Jump to content

Veda

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An mga Vedas iyo an suanoy na tekstong Sanskrito kan Hinduismo. Itaas: Sarong pahina gikan sa Atharvaveda.

An Veda (IAST: veda, Sanskrito: वेदः, lit. 'kaaraman') sarong dakulang grupo nin mga relihiyosong teksto gikan sa suanoy na Indya.[1] Kompwesto sa Vedic Sanskrit, an mga teksto iyo an pinakagurang na suon nin literaturang Sanskrit asin an pinakagurang na teksto kan Hinduismo.[2][3][4]

Igwang apat na Vedas: an Rigveda, an Yajurveda, an Samaveda asin an Atharvaveda.[5][6] An lambang Veda igwa nin apat na subdivision - an Samhitas (mantras asin benediksyon), an Aranyakas (teksto sa mga ritwal, seremonya, atang asin simbolikong pagsakripisyo), an Brahmanas (mga komentaryo sa mga ritwal, seremonya asin pag-atang), asin an Upanishads (tekstong nagpapaliwanag kan paghorophorop, pilosopiya asin espiritwal na kaaraman).[5][7][8] An nagkapirang intelektwal nagdagdag nin ikalimang kategoriya - an Upasanas (pagsamba). An mga teksto kan Upanishads mapadapit sa mga ideya na katakin kan tradisyon na heterodox sramana.

An Vedas iyo an śruti ("mga nadadangog"), na minapalaen kaini sa ibang relihiyosong mga teksto, na inaapod sm ⁇ ti ("mga naroromdoman"). Pigkokonsiderar kan mga Hindu an Vedas na apauru ⁇ eya, na nangangahulogan "bakong sa tawo, lihis sa superhuman" asin "impersonal, daing parasurat," mga kapahayagan nin sagradong mga tanog asin teksto na nadangog kan suanoy na mga madonong pakatapos nin grabeng paghorophorop. "

An Vedas ipinamana sa berbal na paagi poon kan ika-2 milenyo BCE sa tabang kan detalyadong mga pamamaaging mnemoniko. An mga mantra, an pinakagurang na kabtang kan Vedas, sinasambit sa modernong panahon para sa saindang ponolohiya imbes na an mga semantiko, asin ibinibilang na "primordyal na mga ritmo nin paglalang," naenot sa mga porma na inaapod ninda. Sa Paagi kan pag - otro sa mga iyan, "pag - imbento asin pagtao nin sustansia kan saindang mga porma.."

An manlainlain na pilosopiyang Indyan asin Hindung denominasyon nagkaigwa nin magkaibang posisyon sa mga Veda; An mga eskwelahan nin pilosopiyang Indiyan na rinerekonoser an pinakahalangkaw na autoridad kan mga Veda klasipikado bilang "ortodox" (āstika). Iba pang mga tradisyon śrama ⁇ a, arog baga kan Charvaka, Ajivika, Budhismo asin Jainismo, na dai ibinilang an Vedas na mga autoridad, inaapod na "heterodox" o "non-orthodox" (nāstika) na mga eskwelahan.[9]

  1. "Veda". Random House Webster's Unabridged Dictionary.
  2. see e.g. Radhakrishnan & Moore 1957; Witzel 2003; MacDonell 2004.
  3. Sanskrit literature (2003) in Philip's Encyclopedia. Accessed 2007-08-09
  4. Sanujit Ghose (2011). "Religious Developments in Ancient India" in World History Encyclopedia.
  5. 5.0 5.1 Gavin Flood (1996), An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-43878-0, pp. 35–39
  6. Bloomfield, M. The Atharvaveda and the Gopatha-Brahmana, (Grundriss der Indo-Arischen Philologie und Altertumskunde II.1.b.) Strassburg 1899; Gonda, J. A history of Indian literature: I.1 Vedic literature (Samhitas and Brahmanas); I.2 The Ritual Sutras. Wiesbaden 1975, 1977
  7. A Bhattacharya (2006), Hindu Dharma: Introduction to Scriptures and Theology, ISBN 978-0-595-38455-6, pp. 8–14; George M. Williams (2003), Handbook of Hindu Mythology, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-533261-2, p. 285
  8. Jan Gonda (1975), Vedic Literature: (Saṃhitās and Brāhmaṇas), Otto Harrassowitz Verlag, ISBN 978-3-447-01603-2
  9. "astika" and "nastika". Encyclopædia Britannica Online, 20 April 2016.