پرش به محتوا

نیکولا تسلا

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
نیکولا تسلا
آدنیکولا تسلا
دوْغوم تاریخ۱۰ ایول ۱۸۵۶
اؤلوم تاریخ۷ ژانویه ۱۹۴۳ (۸۶ یاشیندا)
آیری آدلارNikola Tesla

نیکولا تسلا (صرب-کیریل Никола Тесла، دوغوم: 10 جولای 1856، سمیلیان، خورواتییا – 7 ژانویه 1943، نیویورک، آبش) — صرب کؤکنلی آمریکالی[۱][۲][۳][۴] مخترع، فیزیکچی و الکتروفیزیک اوزمانی. اصلینده دونیاداکی بیلیم و تئکنولوژی یاپیسینی تام آنلامییلا کؤکوندن ده‌ییشدیره‌بیله‌جک بیرچوخ قوللانیلان و قوللانیلمایان ده‌نه‌یه/بولوشا دا ایمضا آتمیشدیر[۵]. اؤزه‌للیکله الکتریکین کابل‌سیز داشینابیلمه‌سی کیمی بیر کشفی و بونو قانیتلاماسی اونون نه قدر بنزرسیز بیر مخترع اوْلدوغونو آچیقلار. توماس ادیسون ایله آراسیندا آمانسیز بیر علمی موجادئله کئچمیشدیر. الکتریک اوزه‌رینه یاپدیغی ساییسیز ده‌نه‌ک‌لر و بولوشلار واردیر. 7 اوجاق 1943 اعتبارییلا، ییرمی آلتی اؤلکه‌ده اؤزونه عایید اوچ یوزه یاخین پاتئنتی بولونماقدایدی. نیویورکدا و چوغو ایالتده ۱۰ تموز، تسلا گونو اولاراق قوتلانیر. منهتنده ۴۰-جی خیابان و ۶-جی جاده بوجاغینا آدی وئریلمیشدیر. تایم درگیسی ۱۹۳۱ ایلینده، تسلانین دوغومونون ۷۵-جی ایل‌دؤنومونده قاپاق رئسمی اولاراق اونو سئچمیشدیر.

تسلا ۱۸۸۴-جۆ ایلده آبش-این نیویورک شهرینه توماس ادیسونا ایشله‌مک اۆچون مهاجرت ائتمزدن قاباق، الکتریک موهندیسلیگی و تلفونییا ساحه‌سینده تجروبه قازانمیشدی. او تئزلیکله الکتریک جیهازلاری‌نین سپئکترینی اینکیشاف ائتدیرمک اۆچون لابوراتورییالار و شیرکتلرین تأسیس ائدیلمه‌سی اۆچون، مالیییه طرفدارلاری ایله موستقیل شکیلده موقاویله باغلاماغا نایل اولدو. اؤزونون پاتنتلشدیردیگی دییشن جریان آسینخرون ماشین و ترانسفورماتور، موشاویر کیمی قیسا مودت عرضینده تسلا اۆچون کیرایله‌نن جورج وستینقاوز طرفیندن لیسنزییالاشدیریلیب.

اونون ایشی الکتریک انرژیسی‌نین اینکیشافی‌نین سونراکی ایللرینده "جریانلار ساواشی" کیمی آدلانان دییشن و ثابیت جریان انرژی اؤتورمه استاندارتلاری‌نین یارادیلماسی آراسیندا عومومی موباریزه ایله نتیجلندی. تسلا یوکسک گرگینلیکلی و یوکسک تئزلیکلی ناقیلسیز ایشیقلاندیرما و الکتریک انرژیسی‌نین پایلانماسی ایدئیالارینی داوام ائتدیرمک اۆچون نیو یورکا و کولورادو سپرینقسه گئده‌رک، اؤز قورغولاری ایله سیمسیز رابیطه نین مۆمکونلوگو باره‌ده ایلک (1893) بیاناتلاری ایله چیخیش ائتمیشدیر. او بۇ ایدئیالاری تعیین ائتمک اۆچون اؤزونون تاماملانمامیش ووردئنکلیفف قولله‌سی پرویئکتینی قیته‌لراراسی سیمسیز اؤتورمه‌ده پراکتیکی ایستیفاده‌سینه جهد ائتدی.[۶] لابوراتورییادا او، همچنین رئنتگئن شوعالاری، الکتریک یوکلنمه بوروسو و مئخانیکی اوسسیلیاتور/گئنئراتورلار ایله بیر سیرا ائکسپئریمئنتلر آپاریردی. او حتّی بیر زامان بیرینجی دفعه نوماییش اولونان سیمسیز ایداره اولونان قاییق حاضیرلامیشدی. 

تسلا نائلیت‌لرینه گؤره مشهورلاشدی و سوندا تیپیک "چیلغین عالیم" کیمی پوپولیار مدنیتده شؤهرت قازاندی.[۷] پاتئنتلری اونا خئیلی پول قازاندیردی و اوغوروندان موختلیف درجه‌ده اؤز لاییهه‌لرینین مالیییلشدیریلمه‌سی اۆچون ایستیفاده ائتدی.[۸]:121،154 او، حیاتی‌نین چوْخونو — امکلی اولانا کیمی موختلیف نیویورک اوتئللرینده یاشاییب. تسلا 7 ژانویه 1943-جو ایلده وفات ائتدی.[۹] اونون یارادیجیلیغی وفاتیندان سونرا اونودولماغا باشلاییب، آنجاق 1960-جی ایلده چکی و اؤلچولر اوزره باش کونفرانس بین‌الخلق سیستملرده اونون شرفینه ماقنیت ایندوکسیاسینین واحیدینی تسلا آدلاندیریب.[۱۰] تسلایا عایید هئکایه‌لره 1990-جی ایللردن بری پوپولیار مدنیتده یئنیدن ماراق اویانیب.

ایلک ایل‌لر (۱۸۵۶-۱۸۸۵)

[دَییشدیر]
خورواتییانین سمیلیان کندینده یئنیدن اینشا اولونموش تسلانین ائوی و آتاسینین خیدمت گؤستردیگی کیلسه. یوقوسلاوییا موحاریبه لری زامانی بینالارین بیر نئچه‌سینه جیدی زییان دییب. اونلار برپا ائدیلیب و 2006-جی ایلده رسمی آچیلیشی اولوب.[۱۱]

نیکولا تسلا 10 جولای 1856-جی ایلده آوسترییا ایمپئرییاسینین سمیلیان کندینده (هال-حاضیردا خورواتییا) سئرب عاییلهسینده دونیایا گلیب.[۱۲][۱۳] اونون آتاسی میلوتین تسلا اورتودوکس کئشیش ایدی.[۱۲]:10 تسلانین آناسی دوکا تسلا سئرب ائپیک پوئمالارینی ازبرله‌مک باجاریغینا، مئخانیکی جیهازلار و ائو ایشی واسیطه‌لری حاضیرلاماق کیمی ایستعدادلارا مالیک ایدی. دوکا هئچ واخت رسمی تحصیل آلمامیشدی. تسلا ائیدئتیک یادداشین و کرئاتیو باجاریقلارین اونا آناسیندان کئچدیگینه اینانیردی.[۱۴] تسلانین اولو-باباسی مونتئنوقرونون یاخینلیغیندان — قربی سئربییادان ایدی.[۱۲]:12

تسلا بئش اوشاقدان دؤردونجوسو ایدی. اونون اؤزوندن یاشجا بؤیوک دئین آدلی بیر قارداشی و میلکا، آنژئلینا و ماریکا آدلی اوچ همشیره‌سی وار ایدی. تسلانین بئش یاشی اولاندا دئین آت یاریشلاری زامانی باش وئرمیش بدبخت حادیثه نتیجه‌سینده اؤلموشدو.[۱۵] 1861-جی ایلده تسلا سمیلیاندا آلمان دیلی، حساب و دیندن ایلک تحصیلینی آلیب.[۱۶] 1862-جی ایلده تسلانین عاییله‌سی آوسترییا ایمپئرییاسی‌نین قوسپیچ شهرینه کؤچوب. اونون آتاسی بورادا پروتئستانت کئشیشی کیمی ایشله‌ییردی. نیکولا رئال گیمنازییایا قدر ایلک تحصیلینی تاماملادی.[۱۷]

1870-جی ایلده تسلا تحصیلینی عالی رئال گیمنازییادا داوام ائتدیرمک اۆچون خورواتییانین کارلوواس شهرینه کؤچور.[۱۸] اونا بۇ گیمنازییادا ریاضیات موعلیمی مارتین سئکولیچ جیدی تاثیر ائدیب.[۱۳]:32[۱۹] تسلا فیکرینده موعلیملرینی یالان دئدیگینی فیکیرلشمه‌یه مجبور ائدن اینتئقرال حسابلامالاری یئرینه یئتیرمگی باجاریردی.[۲۰] او دؤرد ایللیک سئمئستری اوچ ایلده یعنی، 1873-جو ایلده بیتیردی.[۱۳]:33

