Басовішча
Басовішча | |
---|---|
Асноўная інфармацыя | |
Жанры |
альтэрнатыўная музыка рок-музыка |
Гады правядзення | 1990—2019 |
Краіна | Польшча |
Горад | Гарадок |
Заснавальнікі | БАС |
Мова песень |
беларуская польская |
Ганаровыя госці |
N.R.M. |
Трансляцыя | Белсат |
basowiszcza.org |
«Басо́вішча» (Фестываль Музыкі Маладой Беларусі, польск.: Basowiszcza) — штогадовы фестываль беларускай альтэрнатыўнай і рок-музыкі, які рэгулярна праводзіўся Беларускім аб’яднаннем студэнтаў (БАС) на некамерцыйнай аснове на лясной паляне Борык каля мястэчка Грудак на Беласточчыне з 1990 да 2019 года.[1] Арганізатары вырашылі, што 30-е па ліку «Басовішча» стане апошнім[2][3].
Фэст адбываўся на працягу двух ліпеньскіх дзён. Традыцыйна на фестывалі ладзіўся конкурс маладых выканаўцаў, якія даслалі свае заявы на ўдзел і паспяхова прайшлі адбор[4][5]. Штогод на фестываль прыязджала ад пяці да дванаццаці тысяч чалавек[6].
Удзельнікі
[правіць | правіць зыходнік]Штогод у асноўнай частцы праграмы «Басовішча» бралі ўдзел каля двух дзясяткаў гуртоў. Пераважная колькасць з іх з’яўляліся беларускімі, але звычайна ў праграму ўваходзілі некалькі польскіх гуртоў. Цягам некалькіх апошніх гадоў у фестывалі ўзялі ўдзел гурты з Літвы («IR», «Mountainside »), Украіны («Тінь Сонця », «…и Друг Мой Грузовик ») і гурт з Італіі («Orchestra Arturo Piazza»).
Сярод гуртоў з Беларусі практычна кожны год удзел бралі «N.R.M.», «ULIS», «Neuro Dubel», «Крама». Сярод гуртоў з Польшчы — «ZERO-85», «RIMA».
У першы дзень фестывалю перад асноўнай часткай звычайна ладзілася вольная сцэна, дзе гурты маглі прадэманстраваць свае здольнасці[7][8].
У 2007 годзе фестываль працягваўся тры дні замест традыцыйных двух, у выніку чаго больш за 30 гуртоў атрымалі магчымасць выступіць на «Басовішчы»[9].
Конкурсная частка
[правіць | правіць зыходнік]У 1992 годзе ў праграму фэстываля быў уключаны конкурс маладых выканаўцаў, за перамогу ў якім маладыя гурты атрымлівалі прызы: звычайна фінансавыя ўзнагароды альбо час запісу ў студыі. У розныя гады пераможцамі конкурсу станавіліся гурты «R.F.Braha» (1997); «КальЯн» (1998); «Znich», «Deviation», «Exist», «Алесюкі» (1999); «Сонца Мао», «PostScriptum », «Zet», «RIMA» (2000); «Impatt», «Бан-Жвірба», «Праект 2001», «ZERO-85» (2001); «Partyzone», «BN», «STOD» (2002); «Triquetra», «Сьцяна», «IQ48», «Indiga» (2003); «Таксі», «Сонцаварот», «Tarpach», «HMP» (2004); «5set5 », «Зьмяя», «Mauzer», «Imprudence» (2005); «Parason», «S.D.M.», «Vodar Susviet», «Людзі Сьвятла», «Nevma» (2006); «Фляўс і Кляйн», «SOK», «Unia» (2007); «TLUSTA LUSTA», «Spita/\ь F», «Глюкі» (2008) і іншыя[10][11][12].
У 2009 годзе пры правязенні юбілейнага, дваццатага фэсту, ад конкурсу маладых выканаўцаў было вырашана адмовіцца. Як патлумачыла намесніца старшыні Беларускага аб’яднання студэнтаў Кася Кузьміч, няма сэнсу рабіць конкурс і раздаваць узнагароды, бо «гурты, якія перамагалі ў конкурсе апошнім часам, па-сапраўднаму так і не даказалі сваю вартасць»[13]. Замест маладых гуртоў былі запрошаны пераможцы конкурсаў папярэдніх гадоў.
