Ла-Манш

Ла-Манш
Ла-Манш
	ингл. English Channel, фр. La Manche, брет. Mor Breizh, корнск. Mor Bretannek
	; Ла-Манш, космостан күренеш
	Координаты: пропущена долгота;
Тоташтыра	Төньяҡ диңгеҙ, Атлантик океан
Илдәр	Бөйөк Британия; Франция;
Бүлә	Британия утрауҙарының көньяҡ-көнсығыш яры һәм Франция ярҙары
Боғаҙың уртаса ҙурлығы	9.1-18 м
Киңлеге	240 км
Оҙонлоғо	560 км
Иң тәрән урыны	174 м
	Ла-Манш
	English Channel Викимилектә

Ла-Ма́нш (франц. la Manche [МФА (фр.): [la mɑ̃ʃ]] — «ең», ингл. English Channel [МФА: [ˈɪŋ.glɪʃ ˈtʃæn.(ə)l]] — «инглиз каналы») — Британия утрауҙарының көньяҡ-көнсығыш яры һәм Франция ярҙары араһындағы диңгеҙ боғаҙы. 1994 йылда боғаҙ аҫтынан, оҙонлоғо буйынса донъяла өсөнсө урында торған, Евротоннель^[1] тимер юл тоннеле үтә.

Географик урыны

Па-де-Кале менән Төньяҡ диңгеҙҙе Атлантик океан менән тоташтыра. Оҙонлоғо 578 км, көнбайышта киңлеге 250 км, көнсығышта 32 км, фарватерҙа иң бәләкәй тиәнлек 23,5 м. Боғаҙ аҫтынан Дувр һәм Кале ҡалаларын тоташтырған тоннель һалынған (дөйөм оҙонлоғо 52,5 км, шул иҫәптән 38 км боғаҙ аҫтына). Төп порттары: Портсмут, Саутгемптон, Гавр, Шербур. Боғаҙҙағы эре утрауҙар: Бөйөк Британия ярҙарында Уайт утрауы һәм Франция ярҙарында Норман утрауҙары.

Аталышы

Ла-Манш һүҙе француз телендәге (франц. la Manche — ең) һүҙенән килеп сыҡҡан, был турала 17 быуатта телгә алына. Барлыҡ телдәрҙә лә, славян телдәрен иҫәпкә алып, боғаҙ шулай атала. Испан телендә — El Canal de la Mancha, португаль телендә — Canal da Mancha, немец телендә — Ärmelkanal (Ärmel).

Тик инглиз телендә English Channel "англия каналы " тип атала.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

Иҫкәрмәләр

↑ 160 км в час под водой

Әҙәбиәт

Ла-Манш // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

	Был океанология буйынса тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

[1] 160 км в час под водой

[1]