Герулы

Шчыт правадыра герулаў у складзе позняй рымскай воінскай часці.

Герулы (лац.: Heruli), Верлы — германскае племя, якое жыло ў Паўночным Прычарнамор’і, на сярэднім Дунаі і ніжнім Рэйне ў 3-5 стст. н.э. З IV ст. вядомыя як найміты ў Старажытным Рыме. Сувязі паміж рознымі групамі герулаў незразумелыя. З розных крыніц вядома, што герулы здзяйснялі марскія набегі ў Галіі, Іспаніі, на Балканах (Афіны, Спарта) і на Чорным моры. Адна група на сярэднім Дунаі (у Паноніі) каля 470 г. стварыла ўласнае каралеўства, якое было падначалена лангабардам каля 510 г., пасля грала другарадную ролю, пакуль не асіміляваліся сярод іншых народаў. Як відаць, герулы ў Паноніі падтрымлівалі сувязі з паўднёвай Скандынавіяй, куды, згодна з грэчаскім гісторыкам Пракопам, і адправілася частка герулаў пасля паразы ад лангабардаў, пасяліўшыся побач з племем гетаў (грэч. Gautoi). Слова «Erilaz», часта сустракаемае на рунічных помніках у паўднёвай Швецыі, часта звязваецца з геруламі.

Літаратура

• Arne Sǿby Christensen: Cassiodorus, Jordanes and the History of the Goths. Studies in a Migration Myth. Museum Tusculanum Press, Kopenhagen 2002, ISBN 87-7289-710-4.
• Alvar Ellegård: Who were the Eruli?. In: Scandia. Band 53, 1987, S. 5ff.
• Walter A. Goffart: The narrators of barbarian history (A.D. 550—800). Jordanes, Gregory of Tours, Bede, and Paul the Deacon. Princeton University Press, Princeton 1988, ISBN 0-691-05514-9.
• Erich Kettenhofen: Die Einfälle der Heruler ins Römische Reich im 3. Jh. n. Chr. In: Klio. Band 74, 1992, S. 291—313.
• Pál Lakatos: Quellenbuch zur Geschichte der Heruler. Csukás István a Jate BTK dékánja, Szeged 1978 (Acta Antiqua et Archaeologica. Band 21; Opuscula Byzantina. Band 6).
• Günter Neumann, Matthew Taylor: Heruler. In: Reallexikon der Germanischen Altertumskunde (RGA). 2. Auflage. Band 14, Walter de Gruyter, Berlin/New York 1999, ISBN 3-11-016423-X, S. 468–474.
• Walter Pohl: Die Gepiden und die gentes an der mittleren Donau nach dem Zerfall des Attilareiches. In: Herwig Wolfram, Falko Daim (Hrsg.): Die Völker an der mittleren und unteren Donau im fünften und sechsten Jahrhundert. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 1980, ISBN 3-7001-0353-0, S. 239—305.
• VIII,1 1150 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — Bd. 1167. — Stuttgart: J. B. Metzler, . — Sp. Heruli: тэкст на Rappaport нямецкай
• Alexander Sarantis: The Justinianic Herules. From Allied Barbarians to Roman Provincials. In: Florin Curta (Hrsg.): Neglected Barbarians. Turnhout 2011, S. 365—408 (Studies in the Early Middle Ages. Band 32).
• Roland Steinacher: The Heruls. Fragments of a History. In: Florin Curta (Hrsg.): Neglected Barbarians. Turnhout 2011, S. 321—364 (Studies in the Early Middle Ages. Band 32).

Спасылкі

• «Герулы», артыкул Т.Брандта (на англ. мове) Архівавана 26 лютага 2019.