1873-جو ایلده تسلا دوغولدوغو شهر ـ سمیلیانا قاییتدی. قیسا مودت عرضینده بورادا یاشایان تسلا وبا خسته‌لیگینه توتولدو. تسلا دوققوز آی یاتاق خسته‌سی اولدو و نئچه دفعه‌لرله اؤلومون آستاناسیندان قاییتدی. اومیدسیز وضعیتده اولان آتاسی اگر اوغلو خسته‌لیگه قالیب گله بیلس، اونو ان یاخشی موهندیسلیک مکتبینه گؤندرمگی اؤزونه سؤز وئردی[۱۹][۲۱](سلینده تسلانین آتاسی اوغلونون دین خادیمی اولماسینی ایسته‌ییردی)[۲۱]

1874-جو ایلده تسلا قراجیاز شهری یاخینلیغینداکی تومینقاژ کندینه قاچماقلا، سمیلیاندا آوسترییا-ماجاریستان اوردوسونا چاغیریشدان یایینیب. بورادا او اووچو لیباسیندا داغلاردا آراشدیرما آپاریب. تسلا دئییر کی، طبیعتله تماسدا اولماق هم جیسمن، هم ده اقلی جهتدن اونو داها گوجلو ائدیب.[۱۹] او، تومینگاژدا اولارکن چوْخلو کیتابلار اوخویوب، سونرالار قئید ائدیر کی، مارک توئنین اثرلری اونا اؤنجه‌کیخسته‌لیکدن ساغالماغا مؤعجیزه وی شکیلده کؤمک ائدیب.[۱۸]

تسلانین آتاسی میلوتین تسلا. سمیلیان کندینده اورتودوکس کئشیش 

۱۸۷۵-جی ایلده تسلا آوسترییانین قراس شهرینده حربی سرحد تقاودو زامانی قراس تئخنولوگییا اونیوئرسیتئتینده تحصیل آلیب. بیرینجی ایل عرضینده تسلا بوتون موهازیره‌لرده ایشتیراک ائدیب، مۆمکون ان یوکسک قییمتلری قازانیب و دوققوز ایمتاحاندان کئچیب[۱۸][۱۹] (تخمیناً طلب اولوناندان ایکی دفعه چوْخ[۱۲]). حتّی تسلانین آتاسی تئخنیکی فاکولته‌نین دئکانیندان تشککور مکتوبو دا آلمیشدی. مکتوبدا قئید ائدیلیردی: "سیزین اوغلونوز بیرینجی درجه‌لی اولدوزدور."[۱۲] تسلا بیان ائدیر کی، او بازار گونلری و بایراملار ایستیثنا اولماماقلا، گونورتا 3-دن آخشام 11-ه کیمی ایشله‌ییردی.[۱۸] ۱۸۷۹-جو ایلده آتاسی اؤلدوکدن سونرا، تسلا آتاسینا پروفسوردان اولان خبردارلیق مکتوبلارینی تاپدی. بۇ خبردارلیقدا دئییلیردی: "نه قدر کی،اوغلونوز مکتبدن کنارلاشدیریلماییب، او حددن آرتیق ایشله‌مکدن اؤله بیلر." اونیوئرسیتئتین ایکینجی ایلینده تسلا قرامم ماشینینیندا کوللئکتورون لازیم اولمادیغینی دئینده بۇ مسله‌ده پروفسور پوئسچل ایله موباحیثه سی اولدو. ایکینجی ایلین سونوندا تقاودو ایتیردی و قومار اویونلارینا آلوده اولدو.[۱۸][۱۹] اونیوئرسیتئتین اۆچونجو ایلینده تسلا تحصیل حاقی پولونو و جیب خرجلیگینی قوماردا اودوزدو. سونرادان او، قوماردا ایلک اودوزدوقلارینی گئری قایتاریب و عاییلهسینین وضعیتینی نیسبتن یاخشیلاشدیریب. تسلا دئییردی کی، او بۇ ائهتیراسینی فتح ائده بیلیب، آنجاق سونرالار تسلانین آبش-دا بیلیارد اویناماسی معلومدور. ایمتاحان واختی چاتاندا، تسلا حاضیرلیقسیز ایدی، اونا گؤره ده حاضیرلاشماسی اۆچون مؤهلت ایسته‌ییب، آنجاق ردد جاوابی آلیب. او هئچ واخت سونونجو سئمئستری اوغورلا باشا ووراراق، اونیوئرسیتئتی بیتیره بیلمه‌دی.[۲۲]

۱۸۷۸-جی ایلین دسامبریندا تسلا قراس اونیوئرسیتئتینی ترک ائتدی و او اونیوئرسیتئتدن کنارلاشدیریلماق فاکتینی گیزلتمک اۆچون عاییلهسی ایله بوتون علاقه لری کسدی.[۲۲] اونون دوستلاری ائله فیکیرلشدی کی، او مور چاییندا بوغولوب.[۲۳] تسلا ماریبورا (هال-حاضیردا سلووئنییانین اراضیسیدیر) گئتدی و آیدا 60 فلورین مبلغینده ماعاشلا چئرتیوژچو کیمی ایشله‌مه‌یه باشلادی. او بوش واختلارینی کوچه‌لرده یئرلی اینسانلارلا کارت اویناماقلا کئچیریردی.[۲۲] 1879-جو ایلین مارسیندا مولیتین تسلا ماریبورا گئتدی و اوغلونا ائوه دؤنمه‌سی اۆچون یالواردی، آنجاق تسلا ائوه دؤنمکدن ایمتیناع ائتدی.[۲۴] تسلا تخمیناً همین واختلاردا عصب خسته‌لیگیندن ازیت چکیردی.[۲۳]

۲۴ مارس ۱۸۷۹-جو ایلده تسلا یاشاماق ایجازه‌سی اولمادیغی اۆچون پولیس موحافیظ اسی آلتیندا قوسپیچه قاییتدی. 17 آوریل 1879-جو ایلده مولیتین تسلا ناملوم خسته‌لیگه یولوخدوقدان سونرا،60 یاشیندا وفات ائتدی[۲۵] (بعضی منبعلرده اینسولتدان اؤلدویو یازیلیر[۲۶]). بۇ ایللر عرضینده،تسلا قوسپیچده کئچمیش مکتبی اولان عالی رئال گیمنازییادا موعلیملیک ائدیب.[۲۵]

۱۸۸۰-جی ایلین ژانویه‌سینده تسلانین داییلاریندان ایکیسی اونون تحصیل آلماسی اۆچون قوسپیچی ترک ائده‌رک پراقادا تحصیل آلماسینا کؤمک اۆچون لازیم اولان قدر پول آییردیلار. تأسوف کی، او کارلوو اونیوئرسیتئتینه سندلرینی وئرمک اۆچون گئج گلمیش‌دی: او هم ده بوردا اساس طلب اولونان یونان و چئخ دیلینی بیلمیردی. تسلا بونلاری ائتدی، لاکین دینلگیجی کیمی اونیوئرسیتئتده موهازیره‌لرده ایشتیراک ائتسه د، او بۇ کورسو مووففقیتله بیتیره بیلمه‌دی.[۲۷][۲۸][۲۹]

۱۸۸۱-جی ایلده تسلا بوداپئشت تلفون ستانسیاسی تلقراف شیرکتینده فئرئنتس پوشکاشین باشچیلیغی آلتیندا ایشله‌مک اۆچون بوداپئشته کؤچدو. بورا گلدیکدن سونرا تسلا باشا دوشدو کی، شیرکتین قورولوشو اوپئراتیو دئییل بئله‌لیکل، او مرکزی تلقراف اوفیسی‌نین یئرینه چئرتیوژچو کیمی ایشله‌دی. بیر نئچه آی مودتینده بوداپئشت تلفون ستانسیاسی اوپئراتیو اولدو و تسلا باش الکتریک وضعیفه‌سینه تعیین ائدیلدی.[۳۰] ایشله‌دیگی مۆدتده تسلا مرکزی ستانسییایا آوادانلیقلاری‌نین بیر چوْخوندا ایره‌لیلگیشلر ائدیب و هئچ واخت پاتئنتلشدیریلمه‌ین، نه ده آچیق شکیلده آدلاندیریلمایان تلفون تکرارلاییجیسی و یا سسگوجلندیریجیسی واسیطه‌لرینی تکمیللشدیریب.[۱۸]

ادیسون اۆچون ایشله‌مه‌سی

[دَییشدیر]

۱۸۸۲-جی ایلده تسلا الکتریک آوادانلیقلاری‌نین تکمیلله‌دیریلمه‌سی و لایحه‌لندیریلمه‌سی اوزره فرانسهدا کونتینئنتال ادیسون شیرکتینده ایشله‌مه‌یه باشلادی.[32] 1884-جو ایلین ژوئنوندا او نیو-یورکا یئرینی دییشدی[۱۲]:57–60[33] و ادیسون ماشینقاییرما زاوودوندا ایشله‌مک اۆچون توماس ادیسون طرفیندن ایشه گؤتورولدو. ادیسون اۆچون تسلانین ایشی ساده الکتریک موهندیسلیگی ایله باشلادی و تئزلیکله داها چتین مۆشکیللرین حلی سویییه‌سینه کیمی اینکیشاف ائتدی.[34] 

