Jump to content

Stonehenge

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An Stonehenge (2014)
An Stonehenge (1877)

An Stonehenge sarong prehistorikong monumento sa Wiltshire, Inglatierra, 2 milya (3 km) an rayo sa solnopan kan Amesbury asin 8 milya (13 km) amnayan kan Salisbury. An mga gapong nakatindog patalidong sa Stonehenge namomogtak sa tahaw nin takolod na daga kun saen yaon an pinakamahi' bog na mga monumentong nag'eedad pa sa panahon Neolitiko asin Bronse sa laog kan Inglatierra, kabali na igdi an pirang gatos na mga guntod na lulubngan.[1]

Dati igwang 30 nakatindog na gapo; ngonyan, 17 na sana an natatada. An mga gapong ini harale sa Marlborough Downs, 20 milya paamnayan, 7 pye an langkaw asin lambang saro nagtitimbang na 50 tonelada. An mga gapo pinagsarama gamit martilyo asin mga tiam an ginamit ngani an nakasapaw na gapo sa ibabaw kan mga nakatindog magin pusog asin magpugol sa mga gapong tindog.[2]

An mga arkeologo nagtutubod an Stonehenge na monumento tinugdok sa pag'ultan kan 3000 BC abot 2000 BC. An nakapalibot na gulod nin daga asin kali-kali napetsahan na eksistido na mga 3100 BC. Radiokarbon nagtaong indikasyon na an mga pinatindog na mga gapo, ibinangon sa pag'oltan 2400 abot 2200 BC, dawa may posibilidad na an mga ini haloy nang yaon sa sityo mas amay pa sa 3000 BC.

An Stonehenge legalmente yaon na sa proteksyon kan Scheduled Ancient Monument poon pa kan 1882 kun kasuarin lehislasyon para sa mga historikong monumento naipasar na sa Britanya. An Stonehenge pati na an paralibot kaini ipigtala na sa lista kan UNESCO para sa mga inapod na World Heritage Sites na pinagpangyari kan taon 1986. An Stonehenge rogaring kan Korona asin pigmamato kan English Heritage; an paralibot na daga pagsasadiri kan National Trust.[3]

Sinasabing an Stonehenge daa posible lulubngan poon pang amayon na panahon. Sinasabi pa man na ini daa lugar na sambahan.[4] Deposito nin mga tulang nin tawo na nagpepetsang 3000 BC nagkakurua kan an mga kali asin mga gulod igdi kinaralot. Sabi an paglulubong sa lugar na ini nagpasige pa nin limang gatos na taon.[5]