Abbakka Chowta
| Abbakka Chowta | |
|---|---|
| Rani of Ullal | |
 Abbakka Chowta on a 2023 stamp of India | |
| Panahon kan Kapanyarihan | 1525 – 1570[1] |
| Suminunod ki | Tirumala Raya Chowta |
| Spouse | Banga Lakshmappa Arasa |
| Relihiyon | Jainism |
Si Rani Abbakka Chowta iyo an pinakaenot na Tuluna Queen kan Ullal na naglaban sa Portuges sa huring kabangaan kan ika-16 na siglo. Kabali siya sa dinastiyang Chowta na namahala sa mga parte kan baybayong Karnataka (Tulu Nadu), Indya. An saindang kabisera iyo an Puttige. An portong banwaan nin Ullal nagserbeng saindang subsidiaryong kapitolyo. An mga Portuges naggibo nin magkapirang pagngata' na masakop an Ullal ta ini tradisyunal na ikinakaag. Alagad nasubak ni Abbakka an kada saro sa saindang mga pagsalakay nin labing apat na dekada. Huli sa saiyang kaisogan, namidbid siya bilang si Abhaya Rani (An daing takot na reyna). Saro man siya sa kainot-inoting Indyano na naglaban sa kolonyalismo Europeo asin kun minsan hinihiling bilang iyo an pinakaenot na babaeng kaglaban para sa katalingkasan kan India.[2] Sa estado nin Karnataka, siya pigseselebrar kaiba si Rani Kittur Chennamma, Keladi Chennamma, Rani Chennabhairadevi asinOnake Obavva, bilang mga pangenot na babaeng parapakilaban asin patriota.[3]
Amay na buhay
[baguhon | baguhon an source]Ullal an kapitolyo kan hade nin Chowta na Vijayanagar, an mga Chowtas iyo an Jain hade na orihinalmenteng naglipat sa Tulu Nadu (sarong probinsya na binibilog nin presenteng distrito nin Dakshina Kannada kan Karnatika, kabtang kan Udupi asin Kasorgod distrito sa Kerala) poon Gujarat kan ika-12 na siglo. An mga Chowtas nagsunod sa sistema nin manang matrilineal mana (Aliyasantana) kan komunidad nin Bunts na kun saen si Tirumala Raya, an tiyoon ni Abbakka, kinoronahan siya bilang reyna kan Ulllral.
Naggibo man siya nin sarong alyansa kan matrimonial para sa Abbakka kaiba si Lakshmappa Arasa Bangaraja II, hade kan punong-guro nin Banga sa Mangalore. An alyansang ini na parang patunayan sa kalaunan an pinagpoonan kan pag-girumdom para sa mga Portuges. Sinanay man ni Tirumala Raya si Abbakka sa manlain-lain na aspeto kan pakikidigma asin estratehiyang militar. An kasal alagad, dae nahaloy asin nagbalik si Abbakka sa Ullal. Sa gayon an saiyang agom na nagnanais nin pagpalos laban kay Abbakka asin sa kalaunan na maiba sa Portuges sa saindang pakikipaglaban kay Abbakka.
Makasaysayang background
[baguhon | baguhon an source]Matapos masakop an Goa asin supilon ini, ibinaling kan mga Portuges an saindang atensyon sa timog asin sa baybayon. Inot nindang nilusob an baybayon kan South Kanara kan 1525 asin sinirado an daungan kan Mangalore. An Ullal na sarong mauswag na daungan asin sentro kan kalakaran kan pampalasa sa Arabia asin iba pang mga bansa sa kanluran. Huli ta an kumikitang sentro kan kalakaran, an Portuges, Olandes asin Briton na nag-agawan sa kada saro para sa kontrol nin rehiyon pati na man an mga ruta kan komersyo. Sinda alagad, na dae nagibong maggibo kan kadakol sa pag-uswag huli an pagtutol poon sa mga lokal na pinuno na makusog. An mga lokal na pinuno na nagpanday pa kan mga alyansa na pagputol sa buong caste asin mga linya kan relihiyon.