تسلا ادیسون شیرکتی‌نین ثابیت جریان الکتریک گئنئراتورلاری‌نین تامامیله یئنیدن لایحه‌لندیریلمه‌سینی تکلیف ائتدی. 1885-جی ایلده او دئدی کی، ادیسونون ثمرهسیز موتور و گئنئراتورلارینی هم ایش، هم ده ایقتیصادی جهتدن تکمیللشدیره‌رک، یئنیدن لاییهه‌سینی وئره بیلر. تسلانین سؤزلرینه گؤره ادیسون قئید ائدیب کی، "اگر سن بونو ائده بیلسن، سنه اللی مین دوللار وئرجم".[۸]:54–57 بۇ ادیسوندان غریبهبیانات کیمی قئید ائدیلمیشدیر بئله کی، ادیسونون شیرکتی‌نین بۇ قدر پولو ناغد اؤدیه‌جک قدر ایمکانی یوخ ایدی. آیلارلا ایشله‌یندن سونرا، تسلا تاپشیریغی تامامیله یئرینه یئتیردی و اؤدنیش ایله ماراقلاندی. ادیسون دئدی کی، او یالنیز ظارافات ائدیب و سونرا جاواب وئردی: "تسلا، سیز بیزیم آمریکا یومورونو باشا دوشمورسوز.":64 بونون عوضینه ادیسون هفته‌لیک ماعاشینی 10$ دوللاردان 18$ دوللارا قدر آرتیرماغی تسلایا تکلیف ائدیب. تسلا بۇ تکلیفدن ایمتیناع ائدیر و وضعیفه‌سینی ترک ائدیر.[۸]

آرالیق ایللر (۱۸۸۶–۱۸۹۹)

[دَییشدیر]

تسلا ادیسونون شیرکتینی ترک ائتدیکدن سونرا، روبئرت لئین و بئنژامین والئ آدلی ایکی بیزنئسمئنله 1886-جی ایلده طرفداش اولدو. اونلار تسلانین آدینی داشییان تسلا الکتریک ایشیغی و ایستحصالات شیرکتی‌نین (ینگ. تسلا الکتریک لیگهت & مانوفاکتورینق) مالیییلشدیرمک اۆچون راضیلیغا گلدیلر.[۳۱] شیرکت تسلا طرفیندن حاضیرلانمیش ایشیقلاندیرما سیستملری اساسیندا الکتریک قؤوس لامپاسینی یاراتدی. بۇ هم ده آمریکادا تسلانین تاماملادیغی دینامو الکتریک ماشینقاییرما کوللئکتورلاری اۆچون ایلک پاتئنت لاییهه‌سی ایدی. 

سرمایدارلار مۆحریک و الکتریک اؤتوروجو آوادانلیغین یئنی نؤولری اۆچون تسلانین ایدئیالارینا آز ماراق گؤستردی و گؤرونوردو کی، بۇ الکتریک پایلاییجی یئنی سیستم ایجاد ائتمه‌گه نیسبتاً داها یاخشی اینکیشاف ایدی.[۳۲] اونلار سوندا تسلانی پولسوز حالدا باشقا یئره گئتمه‌یه مجبور ائدیبلر. او حتّی شیرکتین سهملرینه پول آییردیقدان بری پاتئنتلرینه نزارتی ایتیردی.[۳۲] او موختلیف الکتریک تمیری ایشلرینده ایشله‌مه‌لی و حتّی گونلوک 2$ اۆچون محصوللاری یوکله‌مه‌لی ایدی. اینسانلارین صداقتینه اینانمیش تسلا،"دهشتلی باش آغریلاری و آجی گؤز یاشلاری زامانی" 1886/1887-جی ایلین قیشینی بۇ هاقدا لازیمینجا دوشوندو. بۇ واخت عرضینده او علمینین دیرینه شوبهه ایله یاناشدی.[37]

دییشن جریان و آسینخرون ماشین

[دَییشدیر]
تسلانین دییشن جریان آسینخرون ماشینینین پرینسیپینی ایضاح ائدن او.س. پاتئنت 381،968 دن چئرتیوژ 

۱۸۸۶-جی ایلین سونوندا تسلا نیو یورک مووککیلی چارلز پئک و وئستئرن اونیون شیرکتی‌نین ایداره باشچیسی آلفرئد براونلا تانیش اولدو. بۇ ایکی شخص مالیییه یاردیمی اۆچون پاتئنتلر و ایختیراعلارا دستک اولماق و شیرکتلرین تسیس ائدیلمه‌سینده تجروبه‌یه مالیک ایدیلر.[38] تسلانین پاتئنتلری و دیگر ایدئیالاری اساسیندا اونلار ماددی جهتدن اونون پاتئنتلرینه دستک اولماق اۆچون راضیلیغا گلمیش‌دیلر. 1887-جی ایلین آوریلینده اونلار پاتئنتلردن الده اولونان گلیرین 1/3-نین تسلایا، 1/3-نین پئک و براونا، 1/3-نین ایسه اینکیشاف فوندونا گئتمه‌سینی راضیلاشدیراراق، تسلا الکتریک شیرکتینین(ینگ. تسلا الکتریک کومپانی) اساسینی قویدولار.[38] اونلار هم ده الکتریک موهرریکلرینین، گئنئراتورلارین و دیگر قورغولارین یئنی نؤولرینین اینکیشافی و تکمیللشدیریلمه‌سی اوزرینده ایشله‌مک اۆچون مانهئتتئن آزادلیق کوچه‌سی 89-دا تسلا اۆچون لابوراتورییا تسیس ائتدیلر. 

تسلانین پرئدمئنتلریندن بیری 1887-جی ایلده لابوراتورییادا حاضیرلانمیش، اوزون مسافه‌یه یوکسک گرگینلیکله اؤتورمه‌ده‌کیاوستونلوکلرینه گؤره آبش و آوروپادا تیکیلمه‌سینه باشلانان انرژی سیستمی نومونه‌سی—دگیشن جریانلا ایشله‌ین آسینخرون ماشین ایدی. موهرریکین دؤنمه‌سی اۆچون ماشین فیرلانان ماقنیت ساحه سی هاسیل ائدن اوچفازلی جریان ایستیفاده ائدیردی (تسلا پرینسیپجه 1882-جی ایلدن دوشوندویونو ایره‌لی سورموشدو).[39][40][41] بئله‌لیکل، قیغیلجیملارین اولماماسی، دایما ایشینین یوکسک سویییه‌ده ساخلانماسی و مئخانیکی فیرچالارین عوضلنمه‌سی کیمی اوستونلوکلری ایله یاناشی، کوللئکتورا احتییاج اولمادان اؤز-اؤزونه ایشه باشلایان کیمی لایحه‌لندیریلن بۇ ایننوواتیو الکتریک موهرریکی 1888-جی ایلین ماییندا پاتئنتلشدیریلدی.[42][43] 

۱۸۸۸-جی ایلده الکتریک دونیاسی ژورنالینین (ینگ. الکتریکال وورلد ماگازینئ) رداکتورو توماس جومرفورد مارتین (دوستو و پوبلیسیست) آمریکا الکتریک موهندیسلری اینستیتوتوندا (یندی ایئئئ) دییشن جریان سیستمینین، او جومله‌دن ده آسینخرون ماشینین نوماییشینی تسلا اۆچون تشکیل ائتدی.[44] وئستینگهووسئ الکتریک & مانوفاکتورینق کومپانی اۆچون ایشله‌ین موهندیسلر تسلانین رئال دییشن جریان موهرریکی و بونونلا باغلی الکتریک انرژیسی سیستمینین اولماسینی جورج وئستینقاوزا خبر وئردیلر. وئستینقاوز ایتالیان فیزیکی قالیلئو فئرراریس طرفیندن 1888-جی ایلین مارتیندا گؤستریلمیش آسینخرون ماشین اساسیندا اوخشار کوللئکتورسوز فیرلانان ماقنیت ساحه سینده پاتئنتین آلینماسینا باخدی، آنجاق قرارا گلدی کی، تسلانین پاتئنتی چوْخ گومان کی، ساتیش بازارینا نزارت ائده‌جک.[42][45] 

نیکولا تسلانین دییشن جریان دینامو الکتریک ماشینی (1888) (دگیشن جریان الکتریک گئنئراتورو) او.س. پاتئنت 390،721. 