Публіка
[правіць | правіць зыходнік]Штогод «Басовішча» наведвала некалькі тысячаў гледачоў.[14] Чакалася, што фестываль 2008 года наведаюць 3 тысячы гледачоў.[15]
Візавае пытанне
[правіць | правіць зыходнік]Ад 21 снежня 2007 года Польшча далучылася да краінаў-удзельніц Шэнгенскай зоны. Гэта падвысіла кошт аднаразовых візаў для грамядзянаў Беларусі з 5 да 60 еўра з дадаваннем больш жорсткіх патрабаванняў для атрымання візы.[16] У 2008 годзе Беларускае аб’яднанне студэнтаў вяло перамовы з Міністэрствам замежных справаў Польшчы пра спрошчанае атрыманне бясплатных візаў для наведвальнікаў фестывалю з Беларусі. Дамова была дасягнута, але з абмежаваннем у 150 бясплатных візаў для гледачоў, бо колькасць усіх ахвотных значна перавышала консульскія магчымасці[15], у выніку чаго візы атрымалі тыя, хто найхутчэй падаў заяўкі.
У 2009 годзе вырашэннем пытання з візамі займаўся гарадзенскі рух «За Свабоду!» як суарганізатар «Басовішча-2009». Уся візавая падтрымка гледачоў фэстываля ажыццяўлялася праз польскі кансулят у Гродна, бо дамовіцца пра выдачу бясплатных візаў для гледачоў у Мінску ў арганізатараў не атрымалася.[17] У выніку візы атрымалі каля 600 з тысячы ахвотных патрапапіць на фестываль. Паводле словаў каардынатара фестываля Паўла Мажэйкі людзі прынеслі дакументы ў апошнія дні, таму кансулят проста не здолеў разгледзець усе заяўкі за малы час. У выніку візу не атрымалі каля 400 чалавек з тых, што падалі дакументы.[18] Паводле іншых звестак, праз гродзенскі рух «За Свабоду!» бясплатныя візы атрымалі 800 чалавек[19].
Размяшчэнне і даезд
[правіць | правіць зыходнік]Сцэна, дзе праводзіцца фестываль, размяшчаецца на лясной паляне Борык (польск.: Borek). Падчас правядзення фестываля тут ствараецца намётавае мястэчка, дзе жыве ў намётах у дні фэсту большасць гледачоў, і разгортваецца інфраструктура харчавання і пітва[20][21]. Намётавае мястэчка звычайна ахоўваецца, уваход на яго і размяшчэнне намётаў платны, хаця і не вельмі дарагі (каля 10 злотых).
На аўтамабілі да месца правядзення фестываля з Беларусі даехаць можна праз памежны пераход Бераставіца — Баброўнікі да паварота на Гарадок, з Беластоку — па дарозе 65. Цягніком з Гродна можна патрапіць у Кузніцу Беластоцкую, адкуль аўтобусам ці цягніком да Беластоку. З цэнтральнага аўтавакзала ў Беластоку да Гарадка (прыпынак польск.: Waliły-Stacja) аўтобусам. З Мінску звычайна арганізуецца групавы даезд ахвотных адразу да месца правядзення фестываля.
Забароны
[правіць | правіць зыходнік]У 2006 годзе арганізатары сутыкнуліся з забаронай правядзення канцэртаў «Адборышча» (адборачнага тура да «Басовішча-2006») у Мінску[22].
