Гавана
Горад
Гавана
La Habana
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
ГАВАНА (ісп.: La Habana [aβana], цалкам San Cristóbal de La Habana) — сталіца Рэспублікі Куба, палітычны, эканамічны і культурны цэнтр краіны, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Гавана. Плошча вялікай Гаваны складае 724 км², горад падзелены на 6 адміністрацыйных раёнаў.
Прыродныя ўмовы
[правіць | правіць зыходнік]Гавана знаходзіцца на паўночным захадзе вострава Куба, на беразе Мексіканскага заліва Карыбскага мора. Горад раскінуўся ў маляўнічым месцы паблізу бухт Гавана і Сан-Лісаро. Прыродныя ўмовы фармуюцца пад уплывам трапічнага мусоннага клімату. У студзені сярэдняя тэмпература паветра складае 25 градусаў, у ліпені каля 29. Сухі сезон доўжыцца з лістапада па красавік, а з мая па кастрычнік выпадаюць багатыя дажджы. Сярэднегадавая норма дажджоў складае прыкладна 1500 мм.
Натуральная расліннасць прадстаўлена рознымі відамі пальмаў, пасіфлорай, цытрусавымі, таполяй, сандалавым дрэвам і інш.
Прыбярэжныя воды Гаваны багатыя рыбай. Усяго тут звыш 700 відаў рыб і малюскаў.
Насельніцтва, мова, веравызнанне
[правіць | правіць зыходнік]У Гаване — каля 2,5 млн чалавек. Доля сталіцы ў агульнай колькасці насельніцтва Кубы — 21 %. Каля сямі з дзесяці жыхароў сталіцы з’яўляюцца нашчадкамі іспанскіх перасяленцаў. Астатнія маюць змяшанае афрыкана-іспанскае або азіяцкае паходжанне. Дзяржаўны мова — іспанская. Больш за палову вернікаў Гаваны вызнаюць каталіцтва, частка жыхароў горада прытрымліваецца сінкрэтычных вераванняў, якія ўзніклі на аснове змешвання хрысціянства і шэрагу афрыканскіх паганскіх культаў.
Гісторыя горада
[правіць | правіць зыходнік]Гавану заснавалі іспанскія пасяленцы ў 1515 годзе. Да заваёвы іспанцамі на гэтым месцы жылі індзейцы (у прыватнасці сібанеі і таіна), аднак жорсткі прыгнёт каланізатараў, хваробы і голад прывялі да амаль поўнага знішчэння карэннага насельніцтва. Недахоп працоўнай сілы ў горадзе іспанскія заваёўнікі дапаўнялі неграмі-рабамі, якія ўжо ў пачатку XVII стагоддзя былі значнай часткай насельніцтва Гаваны.
У канцы XVI стагоддзя Гавана стала адміністрацыйным цэнтрам іспанскай калоніі вострава Куба, які атрымаў да таго часу статус генерал-капітанства. З канца XVI стагоддзя ён быў галоўным фарпостам Іспаніі на Антыльскіх астравах і перавалачнай базай для адпраўкі ў Іспанію нарабаванага ў Амерыцы золата. У 1728 годзе ў горадзе быў заснаваны ўніверсітэт.
У 1762 горад захапілі войскі брытанскай арміі, аднак вайна працягвалася нядоўга, і захопнікі пакінулі Гавану ўжо ў 1763 годзе. Да канца XIX стагоддзя Гавана стала цэнтрам вызваленчага руху супраць улады іспанскіх каланізатараў, а ў лютым 1895 года ў горадзе ўспыхнула рэвалюцыя, а затым «народна-вызваленчая» вайна, якая ахапіла ўсю краіну.
У верасні 1895 года ў Гаване была абвешчаная незалежнасць Кубы ад Іспаніі. У 1898 годзе іспанскі ўрад прызнаў самастойнасць Кубы, аднак пакінуў за сабой права прызначаць генерал-губернатара. У тым жа годзе ў канфлікт паміж Іспаніяй і кубінскімі рэспубліканцамі ўмяшаліся ЗША, якія абвясцілі вайну Іспаніі. У 1898, у часы ваенных дзеянняў паміж Іспаніяй і ЗША, у Гавану ўварваліся амерыканскія войскі, заняўшы горад і блакаваўшы прыбярэжныя раёны вострава. Амерыканскі акупацыйны рэжым працягваўся ў Гаване да 1902 года.
У 1902 годзе, калі вызваленая Куба атрымала незалежнасць і на яе тэрыторыі была ўведзена рэспубліканская форма праўлення, Гавану абвясцілі сталіцай зноў утворанай Рэспублікі Кубы.
Культурнае значэнне
[правіць | правіць зыходнік]Гавана з’яўляецца адной з самых прыгожых астраўных сталіц свету. Стары цэнтр горада да гэтага часу захоўвае сваё самабытнае каланіяльнае аблічча. Тут маецца шэраг старадаўніх архітэктурных помнікаў, якія прадстаўляюць немалую гістарычную каштоўнасць. У 1984 г. славутасці сталіцы былі ўнесены ў Спіс сусветнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА. Сярод іх варта асоба вылучыць крэпасць Ла-Фуэрса (1583), манастыр Санта-Клара (1644 г.), сабор Беззаганнага Зачацця (1656), гарадскую Ратушу (1792 г.), кафедральную плошчу з саборам, які быў пабудаваны ў XVIII ст.