۱۸۸۸-جی ایلین جولایوندا براون و پئک هر بیر موهرریکله هاسیل اولوموش هر دییشن جریان آت گوجونه 2.50$ ایجاره حاقی و سهملره گؤره اؤدنیلن پوللا بیرلیکده 60000$ مبلغینده تسلانین اوچفازلی آسینخرون ماشینی و ترانسفورماتورون لاییهه‌لری اۆچون جورج وئستینقاوز ایله لیسئنزییالی سازیش باغلادیلار. وئستینقهاوز همچنین وئستینگهووسئ الکتریک & مانوفاکتورینق کومپانی شیرکتی‌نین پیتسبورق لابوراتورییاسیندا موشاویر کیمی 2000$-دان (بوگونکو دوللارلا 52،500$)[46] چوْخ قونارارلا تسلانی بیر ایل مودتینده ایشه گؤتوردو.[47] 

بو ایللر عرضینده تسلا پیتسبورقدا ایشله‌دی و شهرین تراموایلاری‌نین انرژیسی اۆچون دییشن جریان سیستمینی یاراتماغا کؤمک ائتدی. تسلا دییشن جریان انرژیسینی نئجه داها یاخشی رئاللاشدیرماق اوستونده اونونلا و دیگر وئستینقاوز موهندیسلری آراسیندا ضیدیت سببیندن مأیوس اولموشدو. اونلار تسلانین تکلیف ائتدیگی 60 دؤوره‌لی دییشن جریان سیستمینده قرارلاشیبلار (تسلانین موهرریکینین ایشچی تئزلیگینه اویغون اولمالیدیر). اونلار تئزلیکله تاپدیلار کی، تسلانین آسینخرون ماشینی یالنیز ثابیت سورعتده ایشله‌یه بیلدیگینه گؤر، بۇ سیستم تراموایلار اۆچون ایشله‌دیله بیلمز. اونلار بونون عوضینه ثابیت جریان دارتی الکتریک موهرریکیندن ایستیفاده ائتمگی قرارا آلدیلار.[48][49] 

جریانلار ساواشی

[دَییشدیر]

تسلانین دییشن جریان اوزرینده ایشلری جریانلار ساواشی آدلانان موحاریبه نین اساسینی قویدو.[50] بونا کیمی الکتریک ستاندارتلاری اوزرینده موباریزه توماس ادیسون و جورج وئستینقاوز آراسیندا گئدیردی.[51][52] وئستینقاوز شیرکتی دیگرلری ایله بیرلیکده تسلانین پاتنتلرینی الده ائتدی و ایشله‌ییب حاضیرلادی. بۇ وئستینقاوزا توماس ادیسونون ثابیت جریان سیستمی ایله رقابت آپارا بیله‌جک دییشن جریان سیستمینی حاضیرلاماغا ایمکان یاراتدی.[53] 

۱۸۹۳-جو ایلده چیکاکودا تشکیل اولونموش عومومدونیا سرگیسینده تسلانین اوچفازلی سیستمینین نوماییشی 

۱۸۹۳-جو ایلده جورج وئستینقاوز چیکاقودا عومومدونیا سرگیسینده ادیسونون سرگیده ثابیت جریانلا الکتریکلشدیرمه تکلیفینی قاباقلایاراق، دییشن جریانلا الکتریکلشدیرمه تکلیفی ایله قالیب گلدی. بۇ دونیا سرگیسی الکتریک ائکسپونانتلاری‌نین نوماییشینه هسر اولونموشدو. بۇ دییشن جریان انرژیسی‌نین تاریخینده موهوم بیر حادیثهیدی، چونکی وئستینقاوز آمریکا ایجتیماعیتی اۆچون دییشن جریانین تهلوکه‌سیز، اعتیبارلی و ثمرهلی نوماییشینی گؤسترمیشدی.[54][55] سرگیده تسلا مفتیلسیز قاز بوشالما لامپاسینی یاندیرماق اۆچون یوکسک گرگینلیکلی، یوکسک تئزلیکلی جریانین ایستیفاده‌سی داخیل اولان اول آوروپا و آمریکانین[۸]:76 هر یئرینده حیاتا کئچیریلمه‌سی نظرده توتولموش الکتریک تاثیرینین بیر سیرا نوماییشلرینی گؤسترمیشدی.[۸]:79 موشاهیده‌چی قئید ائدیردی: 

"اوتاقدا قالای فولقا ایله اؤرتولموش ایکی سرت رئزینلی لؤوحه آسیلدی. بونلار اساس ناقیللرین تئرمینالی وضعیفه‌سینه یئرینه یئتیریب و تراسفورماتوردان تخمیناً 4.5 مئتر آرالی ایدی. جریان وئریلن زامان، لامپالار ایشیقلانیردی. لامپالار آراسیندا هئچ بیر ناقیل علاقه سی یوخ ایدی، آنجاق آسیلمیش لؤوحه‌لر آراسیندا ماسانین اوستونه قویولموشدو (وه یا دئمک اولار کی، اوتاغین ایسته‌نیلن حیصه سینده الده ساخلانا بیلردی). بونلار تخمیناً ایکی ایل اول لوندوندا تسلا طرفیندن نوماییش اولونان عئینی قورغولار و عئینی تجروبه‌لر ایدی." 

تسلا همچنین کولومب یومورتاسی کیمی آدلانان قورغودان ایستیفاده ائتمکل، نئجه میس یومورتانین دیمدیک دایانماسینی نوماییش ائتدیره‌رک، آسینخرون ماشین و فیرلانان ماقنیت ساحه سینین پرینسیپلرینی ایضاح ائتدی.[56] 

۱۸۹۲-جی ایلدن ادیسونون شیرکتی وستینق‌هاوس الکتریک ایله پاتئنت موباریزه‌لری و اونلاری دئویرمک جهدلرینی پلانلاشدیراراق، یئنی شیرکت و سرمایدار جون پیرپونتلا جنجرال الکتریک کونقلومراتیندا بیرلشدی. حالبوکی، ۱۸۹۶-جی ایلده ایکی شیرکت آراسیندا پاتئنت پای بؤلگوسو حاقیندا سازیش ایمضالانمیشدی.[57] وئستینقاوز هله ده مالیییه توققوشمالاری اوزوندن ناغد پوللا اؤدمه‌نی باغلامیشدی. علاوهایستیقراضلاری تمین ائدن وئستینقاوز تسلانین پاتئنتلرینه یئنیدن باخماغا مجبور اولدو. بانکیرلر شیرکتده مالیییه گرگینلیگینی موزاکیره ائتدیلر[58][59] (بو مقامدا وئستینقاوز تسلا، براون و پئکه قونورار و لیسئنزییا داخیلینده تخمیناً 200،000$ اؤده‌ییب[60]). ۱۸۹۷-جی ایلده وئستینقاوز بوتون شرطلر داخیلینده تسلایا اؤز مالیییه چتینلیکلرینی ایضاح ائده‌رک دئییب کی، اگر وضعیت بئله داوام ائدرسه، او وستینق‌هاوس الکتریکین ایداره ائتمه‌سینده آرتیق قالمایاجاق و تسلا گله‌جک قونورارلاری ییغماغا جهد اۆچون "بانکیرلرله سؤودلشمه" ائتمه‌لیدیر. وئستینقاوز بیرژادا تسلانین دییشن جریان پاتئنتلری اوزرینده لیسئنزییالاشدیرما حاقیندا سازیشدن اؤز شیرکتینی خیلاص ائتمه‌گه تسلانی ایناندیردی. وئستینگهووسئ الکتریک پاتئنتلرین آلینماسینی ۲۱۶۰۰۰$ بیردفه‌لیک اؤدمه ایله نظرده توتموشدو.[۸] وئستینقاوز تسلایا ۶۰۰۰۰$ ناغد پول اؤددی و همچنین ده تسلایا هر آت گوجو دییشن الکتریک انرژیسی اۆچون ۲.۵۰$ مؤلیف قونوراری اؤدمه‌یه ده راضیلاشدی.[47] 

آمریکا وطنداشلیغی

[دَییشدیر]

۳۰ جولای ۱۸۹۵-جی ایلده ۳۵ یاشیندا تسلا آبش-این میلّی وطنداشی اولدو و نیو-یورکدا اؤز جنوب بئشینجی آوئنیو لابوراتورییاسیندا،داها سونرا ایسه هاوستون ستریت ۴۵-دا تصدیق ائدیلدی.[61] او هر ایکی یئرده سیمسیز انرژی اؤتورولمه‌سینی نوماییش ائتدیرمک اۆچون الکتریک لامپالارینی یاندیریب.[62] عئینی ایلده او، تسلا سارغاجینی پاتئنتلشدیردی.[63] 

تسلا ۱۸۹۲-جی ایلدن ۱۸۹۴-جو ایله قدر حال-حاضیرداایئئئ کیمی تانینان آمریکا الکتریک موهندیسلری اینستیتوتوندا (رادیو موهندیسلری اینستیتوتو ایله یاناشی) ویتسئ-پرزیدنت وظیفه‌سینده چالیشیب.[64] 