Ацэнкі
[правіць | правіць зыходнік]Журналіст Ян Максімюк, гаворачы пра значэнне фестывалю, адзначае, што «Басовішча» было задумана на Беласточчыне як адзін з захадаў, што ўключае рэгіянальную беларускасць у агульнабеларускі кантэкст. У доўгатэрміновай перспектыве гэта аказалася памылковым і безвыніковым. На «Басовішчы» выступалі штораз іншыя і штораз лепшыя гурты з Мінску, але тое, што яны спявалі, было ўжо па-за мясцовым падляскім кантэкстам, прынамсі па-за кантэкстам маладых, якія танчылі перад сцэнай і пілі піва ў кустах, але ніякага беларускага мэсыджу на «Басовішчы» ўжо не лавілі[23].
Таццяна Заміроўская на старонках «БелГазеты» ў 2007 годзе пісала, што фестываль «з’яўляецца адзіным і найстарэйшым музычным конкурсам, у рамках якога маладыя беларускія рок-гурты могуць сябе праявіць і атрымаць цалкам важкі прыз»[24].
Рок-князёўна Кася Камоцкая як калумніст «БелаПАН» у 2008 годзе давала такую ацэнку фестывалю: «„Басовішча“ задумвалася не як фестываль беларускай музыкі ў выгнанні, а як свята мясцовых беластоцкіх беларусаў»[25].
У 2019 годзе Лёша Горбаш з «34mag» у рэтраспектыве 2010–2019 гадоў назваў фестываль «Меккай беларускай рок-музыкі»[26]. Алег Клімаў, шэф-рэдактар «Музыкальной газеты», у 2003 годзе так апісаў фестываль: «„Басовішча“ — гэта беларускі „Вудстак“, толькі на тэрыторыі Польшчы, якая мяжуе з Беларуссю. Таму пра фэст гэты не ведае ніхто не толькі ў свеце, але і нават у астатняй Польшчы. Крутое, увогуле, свята жыцця»[27].
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Мінчонак, Аляксей. “Рок-кола” vs. “Басовішча” (недаступная спасылка). Тузін Гітоў. mpby.ru (30 кастрычніка 2006). Архівавана з першакрыніцы 4 кастрычніка 2019. Праверана 4 кастрычніка 2019.
- ↑ svaboda.org
- ↑ Максімюк, Ян. Некалькі словаў пра «Басовішча», якіх ня скажа ніхто . Беларуская служба Радыё «Свабода» (13 ліпеня 2019). Архівавана з першакрыніцы 6 сакавіка 2020. Праверана 6 сакавіка 2020.
- ↑ Канапкін, Ягор. У конкурсе Басовішча сёлета спаборнічаюць 28 гуртоў . generation.by (4 чэрвеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 31 кастрычніка 2013. Праверана 22 лютага 2019.
- ↑ Мінчонак, Аляксей. "Басовішча-2004": нашая справаздача (недаступная спасылка). Тузін Гітоў (2004). Архівавана з першакрыніцы 3 жніўня 2004. Праверана 18 лістапада 2019.
- ↑ Самусик, Ольга “ОСА”; Червяков, Сергей; Помидоров, А. (2004). "«Басовище» :: Низвержение устоев". Музыкальная газета(руск.) (14). Архівавана з арыгінала 2020-01-09. Праверана 2020-09-07.
каждый год народу съезжается от пяти до двенадцати тысяч человек
- ↑ Еврорадио. Лёник Тарасевич: Первое "Басовище" больше напоминало студенческую встречу (руск.). Еўрапейскае радыё для Беларусі (13 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 6 красавіка 2020. Праверана 6 красавіка 2020.
- ↑ Еўрарадыё. Лёнік Тарасевіч: Першае “Басовішча” больш нагадвала студэнцкую сустрэчу . Еўрапейскае радыё для Беларусі (12 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 6 красавіка 2020. Праверана 6 красавіка 2020.
- ↑ Воля Кузьміч.. У праграме Басовішча-2007 больш за 30 гуртоў . Generation.by. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ Карпюк, Ілона (2010-07-25). "Толькі „зорачкі" на „Басовішчы-2010" не засвяціліся" (PDF). Ніва (30): 3. ISSN 0546-1960. Архівавана (PDF) з арыгінала 2020-03-18. Праверана 2020-03-18.
- ↑ Шульц, Міра. Куды знікаюць пераможцы “Басовішча”? . Еўрапейскае радыё для Беларусі (15 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 18 ліпеня 2013. Праверана 21 студзеня 2020.