У цэнтры размешчана плошча з мемарыяльным комплексам імя Хасэ Марці. Адзін з галоўных архітэктурных помнікаў — бульвар Прада, дамы пабудаваныя ў стараіспанскім стылі. Тут размешчаны будынак Нацыянальнага Капітолія, пабудаванага ў 1920-х гг. на ўзор будынка ў Вашынгтоне, а таксама Вялікі тэатр Гаваны.
У Гаване размешчана і некалькі музеяў: Нацыянальны, каланіяльны, Музей антрапалогіі, Музей керамікі, экспазіцыя якога знаходзіцца ў замку Касціла-дэ-ла-Рэал-Фуэрса, Напалеонаўскі музей (змяшчае выдатную калекцыю экспанатаў, якія адносяцца да перыяду 1789—1815 гг.), Музей дэкаратыўнага мастацтва, этналагічны музей, Музей Рэвалюцыі. Найбольш вядомы Нацыянальны музей, у якім захоўваюцца калекцыі твораў мастацтва мінулых стагоддзяў (у тым ліку і перыяду Антычнасці) і сучаснасці. Уяўляюць цікавасць і музей барацьбы з непісьменнасцю, Музей горада Гаваны, Дом-музей Эрнеста Хэмінгуэя, гістарычны музей Гуанабакоа, дзе сабраны экспанаты афра-кубінскіх традыцыйных рытуалаў.
У апошнія гады праводзіліся работы па рэстаўрацыі архітэктурных помнікаў горада. Мэтай рэстаўратараў з’яўлялася аднаўленне першапачатковага аблічча старадаўніх твораў дойлідства і скульптуры. Велізарнае культурнае значэнне для сталіцы мела рэстаўрацыя збудаванняў на Старой плошчы Гаваны.
Вядучай вышэйшай навучальнай установай горада з’яўляецца Гаванскі ўніверсітэт. З 1962 г. у Гаване працуе Акадэмія навук Кубы, навукова-даследчыя работы фінансуюцца дзяржавай.
Гавана на ўвесь свет знакамітая сваімі шумнымі і шматлюднымі святамі, фестывалямі і кірмашамі, у лютым у горадзе праходзяць маляўнічы карнавал і Міжнародны фестываль Джаза. У снежні ў сталіцы праходзіць штогадовы Фестываль лацінаамерыканскага кіно, а 1 студзеня Гавана адзначае нацыянальнае свята — Дзень Рэвалюцыі, які суправаджаецца святочнымі мерапрыемствамі, выступамі музыкантаў і танцораў.
Горад мае 2 аэрапорты — Міжнародны аэрапорт Хасэ Марці, які з’яўляецца галоўнымі паветранымі варотамі Кубы і Аэрапорт Плая Баракоа, які выкарыстоўваецца толькі для ўнутраных рэйсаў.
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік]
|
Гарады-пабрацімы
[правіць | правіць зыходнік]- Sullana[d], Перу
- Ізмір, Турцыя (1995)[2]
- Ісфахан, Іран
- Афіны, Грэцыя
- Барселона, Іспанія
- Віндхук, Намібія (23 кастрычніка 2001)[3]
- Глазга, Вялікабрытанія (2002)[4]
- Кадыс, Іспанія
- Канстанца, Румынія
- Куска, Перу (22 лістапада 1993)[5]
- Кіеў, Украіна (21 лютага 1994)[6][7]
- Ла-Пас, Балівія
- Мабіл, ЗША
- Мадрыд, Іспанія
- Маніла, Філіпіны
- Мар-дэль-Плата, Аргенціна
- Мехіка, Мексіка (25 верасня 1997)
- Мінск, Беларусь (2005)
- Пекін, Кітай
- Ротэрдам, Нідэрланды
- Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія[8]
- Сан-Бернарду-ду-Кампу[d], Бразілія
- Сан-Паўлу, Бразілія (1997)[9]
- Санкт-Пецярбург, Расія (2000)[10]
- Санта-Дамінга, Дамініканская Рэспубліка
- Севілья, Іспанія
- Стамбул, Турцыя
- Сінтра, Партугалія
- Таледа, Іспанія
- Тыхуана, Мексіка
- Тэгеран, Іран
- Хіхон, Іспанія
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ http://www.one.cu/publicaciones/08informacion/2010unamiradaacuba/03Cuba.pdf
- ↑ https://www.izmir.bel.tr/tr/KardesKentler/62
- ↑ http://www.windhoekcc.org.na/documents/a74_city_of_whk_annual_report_201718.pdf
- ↑ https://www.glasgow.gov.uk/index.aspx?articleid=21040
- ↑ http://www.aatccusco.com/ciudades_hermanas.php
- ↑ https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
- ↑ https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
- ↑ http://mail.camara.rj.gov.br/APL/Legislativos/contlei.nsf/50ad008247b8f030032579ea0073d588/3f4147a57ed8aa3483257e8800663664?OpenDocument
- ↑ http://legislacao.prefeitura.sp.gov.br/leis/lei-14471-de-10-de-julho-de-2007
- ↑ https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/