رئنتگئن تجروبه‌لری

[دَییشدیر]
تسلا طرفیندن آلینمیش الین رئنتگئنوقرافییاسی

1894-сو ایلدن باشلایاراق، تسلا اولکی تجروبه‌لرده اؤز لابوراتورییاسیندا زدلنمیش فوتوپلیونکا گؤردوکدن سونرا، "گؤرونمه‌ین" نؤولو شوعالانما انرژیسی اوزرینده تدقیقلره باشلادی (داها سونرالار رئنتگئن شوعالاری کیمی موعینلشدیریلدی).[65][66] اونون ایلک تجروبه‌لری سویوق کاتودلو الکتریک یوکلننه بوروسو و جروکئس بوروسو ایله اولوب. بیر مودت سونرا تسلانین ایلک علمی تدقیقاتلاری‌نین بؤیوک قیسمی—یوزلرله ایختیراع مودئللری، پلانلار، قئیدلر، لابوراتورییا معلوماتلاری، آلتلر، فوتوشکیللر، 50،000 $ مبلغینده پول 1895-جی ایلین مارسیندا 5-جی آوئنیو لابوراتورییاسیندا یاناراق محو اولدو. تهئ نئو یورک تیمئس قزئتینه موصاحیبه‌سینده تسلا دئییر: "من حددیندن آرتیق مأیوسام. من نه دئیه بیلرم؟"[67] تسلا قاز بوشالما بوروسونون داها اؤنجه‌کینؤولریندن اولان گئیسسلئر بوروسو ایله مارک توئنین ایشیقلاندیریلمیش فوتوشکلینی آلماغا جهد ائدن زامان تصادوفن رئنتگئن تصویرلرینی آلمیشدی (1895-جی ایلین دسامبریندا ویلهئلم رئنتگئنین بیر نئچه هفته‌یه رئنتگئن شوعالاری‌نین کشفی خبرینی وئرمزدن اول). تصویرده آلینمیش بیرجه شئی کامئرا فوتووبیئکتیوینده باغلانمیش مئتال ویتن ایدی.[۸]:134

1896-جی ایلین مارسیندا ویلهئلم رئنتگئنین رئنتگئن شوعاسینی و رئنتگئن شوعا تصویرلرینی (رئنتگئنوقرافییا) کشف ائتدیگی خبرینی ائشیتدیکدن سونرا، اؤز لاییهه‌سی اولان یوکسک انرژیلی بیر تئرمیناللی واکووم بوروسونون اینکیشافی و رئنتگئن تصویرلرینده اؤز فردی تجروبه‌لرینی داوام ائتدیردی. تدقیق زامانی، تسلا رئنتگئن شوعالارینی آلماق اۆچون بیر نئچه ائکسپئریمئنتال قورغو حاضیرلادی. تسلا اؤز سخئملری ایله جیهازین عادی قورغولارلا مۆمکون اولا بیلندن داها بؤیوک گوجلو رئنتگئن شوعالاری هاسیل ائتمه‌یه ایمکان وئرمه‌سینه تاثیر ائتدی.[68] 

1901-جی ایل جولایون 2-ده رئنتگئن تسلایا مکتوب یازیر. مکتوبدا دئییلیر: 

"عزیز جناب! سیز غریبه درجه‌لردن گؤزل فوتوشکیللرله منی اولدوقجا تعجوبلندیرمیسینیز. من بونون اۆچون سیزه چوخ بؤیوک تشککورومو بیلدیریرم. کاش کی من بیلردیم کی، سیز بئله شئیلری نئجه ائدیرسینیز! خوسوسی حؤرمت ایفاده‌سی ایله من سیزه صادیق یاناشیرام، بئش. ک. رئنتگئن." (تسلا موزهینین ایذنی ایل، بئلقراد، سئربییا؛ سند نو. منت، جخلیو، 152.) [69][70][71] 

تسلا واحید قووشاقلی رئنتگئن شوعالاری هاسیل ائدن قورغولار و اؤز سخئملری ایله ایشلرین تهلوکه‌لی اولدوغونو موشاهیده ائدیب. اونون بیر چوْخ قئیدلرینده بۇ حادیثه نین آراشدیریلماسینا باشلایان زامان او، موختلیف سببلره گؤره درینین زدلنمه‌سینی تعیین ائدیب. او، تئزلیکله درییه ضررین رئنتگئن شوعالاری ایله علاقه دار اولمادیغینی باشا دوشدو، زدلنمه‌لر آنجاق اوزونلا و داها آز درجه‌ده نیتریت تورشوسونون دری ایله تماسدا اولماسیندان یارانیر. تسلا سهواً حساب ائتدی کی، رئنتگئن شوعالاری پلازما داخیلینده یارانمیش دالغالار کیمی اوزونونا دالغالاردیر. بۇ پلازما دالغالاری سربست-قوووه‌لی ماقنیت ساحه لرینده یارانا بیلر.[72][73]

رادیو

[دَییشدیر]
تسلانین 1891-جی ایلده موهازیره‌سی زامانی یوکسک تئزلیک و پوتانسیل‌ده انرژینین و گوجون سیمسیز اؤتورولمه‌سینین نوماییشی.

رادیو دالغالارلا اؤتورمه‌نین مۆمکونلوگو باره‌ده تسلانین نظریییه‌لری پنسیلوانییا شتاتی‌نین فیلادلفییا شهرینده یئرلشن فرانکلین اینستیتوتو، میسسوری شتاتی‌نین سئنت-لویس شهری (۱۸۹۳) و ناتیونال الکتریک لیگهت آسسوجیاتیونداکی نوماییشلر و موهازیره‌لره کیمی گئدیب چیخیر.[74] تسلانین نوماییشلری و پرینسیپلری حاقیندا موختلیف کیو واسیطه‌لرینده گئنیش شکیلده یازیلیب.[75] تسلا سارغاجی کیمی بیر چوْخ جیهازلار رادیونون داها دا اینکیشافیندا ایستیفاده ائدیلمیشدیر.[76] 

۱۸۹۸-جی ایلده تسلا مسافه‌دن ایدارولونان قاییغی نوماییش ائتدیردی. (و.س. پاتئنت 613،809 —هه‌رکت ائدن نقلیات واسیطه‌لرینین نزارت مئخانیزمی اۆچون آپارات مئتودو) 

تسلا ۱۸۹۶-جی ایلده رادیو دالغا تجروبه‌لرینی یاشادیغی گئرلاخ اوتلینده (سونرادان رادیو دالغا بیناسی آدلاندیریلیب) آپاریب.[77] 

۱۸۹۸-جی ایلده تسلا مئدیسون مئیدانی باغیندا (ینگ. مادیسون سقوارئ گاردئن) الکتریک سرگیسی زامانی "تله‌اوتوماتون" آدلاندیردیغی رادیو ایداره اولونان قاییغی نوماییش ائتدیردی.[42] بورا توپلاشان اینسانلار قاییغین ایچریسینده گیزله‌دیلمیش تعلیم کئچمیش مئیمون طرفیندن ایداره اولونماسی و تلپاتییا، سِحربازلیق کیمی دهشتلی ایدیعالار ایله چیخیش ائتدیلر.[78] تسلا مسافه‌دن ایداره اولونان تورپئدو نؤوو کیمی آبش حربچیلرینه اؤز ایدئیاسینی ساتماغا چالیشدی، آنجاق اونلار بونا آز ماراق گؤستردی.[79] اوزاقدان رادیو ایداره اولونما بیر سیرا اؤلکه‌لرین حربی پروقراملاردا ایستیفاده اولونماسینا کیمی—بیرینجی دونیا ساواشی و اوندان سونرایا قدر ده یئنی بیر ایدئیا کیمی قالیب.[80] تسلا 13 مای ۱۸۹۹-جو ایلده کولورادو سپرینقسه گئدرکن، چیکاقودا کوممئرسییا کلوبونون ییغینجاغی اۆچون نیطقینده بیر ده "تله‌اوتوماتیک"ای نوماییش ائتدیرمک ایمکانی الده ائتدی.[81] 

۱۹۰۰-جو ایلده الکتریک اؤتورمه‌سی و الکتریک انرژیسی‌نین اؤتورمه سیستملری اۆچون پاتئنتلره مالیییه یاردیمی ائدیلدی. قولیئلمو مارکونی ۱۹۰۱-جی ایلده اؤزونون مشهور بیرینجی ترانساتلانتیک رادیو اؤتورمه‌سینی حاضیرلایاندا، تسلا ایستئهزا ایله دئییب کی، بو 17 تسلا پاتئنتی ایله ائدیلیب. بو 1902-جو ایلده تسلانین پاتئنتلرینین تصدیق اولونماسی، آردینجا ایسه ۱۹۰۴-جو ایلده مارکونین لئهینه قرارین دییشیلمه‌سی ایله رادیو اوزرینده پاتئنت موباریزه‌سینین باشلانماسی ایدی. 1943-جو ایلده بیرلشمیش شتاتلارین عالی محکمه‌سی قرارلا تسلا، جون ستوون و اولیوئر لوجون اولکی پاتئنتلرینی برپا ائتدی.[82] محکمه بیلدیریب کی، اونلارین قرارینین ایلک رادیو اؤتوروجونو الده ائتمک کیمی مارکونینین ایدیعاسینا هئچ بیر عاییدیتی یوخدور، سادجه موعین پاتئنتلر اۆچون مارکونین ایدیعاسی شوبهه‌لی اولاندان بری،او همین پاتئنت حوقوقلارینا ایدیعا ائده بیلمه‌دی.[83] 

کولورادو سپرینقس

[دَییشدیر]
میلیونلارلا وولت هاسیل ائدن اؤزونون لابوراتورییاسیندا "بؤیودوجو اؤتوروجوسونون" یانیندا اوتوران تسلانین چوْخسایلی اکسپوزیسییا ایله الده ائدیلمیش شکلی ( جئنتوری ماگازینئ ژورنالینین فوتوقرافچیسی دیکینسون طرفیندن کولورادو سپرینقسده یارائدیلمیش 68 شکیلدن بیری). 7 مئتر اوزونلوغوندا اولان قؤوسلر نورمال عملیاتین بیر حیصه سی دئییلدی و الکتریک آچارینی سورعتله دؤور ائتدیرمکله نتیجه اۆچون یارادیلمیشدی.[84] 