- ↑ Шульц, Мира. Куда исчезают победители "Басовища"? (руск.). Еўрапейскае радыё для Беларусі (15 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2013. Праверана 21 студзеня 2020.
- ↑ Сяргей Будкін.. «Басовішча»: «У конкурсе няма сэнсу»(недаступная спасылка). Тузін Гітоў. Архівавана з першакрыніцы 8 студзеня 2011. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ ХХ Фэстываль Музыкі Маладой Беларусі Басовішча 17—18 ліпеня 2009(недаступная спасылка). basowiszcza.org. Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2009. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ а б Зьміцер Панямонаў. На «Басовішчы» чакаюць 3 тыс. гледачоў, але беларускім фанам далі толькі 150 віз(недаступная спасылка). Еўрапейскае радыё для Беларусі (10 ліпеня 2008). Архівавана з першакрыніцы 6 верасня 2023. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ AFP in Gródek. 'Here we breathe freedom': Basowiszcza festival amplifies Belarus opposition (англ.). The Guardian (20 ліпеня 2015). Архівавана з першакрыніцы 22 лютага 2020. Праверана 22 лютага 2020.
- ↑ Маша Яр.. Візу на «Басовішча» можна атрымаць толькі ў Гродне . Еўрапейскае радыё для Беларусі (26 чэрвеня 2009). Праверана 30 чэрвеня 2018.(недаступная спасылка)
- ↑ Ганна Балаховіч.. Каля 400 чалавек не атрымалі візы на «Басовішча»(недаступная спасылка). Еўрапейскае радыё для Беларусі (16 ліпеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2009. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ Выдадзена больш за 800 пашпартоў з візамі . LiveJournal. Праверана 30 чэрвеня 2018.
- ↑ Маліноўскі, Ілля. Як на “Басовішчы” рыкаў Таболіч, а Крама адправіла інструменты ў Пецярбург . Еўрапейскае радыё для Беларусі (16 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2013. Праверана 20 студзеня 2020.
- ↑ Малиновский, Илья. Как на "Басовище" рычал Таболич, а Krama отправила инструменты в Петербург (руск.). Еўрапейскае радыё для Беларусі (16 ліпеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 8 красавіка 2016. Праверана 20 студзеня 2020.
- ↑ Будкін, Сяргей; Мінчонак, Аляксей. "Басовішча" - ідэалягічна небясьпечнае мерапрыемства . Тузін Гітоў. mpby.ru (23 чэрвеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 17 лістапада 2019. Праверана 17 лістапада 2019.
- ↑ svaboda.org
- ↑ Замировская, Татьяна (2007-06-18). "Фактор «Евровидения»". БелГазета(руск.) (24 (863)). Архівавана з арыгінала 15 лютага 2020. Праверана 2020-02-15.
- ↑ Камоцкая, Кася. Кася Камоцкая. ШОУ-БІЗ. Салідарны з рок-н-ролам? . БелаПАН (17 жніўня 2008). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2015. Праверана 3 лютага 2020.
- ↑ Горбаш, Леша; Кашликов, Антон; palasatka. Вспомнить все: таймлайн беларусской музыки 2010–2019 (руск.). 34mag (26 снежня 2019). Архівавана з першакрыніцы 30 снежня 2019. Праверана 30 снежня 2019.
- ↑ Климов, Олег (2003). "Фестиваль "Рок-коронация" :: Бодался Цыбин с N.R.M." Музыкальная газета(руск.) (2). Архівавана з арыгінала 2019-08-29. Праверана 2020-04-19.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Басовішча
- Афіцыйны сайт фестывалю Архівавана 18 чэрвеня 2004.
- Артыкул на Generation.bY «5 рэчаў, якія трэба ведаць пра Басовішча»
- Відэакліпы выступаў гурта ULIS з першага «Басовішча-1990» — Радыё Свабодная Еўропа
- Дакументальны фільм пра 30 год гісторыі «Басовішча» — Белсат