An administrasyon ni Abbakka na marhay na kinakatawan kan mga Jains, Hindus pati na man kan mga Muslim. Inihayag man kan pagsasaliksik sa kasaysayan na sa panahon kan saiyang pamumuno kan ika-16 na siglo, ang mga lalaking Beary na nagsirbi bilang mga tripulante sa hukbong pandagat. Si Rani Abbakka na personal na pinangasiwaan an pagpatindog kan dam sa Malali; hinirang niya si Beary para sa paggibo kan darakulang gapo.[11] An saiyang hukbo na binubuo man kan mga tao kan gabos nin sekta asin kasta. Nakipag-alyansa pa siya sa Zamorin nin Calicut. Nagiriba-iba, pinanatili ninda an Portuges sa sula'. An ugnayan kan mag-agom sa kalapit na dinastiyang Banga na nagdagdag kan kadagdagang kusog sa alyansa kan mga lokal na pinuno. Nakakua man siya nin suporta poon sa makapangyarihan na hade si Venkatappanayaka kan Bidnur asin dae pinansin an banta kan mga pwersang Portuges.
Paggirumdom
[baguhon | baguhon an source]
An memorya ni Abakka pinapahalagahan na gayo sa saiyang ginikanan na banwaan nin Ullal. An "Veera Rani Ababakka Utsava" sarong taonan na selebrasyon na ginibo sa saiyang memorya. An award kan Veera Rani Abbakka Prashasti itinatao sa sikat na mga babayi kan okasyon.[4] Kan 15 Enero 2003, an departamento postal kan Indya nagpaluwas nin espesyal na takop sa Rani Abbakka. Igwa nin mga apod na magngaran sa aeropuertong Bajpe.[5] Sarong bronseng estatuwa.An reyna an ipinatindog sa Ullial asin iba pa sa Bangalore. Ipinublikar ni Amar Chitra Katha an sarong libro na pinangaranan 'Rani Abbakka- An Reynang dai tatao nin takot'. Karnata Itibahasa Academy naghagad nin pagngaran sa tinampo kan Reyna sa kapitolyo kan estado bilang 'Rani Abbakka Devi road.[1] Aktress Barkha Segupta ipigladawan si Rani Abbaka sa Tv series <i id="mwdw">Swaraj</i> kan DD Nasyonal. Indian Railways Hawan An Locomotive Engine Nagdeleduer ki Reyna Abbakka Chowta.
Rani Abbakka-class patrol vessel
[baguhon | baguhon an source]An barko nin Indian Coast Guard na ICGS Rani Abbakka, an inot sa sarong serye kan limang inshore patrol vessels (IPV) na itinindog na pinangaranan pagkatapos kan Abbakka Mahadevi na kinomisyon sa Visakhapatnam kan 20 Enero 2012, asin nakabase sa Chennai.
Veer Rani Abakka Festival asin Gawad
[baguhon | baguhon an source]An pagserebrar kan "Veera Rani Abbakka Utsava" na ipagserebrar sa Ullal bawat taon bilang pag-girumdom kay Rani Abakka kun saen an Veera Rani Abbakka na Gawad na itinatatao sa mga bistong kababaihan bilang pagpabisto sa saindang mga kontribusyon sa manlaen-laen na larangan.
An Abbakka gawad kan 2018–19 na itinao kay Dr. Sandhya Pai, para sa tagumpay sa larangan nin panitikan asin kay Urmila Ramesh Kumar, para sa saiyang tagumpay sa manlain-lain na larangan apwera sa panitikan.
Hilingon pa
[baguhon | baguhon an source]Panluwas na mga takod
[baguhon | baguhon an source]- Abbakka Rani – The unsung warrior queen
- Queen Abbakka's triumph over Western colonisers
- Pepper queen Abbakka
- Rani Abbakka Devi of Ullal Archived 2007-08-07 at the Wayback Machine. Archived 7 August 2007 at the Wayback Machine
- Abbakka, the warrior queen of Karnataka
- Rani Abbakka has not been given her due
- Brave Abbakka still awaiting her due
- Historian Dr. Jyotsna Kamat's Article on Abbakka
- ↑ Potholm, Christian P. (2021). Hiding in Plain Sight: Women Warriors Throughout Time and Space. Rowman & Littlefield. p. 17. ISBN 978-1538162729.
- ↑ "Blend past and present to benefit future". http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/29664181.cms. Retrieved on 25 July 2007.
- ↑ Freedom Fighter of the Coast, Rani Abbakka.
- ↑ "M.P. Prakash calls for revival of local culture". The Hindu. Archived from the original on 9 August 2007. https://web.archive.org/web/20070809201529/http://www.hindu.com/2006/01/09/stories/2006010914610300.htm. Retrieved on 25 July 2007.
- ↑ "Name Mangalore airport after Rani Abbakka: Dhananjaya". The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/32796607.cms. Retrieved on 25 July 2007.