17 مای 1899-جو ایلده کولورادو سپرینقسه کؤچدو و تئزلیکله بوردا اونون یوکسک تئزلیکلی و یوکسک گرگینلیکلی تجروبه‌لری آپارماق اۆچون اوتاغی اولدو.[85] اونون لوباروتورییاسی فووت آوئنیو و کیرووا کوچه‌لرینین یاخینلیغیندا یئرلشیردی.[86] اونون لوباروتورییاسینی بۇ یئرده سئچمه‌سینه سبب بوتون انرژی‌یه اولان تلاباتینی تمین ائده‌جک کؤمکچی بیرلشمه‌لرین بورادا اولاماسی ایدی.[87] او، اوچفازلی دییشن جریان انرژی پایلاشدیریجی سیستمینی بورادا تقدیم ائتمیشدی. معروضه‌لرینده بیردیریب کی، او بورا گلدیکدن سونرا پایکس پیکدن پاریسه سیقناللارین اؤتورولمه‌سی،سیمسیز تلقرافییا اکسپریمنتلرینی آپاریر.[88][89] کالورادو سپرینقس قئیدلری 1899-1900 (ینگ. جولورادو سپرینگس نوتئس، 1899–1900) کیتابیندا نیکولا تسلانین بوراداکی تجروبه‌لری تصویر اولونور. 

لامپالاردان 18 مئتر آرالیدا اولان گئنئراتوردان الکترودینامیک ایندوکسییا واسیطه‌سیله انرژینین قبول ائدیلمه‌سی ایله 3 ایشیغین عکس اولوندوغو کولورادو سپرینقسده چکیلمیش دیگر بیر فوتوشکیل (اونلار نوماییش ائتدیریلمک اۆچون بینادان کناردا تورپاغین اوزرینده یئرلشدیریلمیشدی و هئچ بیر انرژی منبعیی ایله علاقه سی یوخ ایدی).[84] 

۱۸۹۹-جو ایل ۱۵ ژوئندا تسلا اؤز کولورادو سپرینقس لوباروتورییاسیندا بیرینجی تجروبه‌لرینی آپاردی. او، بئش دویوم اوزونلوغوندا ایلک قیغیلجیملاری قئیده آلدی، آنجاق اونلار چوْخ خیریلتیلی و سس-کویلو ایدی.[90] 

تسلا اؤز قبولئدیجیلری واسیطه‌سیله ایلدیریم سیقناللارینی موشاهیده ائده‌رک، آتموسفر الکتریک انرژیسینی تدقیق ائتمیشدیر. تسلا بیان ائدیب کی، بۇ مودت عرضینده او ستاسیونار دالغالاری موشاهیده ائدیب.[91] 

تسلا 135 فوت اوزونلوغونا قدر و میلیونلارلا وولتدان عیبارت بوشالمالار ایله صونعی ایلدیریم یاراتدی. بوراخیلمیش انرژییه اساساً، شیمشک کریپپلئ کریکدن 15 میل آرالیدا ائشیدیلدی. کوچه بویو گزیشن اینسانلار تورپاق و آیاقلاری آراسیندا آتیلان قیغیلجیملاری موشاهیده ائتدیلر. قیغیلجیملار توخونان زامان سو خطی کرانلاریندان سیچرادی. الکتریک لامپالاری لوباروتورییانین 100 فوت مسافسینده ایشیلدایاندان سونرا سؤندو. ثابیت گئییمده آتلارین مئتال آیاقلاری‌نین (ناللار) ایچریسیندن تکانلار کئچندن سونرا پارتئردن قورخوب قاچماغا باشلادیلار. کپنکلر قاناقلاری‌نین اطرافیندا موقدس المو آتشینین ماوی شفقلی دایره‌لری اوزره بورولغانلاشما ایله الکتیکلشدی.[92] 

تجروبه آپارارکن تسلا تصادوفن الکتریک شبکه‌سینده قزانین باش وئرمه‌سی سببیندن الکتریک ستانسیاسی گئنئراتورونو زدله‌ییب. تسلا حادیثه نین الکتریک ائکسپئریمئنتاتوروندا باش وئردیگینی ایضاح ائتدی: "یوکسک تئزلیک انرژیسی‌نین بیر نئچه یوز کیلاواتی ایله نومونه کیمی ایشلر گؤرولوب. معلوم اولوب کی، الکتریک دامینداکی دینامولار آلتی میل آرالیدا اونلاردا یارانان گوجلو یوکسک تئزلییه و ایزولیاسییانین داغیلماسی، سارغیلار واسیطه‌سیله آغیر نتیجلنن قیغیلجیملارا گؤره بیر نئچه دفعه یانیب!"[93] 

گؤستریلن "قبولئدیجی" سارغی اؤتوروجو سارغی ایله رئزونانسا کؤکله‌نیب.[94] تسلا اؤتوروجونون انرژینی نه قدر اوزاق مسافه‌یه اؤتوردویونو آچیقلاماییب.[84][94] 

لابوراتورییا دؤورونده اؤز قبولئدیجیسی ایله تسلا غئیری-عادی سیقناللار موشاهیده ائدیب. او، بۇ سیقناللارین باشقا پلانئتدن اولا بیلمه‌سی نتیجه‌سینه گلدی. تسلا ۸ دسامبر ۱۸۹۹-جو ایلده تهئ نورته آمئریجان قزئتی‌نین موخبیری جولیان قوتورنا مکتوبوندا بونلاری قئید ائدیب[95] و 1900-جو ایلین دسامبریندا قیرمیزی خاچ جمعیتی ایییرمی بیرینجی عصرین مۆمکون تاپینتیلاری حاقیندا مکتوبدا باشقا بیر دونیادان خبر وئرن "1... 2... 3..." معلوماتلارینا ایستیناد ائدیب.[96][97] ژورنالیستلر سئنساسییالی احوالات کیمی بوندان بهس ائدیبلر و تسلانین مارسدان سیقناللار ائشیتدیگی نتیجه‌سینه گلیبلر.[96] تسلا ۹ فوریه ۱۹۰۱-جی ایلده جوللیئرس وئئکلی ژورنالینین "پلانئتلرله صؤحبت" مقاله‌سینده قئید ائدیر کی، بۇ سیقناللار اونا درحال آیدین اولمادی، او مارس، وئنئرا و دیگر بیر پلانئتدن بۇ سیقناللارین گلمه‌سینی و "عاغیللی بیر شکیلده ایداره اولونان سیقناللار" ائشیدیب.[98] بئله بیر هیپوتئزیس ایره‌لی سورولدو کی، تسلا 1899-جو ایلین جولایوندا مارکونینین آوروپا تجروبه‌لرینین قارشیسینی کسه بیلر. مارکونی حربی نوماییشده کولورودودا تسلانین ائشیدیب باشا دوشدویو اوچ عئینی ایمپولسلو س مکتوبونو (نؤقت/نؤقت/نؤقت) گؤندره بیلردی.[99] همچنین سیقناللارین سیمسیز اؤتورمه‌ده دیگر بیر اکسپریمنتاتوردان اولماسی دا فرض ائدیلیر.[100] 

۱۸۹۹-جو ایلده جون یاکوب آستور آلتی یئنی ایشیق سیستملرینین یارادیلماسی و علاوهینکیشافینا گؤره تسلا اۆچون $۱۰۰،۰۰۰ سرنایه آییردی. تسلا کولورادو سپرینقس تجروبه‌لرینده آیریلمیش وسایتدن ایستیفاده ائتدی.[101] 

۷ ژانویه ۱۹۰۰-جو ایلده تسلا کولورادو سپرینقسی ترک ائتدی. اونون لابوراتورییاسی ۱۹۰۴-جو ایلده سؤکولدو و اونون ترکیبلری ایکی ایل سونرا بورج راضیلاشماسینا گؤره ساتیلدی.[102] 

کولورودا تجروبه‌لری لونق آیلئند، شورئهام آخینلیغینداکی ووردئنکلیفف کیمی تانینان ترانس-آتلانتیک سیمسیز تله‌کومونیکاسیا تکنیکی قورغولاری‌نین یارادیلماسی اۆچون تسلانی حاضیرلامیشدی.[103] 

ووردئنکلیفف ایللری (1900–1917)

[دَییشدیر]

اساس مقال: ووردئنکلیفف قولله‌سی

بیزنئس اۆچون تسلا حاضیردیر – ۷ آوقوست ۱۹۰۱-جی ایل

 

۱۹۰۰-جو ایلده ۱۵۰،۰۰۰ $-لا (یندیکی دوللارلا ۴،۲۵۲،۲۰۰ $، ۵۱%-ای جون پیرپونت مورقاندان) تسلا ووردنکلیفف قولله‌سی مئخانیزمینی پلانلاشدیرماغا باشلادی.[104] 

