Бушлат
Бушлат — «грудзіны абаронца», двухбортная куртка на цёплай падшэўцы з адкладным каўнерам ці жаргонная назва ватовай курткі.
Кажучы «бушлат», часцей і першым чынам маюць на ўвазе формавую верхнюю адзежу вайскоўцаў маракоў з чорнага сукна ці жаргонную назву вайсковай курткі ватовай на Беларусі, а таксама ва ўсіх краінах былога СССР.
А таксама бушлат:
- зімовая працоўная адзежа радавых артылерыйскіх складоў расійскай арміі ў канцы XIX — пачатку XX стагоддзя.[1]
- армейская і лагерная цёплая куртка, часам — любая цяжкая цёплая працоўная адзежа.[2]
- разнавіднасць спецвопраткі ў будаўнікоў, цёплая куртка.
Існуюць і іншыя, непасрэдна злучаныя са словам бушлат значэнні:
- Капкавы бушлат — індывідуальны выратавальны сродак, які ўжывалася ў шэрагу ваенна-марскіх флатоў — шытая на капаку (валакна пладоў, якія не змочваюцца, вадой баваўнянага дрэва) куртка; заменены надзіманай гумовай камізэлькай[1].
- Драўляны бушлат — эўфемізм труны.
Паходжанне слова[3]
[правіць | правіць зыходнік]Кароткае двухбортнае паўпальто «з зялёнага сукна на урсавай цёплай падшэўцы», якое зашпіляецца на шэсць гузікаў, правобраз цяперашняга бушлата, упершыню было ўведзена ў расійскиім флоце расійскім мараплаўцам, даследніка Арктыкі Ф. П. Літкэ, які і даў яму адмысловую назву.
У загадзе 1848 года зафіксавана першае найменне дадзенага прадмета адзежы брушлат (ад нямецкіх слоў Brust — грудзі, і latte — латы, абарона грудзей), аднак, аж да 1917 г. у афіцыйных дакументах ён усюды называўся «паўпальто на урсавай падшэўцы». У таксама час, у вусновай гаворцы на флоце паўсюдна ўжывалі назву «брушлат», у канцы XIX ст., брушлат стаў называцца буршлатам, і канчаткова, толькі ў 1917—1918 гг., была прынята новая форма вымаўлення — бушлат.
Паступова змяняўся і сам бушлат. У параўнанні з першапачатковым кроем, далейшае ўдасканаленне гэтага выгляду адзежы ішло ў бок яго пакарочвання, звужэнні і палягчэнні за кошт падшэўкі, а для пашыву стала выкарыстоўвацца чорнае сукно.
У адпаведнасці з правіламі нашэння формы адзежы (да 1917 г.) належала насіць бушлат зашпіленым на ўсе гузікі, схаваўшы каўнер фланелеўкі ці форменкі. У перыяд 1900—1906 гг. сіні каўнер формавай кашулі насіўся па-над каўняром бушлата. Цяпер флоцкі бушлат з’яўляецца часткай формы адзежы маракоў і носіцца ў восеньскія і вясновыя месяцы.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
- ↑ а б Вялікі Энцыклапедычны Слоўнік на Акадэміку
- ↑ Салжаніцын А. «Адзін дзень Івана Дзянісавіча» і ў іншых творах, таксама і ў творах іншых аўтараў, якія апісваюць лагерны побыт.
- ↑ Дыгало В. А. Адкуль і што на флоце пахабна — М.: Выдавецтва «Крафт », 2000. — ISBN 5-93675-013-2.;
Гонар мундзіра // Дыгало В. А. Расійскі флот. Тры стагоддзі на службе Айчыне — М.: ТАА "Выдавецкая хата «Веча», 2007.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Кароткая гісторыя бушлата у выявах