Адольф Чэрны

Адольф Чэрны
ням.: Adolf Černý
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Jan Rokyta і Ян Ракіта
Дата нараджэння	19 жніўня 1864(1864-08-19)[…]
Месца нараджэння	Градзец-Кралавэ, Каралеўства Багемія, Землі багемскай кароны, Аўстрыйская імперыя[…]
Дата смерці	27 снежня 1952(1952-12-27)[…] (88 гадоў)
Месца смерці	Прага, Чэхаславакія[…]
Грамадзянства	Чэхаславакія
Месца працы	факультэт мастацтваў Карлавага ўніверсітэта ў Празе[d] Карлаў універсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	мовазнавец, паэт, педагог, пісьменнік, выкладчык універсітэта, журналіст, этнограф, перакладчык, палітык, настаўнік, славіст, гісторык, дыпламат
Грамадская дзейнасць
Член у	Czech Academy of Science and Art[d]
Узнагароды	ганаровы доктар Карлава ўніверсітэта[d] (1946) ганаровы доктар Ягелонскага ўніверсітэта[d] (1947)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адольф Чэ́рны (чэшск.: Adolf Černý; 19 жніўня 1864, г. Градзец-Кралавэ, Чэхія — 27 снежня 1952) — чэшскі пісьменнік, вучоны-славіст. Доктар філалагічных навук (1946). Член Чэшскай акадэміі навук і мастацтваў (1925).

Біяграфія

Скончыў настаўніцкі інстытут (1883). У 1898 годзе заснаваў часопіс «Slovanský přehled» («Славянскі агляд»), у якім змяшчаліся матэрыялы пра грамадскае, культурнае і літаратурнае жыццё славянскіх народаў, у т.л. і беларусаў. У 1898—1904 загадчык Этнаграфічнага музея, у 1901—1920 гадах выкладчык славянскіх моў Карлава ўніверсітэта ў Празе. У 1890-я г. наведваў Беларусь, запісваў беларускі фальклор («Беларускія песні з Дзісенскага павета Віленскай губерні», 1895). Надрукаваў артыкул «Беларускі часопіс» (1906) і «3 Беларусі» (1909), прысвечаныя беларускім газетам «Наша доля» і «Наша ніва». У артыкуле «Беларускія нацыянальныя і культурныя імкненні ў 1909—1910 гг.» (1911) характарызаваў літаратурны рух на Беларусі. Аўтар кніг і артыкулаў пра славян «Славянства ў час сусветнай вайны» (1919), «Выбраныя паэтычныя творы» (т. 1—4, 1928— 29). Пераклаў на чэшскую мову асобныя вершы Я. Купалы, Я. Коласа, Цёткі.

Літаратура

• Саламевіч І. Чэрны // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
• Черны М. Адольф Черный и белорусская литература // Białorutenistyka Białostocka, 2014, т. 6. — С. 51-68.