ناقیلسیز اؤتوروجولو تسلا سارغیسی او.س. پاتئنت 1.119.732 

تسلا سونرا داها گوجلو اؤتوروجونون تیکینتیسینه گؤره داها چوْخ وسایت ایستمک اۆچون مورقانا یاخینلاشدی. مورقان بوتون پوللارین هارا گئتدیگینی سوروشاندا، تسلا جاواب اولاراق بیلدیرب کی، اونون (مورقانین) سبب اولدوغو 1901-جی ایل چاخناشماسی بونا اؤز تاثیرینی گؤستریب. مورقان داها چوْخ مالیییه وسایتی ایستمکله تسلانین موقاویله‌نی پوزماسی و فوند بازاری ایفلاسینین خاطیرلادیلماسی ایله سارسیلیب. تسلا مورقانا داها بیر دفعهموراجیعت مکتوبو یازسا دا، آنجاق بۇ موراجیعت ده نتیجه‌سیز قالیب. مورقانین هله ده ایلکین سازیشه گؤره تسلایا پول بورجو اولوب و حتّی تسلا تیکینتی ایشلریندن اول تنبئهله ده اوزلشمیشدیر.[105] 

۱۹۰۱-جی ایلین دسامبریندا مارکونی موفووقیتله اینگیلتره‌دن نیوفاوندلئنده س مکتوبونو گؤندردی. نؤوبتی بئش ایل عرضینده تسلا ووردئنکلیففین تیکینتیسی‌نین تاماملانماسی اۆچون علاوهمالیییه وسایتینه احتییاج طلب اولوندوغونو اۆچون مورقانا 50-دن چوْخ مکتوب یازدی. تسلا داها دوققوز آی لاییهه‌نی داوام ائتدیردی. قولله‌نین تام هوندورلوگو 57 م ایدی.[100] 1903-جو ایلین جولایوندا تسلا مورقانا یازدی کی، ناقیلسیز رابیطهوچون علاوهووردئنکلیفف قولله‌سی الکتریک انرژیسی‌نین ناقیلسیز اؤتورولمه‌سینی یئرینه یئتیره بیلر.[104] 1904-جو ایل اوْکتوبرین ۱۴-ده مورقان نهایت کاتیبی واسیطه‌سیله اونا جاواب یازدی، سیتات: "بو ایشده نه ایسه ائتمک منیم اۆچون غئیری-مۆمکون اولاجاق." تسلا بۇ مکتوبو مورقانا مالیییه‌چی کانتئربئری آرخییئپیسکوپو ایله گؤروشن زامان قصدن یازمیشدی.[100] 

تسلانین ۱۹۰۴-جو ایلده لونق آیلندده تیکیلمیش ووردئنکلیفف زاوودو. بۇ قورغودان ایستیفاده ائتمکله تسلا الکتریک انرژیسی‌نین آتلانتیک اوزریندن سیمسیز اؤتورولمه‌سینی نوماییش ائتدیرمه‌یه اومید ائدیردی. 

۱۹۰۲-جی ایلده تسلانین لابوراتورییا فعالیتلری هیوستون ستریتدن ووردئنکلیففه کؤچدو.[104] 

۱۹۰۶-جی ایلده ۵۰ یاشیندا تسلا اؤزونون ۲۰۰ آت گوجونده هر دقیقه ده ۱۶،۰۰۰ دؤور ائدن توربینلرینی نوماییش ائتدیردی. ۱۹۱۰-۱۹۱۱-جی ایل عرضینده نیو یورکدا ساهیل الکتریک ستانسیاسیندا اونون توربین موهرریکلرینین بیر نئچه‌سی ۱۰۰–۵،۰۰۰ آت گوجونده سیناقدان کئچیریلدی.[106]

ایماگئس.پنگ خاریجی تصویر 

ایماگئ-سیلک.پنگ وورلد تودای قزئتینده نیکولا تسلا، خیالپرستلیک مقاله‌سی اۆچون رسسامین چکدیگی ایللوستراسییالاردان بیری ایللوستراسییادا یاریسی چات فورماسیندا اولان بوتؤو یئر کوره‌سی تصویر اولونور. 

تسلا بوخار گوجلو مئخانیکی گئنئراتورو کشف ائتدی. هیوستون ستریت لابوراتورییاسیندا مئخانیکی گئنئراتور ایله تجروبه‌لر آپارارکن تسلا گویا بیر نئچه بینادا رئزونانس یاراتمیشدی. سورعتین آرتماسی سببیندن تسلا قئید ائدیردی کی، ماشین اؤز ائوینین رزونانسی تئزلیگینده رقص ائدیب و تهلوکه یارانماغا باشلاییب. تجروبه‌نی سونا چاتدیرماق اۆچون او چکیجدن ایستیفاده ائتمه‌یه مجبور اولدو، ائله بۇ زامان پولیس ده گلمیش‌دی.[۱۲]:162–164 1912-جی ایلین فئوریه‌سینده بیر مقاله — آللان بئنسون طرفیندن "نیکولا تسلا، خیالپرستلیک" مقاله‌سی وورلد تودای قزئتینده نشر اولوندو. بۇ مقاله‌ده رسسامین چکدیگی ایللوستراسییادا بوتؤو یئر کوره‌سی تصویر اولونور، آنجاق یاریسی چات فورماسیندادیر. بونا بئله ایضاح وئریلیردی: "تسلا ایدیعا ائدیر کی، او بیر نئچه هفته عرضینده ویبراسییا وضعیتی ایله یئرین قابیغینی دییشدیره بیلر. ینی یئر قابیغی قالخا دا بیلر و یا یوزلرله فوت دوشه بیلر، بو ایسه دئمک اولار کی، سیویلیزاسییانین محوی دئمکدیر. بو پروسئسین داوامی اولاراق او قئید ائدیر کی، نتیجه‌ده یئر ایکی حیصه یه پارچالانا بیلر."[107] 

تسلا نظری مولاحیظه‌لر یورودوردو کی، بئیینه الکتریکین تطبیقی اینتئللئکتی آرتیریر. ۱۹۱۲-جی ایلده او یوکسک تئزلیکده کیچیک الکتریک دالغالاری‌نین ویبراسیاسینین سینیف اوتاغینا هوپدورولماسی و سینیف اوتاغینین دیوارلاری‌نین الکتریک کابئللری ایله باشا دوشولمه‌ین شکیلده هوپدورولماسی ایله قابیلیتسیز شاگیردلردن پارلاق بیر شاگیرد ائتمک پلانی حاضیرلامیشدی. بئله‌لیکله بوتون اوتاق تسلانین ایدیعا ائتدیگی کیمی الکتروماقنیت ساحه سی ستیموللاشدیران ساغلاملیق وئرن بیر اوتاغا چئوریله‌جکدی.[108] بۇ پلان نیو یورک شهری مکتبلرینی ایداره ائدن اویلیام ماکسوئل طرفیندن ان آزی مووققتی ده اولسا تصدیقلنمیشدی.[108] 

بیرینجی دونیا ساواشیندن اول،تسلا خاریجی اؤلکه‌لردن مالیییه‌چیلر آختارماغا باشلادی. موحاریبهباشلادیقدان سونرا تسلا آوروپا اؤلکه‌لرینده اونون پاتئنتلریندن گلن مالیییه وسایتینی ایتیریب. نهایت تسلا ووردئنکلیففی ۲۰،۰۰۰ $-آ ساتدی.[104] 1917-جی ایلده ووردئنکلیفف قولله‌سی بولدت طرفیندن داها حیات قابیلیتلی داشینماز املاکا تورپاق وئرمک اۆچون داغیدیلدی. تسلا ۱۹۱۶-جی ایلده آمریکا الکتریک موهندیسلری اینستوتونون ان یوکسک درجه‌سی اولان ادیسون مئدالی ایله تلطیف اولوندو.[109] 

۱۹۱۷-جی ایلده الکتریک ائکسپئریمئنتاتورو ژورنالینین آوقوست ساییندا تسلانین پوستولات کیمی الکتریکین لومینئسسئنسییا ائکرانیندا گؤرولن سیقناللاری ایله بؤیوک تئزلیکلی الکتریک شوعالاری‌نین عکس ائتمه‌سیندن ایستیفاده واسیطه‌سیله سوالتی قاییقلارین یئرینی تاپماق اۆچون ایستیفاده اولونا بیلمه‌سینی قبول ائتمه‌سی باراده معلومات وئریلیب (بو سیستم موعاصیر رادارلار ایله سطحی اوخشارلیغا مالک ایدی)[110]. تسلا اؤز گومانیندا یانیلمامیشدی، یوکسک تئزلیکلی دالغلالار سویا نوفوز ائده بیلردی.[111] 

نوبل اؤدولو شاییعه‌لری

[دَییشدیر]

6 نووامبر 1915-جی ایلده رئوتئرس اینفورماسییا آگئنتلیگی لوندوندان اولان معروضه‌سینده بیلدیریب کی، فیزیکا اوزره نوبل اؤدولونه بۇ ایل نیکولا تسلا و توماس ادیسون لاییق گؤرولوب. لاکین 15 نووامبردا رئوتئرس ستوکهولمدان اولان خبرینده "رئنتگئن شوعالاری‌نین کؤمگیله کریستالین قورولوشونون تحلیلینده‌کیخیدمتلرینه گؤره" سئر اویلیام هئنری برئقق و اویلیام لورئنس برئققین فیزیکا اوزره نوبل اؤدولونه لاییق گؤرولدویونو بیان ائدیب.[۸][112][113] تسلا و ادیسون موکافاتدان ایمتیناع ائتمه‌سی حاقیندا او واختلاردا اساسسیز شاییعهلر وار ایدی.[۸] نوبل فوندوندان بیلدیریلیب کی، 

"اونون موکافاتدان ایمتیناع ائتمک نیتی معلومدورسا، او شخصه نوبل اؤدولو وئریلمه‌میشدیر. اودور کی، بو هاقدا ایسته‌نیلن شاییعه گولمه‌لیدیر." 

