Перайсьці да зьместу

Лютэр (імя)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Luther
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Liut Heri
Іншыя формы
Варыянт(ы) Лютар, Людэр, Людар
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Лютэр»

Лютэр, Лютар, Людэр, Людар — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Лютэр, Лютар, Людэр або Людар (Luther, Liuter, Liutar, Liuder, Liudar) і Герылют (Herileut) — імёны германскага паходжаньня[1][2][3][4][5]. Іменная аснова -люд- (-лют-) (імёны ліцьвінаў Людвін, Людкен, Людамонт; германскія імёны Liudwin, Luidikin, Ludimunt) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага liuþs, leuda 'люд, людзі'[6], а аснова -гер- (-ер-) (імёны ліцьвінаў Герман, Гунтэр, Кіндэр; германскія імёны Herman, Gunter, Kinder) — ад гоцкага harjis[7], германскага heri 'войска, загон' або гоцкага hairus[8], германскага heru 'меч'[9].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Luter (Lutir)[10].

У 1600 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Joannes Luder, Auristeus Borussus, у 1640 годзе — Petrus Luderus, Conicensis Prussus[11]. У 1647 годзе ў папскай сэмінарыі ў Браўнсбэргу навучаўся Joannes Lider, Prutenus[12].

У Польшчы (Памяранія) у 1606 годзе адзначалася прозьвішча Luder[13].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: подле земль пана Кгедройтя и Станислава Лютара (1554 году)[14]; Jurko Liuter (1863 год)[15]; Яцъко Лютаренъко… Феско Люторенъко… Степанъ Лютеръ (1649 год)[16]; Magdalena Ludarówna (1727 год)[17]; Luteryszki (1744 год)[18]; Tadeusz Lutorowicz (6 лютага 1786 году)[19]; Florian Lutorowicz, komornik pow. kow. <…> przez Floriana Luterowicza, komornika pow. kow. (7 лютага 1786 году)[20]; Marcjanna Lutarewicz (1814 год)[21].

Лютаровічы — літоўскі шляхецкі род[26].

У XVI ст. існаваў «абруб» Людэры (Людеры) у Жамойцкім старостве[27].

На 1884—1903 гады існавала вёска Людары ў Шавельскім павеце Ковенскай губэрні[28][29].

На 1910 год існавала вёска Лютраўка ў Чэрыкаўскім павеце Магілёўскай губэрні[30].

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1031, 1043—1044.
  2. ^ Otterbjörk R. Svenska förnamn. — Svenska språknämnden, 1979.
  3. ^ Kruken K., Stemshaug O. Norsk Personnamnleksikon. — Det Norske Samlaget, 1995.
  4. ^ Alhaug G. 10 001 navn: norsk fornavnleksikon. — Cappelen Damm, 2011.
  5. ^ Liutheri, Nordic Names
  6. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  7. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 143.
  8. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 124.
  9. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
  10. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 165.
  11. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 154, 411.
  12. ^ Die Matrikel des päpstlichen Seminars zu Braunsberg 1578—1798. — Braunsberg, 1925. S. 93.
  13. ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 2: H—Mą. — Kraków, 2009. S. 364.
  14. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 67.
  15. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 474.
  16. ^ Реєстр Війська Запорозького 1649 року. — К., 1995. С. 169, 356, 466.
  17. ^ Birże, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  18. ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  19. ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 414, 420—421.
  20. ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 384, 412.
  21. ^ Kiernów, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  22. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 6. ― Вильна, 1908. С. 240.
  23. ^ Яўген Анішчанка, Уснаж, Курчевцы, Вишневка инвентарь 1770 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 20 ліпеня 2016 г.
  24. ^ Ханецкі В. Пахаваньні на могілках у Астрашыцкім Гарадку, Раўбічах, Аколіцы, Губічах (да 1917 года) // Годнасьць. № 2 (4), 1997. С. 48.
  25. ^ Ханецкі В. Пахаваньні на могілках у Астрашыцкім Гарадку, Раўбічах, Аколіцы, Губічах (да 1917 года) // Годнасьць. № 2 (4), 1997. С. 50.
  26. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Л, Згуртаваньне беларускай шляхты
  27. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 175.
  28. ^ Słownik geograficzny... T. V. — Warszawa, 1884. S. 470.
  29. ^ Алфавитный список населенных мест Ковенской губернии. — Ковна, 1903. С. 405.
  30. ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 212.