campanula rapunculoides), званочак рэпчаты, або рапунцэль (Campanula rapunculus), званочак сібірскі скучаны, або зборны (Campanula sibirica), званочак шыракалісты (Campanula latifolia).

Расце на лугах, у лясах, стэпах, сустракаецца таксама на пустэльных і скальных участках. Шматлікія і разнастайныя віды засяляюць субальпійскія і альпійскія паясы гор.

Выкарыстанне

Лекавыя, меданосныя і дэкаратыўныя расліны. Карані і лісце некаторых відаў (напр., званочка рэпчатага) ядомыя.

Літаратура

• Вынаеў Г. Званочак // БЭ ў 18 т. Т. 7. Мн., 1998, С.35

Гл. таксама

• Campanula uniflora
• Campanula zoysii