Salog Waikato
An Salog Waikato iyo an pinakahalabang salog sa New Zealand, na nabulos siya sa distansyang 425 kilometro baktas sa Isla Amnayan. Ini naagi sa bakilid na gilid kan Bukid Ruapehu, nadugtong sa Salog Tongariro asin nadalihig sa Danaw Taupo, an danaw na pinakadakula sa New Zealand. Dangan ini natete' sa Taupo sa bandang norte-subangan na gilid kan danaw, asin ta natitipon sa Busay Huka, asin nawarak sa bandang norte-sulnopan kan Tanayad. Waikato. Ini nawawa sa ultimo sa Dagat Tasman, habagatan kan Auckland sa may Port Waikato. An pangaran kaini iyo an nagdukot na arapodan sa Ronang Waikato na nagpapatos kan Tanayad Waikato. An ruta kan presenteng salog naguhit haros kan 17,000 na taon nakaagi. Mga kondisyon na nag'apekto igdi iyo an pag'init sa klima, pagtalubo naman kan kadlagan sa kapu'ngolan kan salog, asin pagrarom imbes maglakbang kan inaagihan kan salog. An agihan kaini nagparatupas sa mga gilid asta Piarere, na resulta kaini, an Agihan Hinuera nagin halangkaw asin alang. An mga gira kan antigong dalan kan salog nahihilng na gayo sa Hinuera kun saen an mga gira kan buklod iyo an mga gati kan salog. An mayor na pigdalihigan kaini iyo an Salog Waipa na ini man tuminakod sa Salog Waikato sa Ngaruawahia.[1]
Magkapirang hidroelektrikong istasyon an itinogdok sa salog pag'oltan kan Taupo asin Karapiro na iyo na an pigkukuan enerhiya nin elektrisidad. An mga artipisyal na danaw na bunga kan pagtogdok kan mga istasyon nagigin ngonyan dayohon kan mga naglilinga asin mga parapasyar. An salog nin Waikato nagin tagbo' kan nagkapirang balbagan kan duwang lado, kan mga tribung Waikato asin kan mga tropa na Briton kan mga taon 1863-65. An pangaran na waikato boot sabihon sa Maori, "nagdadalihig na tubig".[2]