بئله کی، او قالیب اولوندوقدان سونرا نوبل اؤدولونی یالنیز آلان شخص ردد ائده بیلر.[۸]

تسلانین بیوقرافلاری طرفیندن سونرا ایدیعالار وار کی، تسلا و ادیسون نوبل اؤدولونی ۱۹۱۵-جی ایلده ایلک لاییق گؤرولنلر ایدی. آنجاق اونلار آراسیندا دوشمنچیلیک موناسیبتی اولدوغوندان موکافات نه تسلایا، نه ده ادیسونا وئریلیب. هر کس اؤدولو قازانماق اۆچون دیگر نایلیتلرینی و هاقلارینی مینیموما ائندیرمه‌یه چالیشیردی. اگر باشقالاری اؤدولو بیرینجی قبول ائتسیدی، هر ایکیسی اؤدولو قبول ائتمک اۆچون هئچ واخت ایمتیناع ائتمزدی. بئله کی، هر ایکیسی ماکافاتی پایلاشماغین هر هانسی بیر مۆمکونلوگوندن ایمتیناع ائدیب. حتّی تسلانین ۲۰۰۰۰ $ پول اؤدولونی قازانماماسی اۆچون داها ایمکانلی اولان ادیسون بۇ موکافاتدان ایمتیناع ائدیب.[۸][15][114] 

بو سؤز-صؤحبتلردن ایللر سونرا،نه تسلا نه ده ادیسون نوبل اؤدولو قازانیب (باخمایاراق کی، ادیسون ۱۹۱۵-جی ایلده مۆمکون ۳۸ تئندئر تکلیفینین بیرینی و تسلا ۱۹۳۷-جی ایلده مۆمکون 38 تئندئر تکلیفینین بیرینی آلدی).[115] 

سونراکی ایللر (۱۹۱۸–۱۹۴۳)

[دَییشدیر]

تسلا ۱۹۱۹-۱۹۲۲–جی ایللر عرضینده میلووکیده ماشین ایستحصالچیسی آللیس-جهالمئرس[ئن]ده ایشله‌ییب.[116] 

۱۹۲۸-جی ایلده تسلا عادی طیاره کیمی اوچانا قدر اوچوش زامانی "تدریجاً قالدیریجی قورغولاری‌نین مانیپولیاسیاسی واسیطه‌سیله مئیل ائده بیلن" و شاقولی اوچوش ائتمه قابیلیتینه مالیک بیپلان[ئن] اۆچون سونونجو او.س. پاتئنت 1.655.114 پاتئنتینی آلیب.[117] تسلا فیکیرلشیردی کی، طیارهنی 1000 دوللاردان داها آز قییمته ساتا بیلر.[۸]:251 طیارهنین گومان کی، غئیری-پراکتیک اولماسینا باخمایاراق، بۇ طیاره روتوروندا توربین موهرریکلرین ایستیفاده‌سی اۆچون ایلک تکلیفلی و ائله‌جه ده قالدیریجی روتورلو و قالدیریجی قانادلی کونسئپسییایا اۆچون ایلک تانینان لاییحه اولا بیلردی.[118] 

1934-جو ایلین باشلانغیجیندا، وئستینقاوز الکتریک ایستحصالی شیرکتی (ینگ. وئستینگهووسئ الکتریک & مانوفاکتورینق کومپانی) هر آی تسلایا 125 دوللار اؤدمه‌یه و ائله‌جه د، نیو یورکئر اوتئلینده قالماق حاقینی اؤدمه‌یه باشلادی. شیرکت همچنین تسلانین حیاتی‌نین قالان حیصه سینین خرجلرینی ده اؤده‌یه بیلردی. بونون نئجه باش وئرمه‌سی حاقیندا معلوماتلار موختلیفدیر. بیر سیرا منبعلر بیلدیریرلر کی، وئستینقاوز کئچمیش اولدوز ایختیراعچینین مؤوجودلوغو آلتیندا یوخسول وضعیتین ایحاطه ائتدیگی پوتئنسیال پیس تبلیغاتا گؤره ناراحات اولوردو.[119][120][121] تسلانین صدقه قبول ائتمه‌یه نیفرتی اولماسی سببییل، بو، "کونسالتینق اؤدنیشی" شکلینده تقدیم ائدیلمیش، و یا عالیمین بیروقرافلاریندان بیرینین (مارک سئیفئر) قئید ائتدیگی کیمی، مخفی حسابلاشما کیمی گؤستریلمیشدیر.[121] 

1935-جی ایلده ایللیک آد گونو شنلیگینده موصاحیبه‌سینده تسلا یئرالتی فایدالی قازینتی یاتاقلاری‌نین دقیق یئرلشدیگی یئرین موعین ائدیلمه‌سی و یئنی اونسیت واسیطه‌سی اوسولو ایله باغلی هر هانسی یئروستو مسافه اوزریندن مینیموم ایتکی ایله مئخانیکی انرژی اؤتورولمه‌سی قایداسینی اعلان ائدیب.[107] 

1937-جی ایلین پاییزیندا گئجه یاریسیندان سونرا تسلا گؤیرچینلری یئمله‌مک اۆچون کیتابخانایا و آردینجا کیلسه‌یه گئتمک اۆچون نیو یورکئر اوتئلینی ترک ائدیب. اوتئلین محللریندن بیر نئچه‌سینین کوچه‌سینی کئچرکن حرکت ائدن تاکسینی کئچه بیلمه‌ییب و ماشین اونو ووروب یئره آشیردیب. تسلانین کورگی آغیر بیر شکیلده زدلنمیشدی و قزا زامانی اونون اوچ قابیرغاسی سینمیشدی. (الدیغی یارالارین تام میقیاسی هئچ واخت معلوم اولمادی، تسلا دئمک اولار کی، عؤمرو بویو عادت ائتدیگی کیمی حکیمله مصلحتلشمکدن ایمتیناع ائدیب). تسلا گوناهکار باره‌سینده هئچ بیر مسله قالدیرماییب و تیببی یاردیمدان ایمتیناع ائدیب، یالنیز تاکسی واسیطه‌سیله مئهمانخانایا گؤتورولمه‌سینی خواهیش ائدیب. تسلا بیر نئچه آی یاتاق خستسی اولدو و پنجره‌سیندن گؤیرچینلری یئدیزدیرمگی داوام ائتدیره بیلمه‌دی. 1938-جی ایلین اوللرینده تسلا نهایت آیاغا قالخا بیلیب. او درحال داها چوْخ محدود میقیاسدا گزه‌رک گؤیرچینلری یئمله‌مگی داوام ائتدیردی، آنجاق تئز-تئز اونون اۆچون گؤندریش آکتی آلیردیلار. 

ایستیقامتلندیریلمیش انرژی سیلاحی

[دَییشدیر]

اساس مقال: تئلئفورجئ 

حیاتی‌نین سونراکی ایللرینده تسلا وان دئ قرافف گئنئراتورونو اؤیرندیکدن سونرا، "تئلئفورجئ[ئن]" سیلاحی ایله باغلی ایدیعالاری ایله چیخیش ائتمیشدیر.[122][123] مطبوعات دییشکن اولاراق بونو اؤلوم شوعاسی و یا "صولح شوعاسی" آدلاندیریر.[124][125] تسلا بۇ سیلاحی یئروستو پییادا علئیهینه و یا زئنیت مقصدلر اۆچون ایستیفاده ائتمه‌یه قادیر بیر سیلاح کیمی خاراکتئریزه ائدیب. 

تسلا حیصه جیکلرین آتش عملیاتی ایله باغلی آشاغیداکی تصویرینی وئریر. 

"اوجلوغا بؤیوک انرژی کیمی چوخلو هاوا واسیطه‌سیله حیصه جیکلرین جملشمیش شوعالاری گؤندره‌جک، اونلار حاضیرکی اؤلکه سرحددیندن 200 میل مسافه‌ده 10000 دوشمن طیارهسینین هاوا دونانماسینی ووروب یئره سالاجاق و اؤز ایزلری ایله اوردولارین محوینه سبب اولاجاقدیر.[126][127]" 

عومومیلیکد، سیلاحین ترکیبینه و اوسوللارینا آشاغیداکیلار داخیلدیر: 

یوکسک واکووم عوضینه سربست هاوادا انرژی هاسیل ائدن آشکارا چیخمالار اۆچون آپارات 

بؤیوک الکتریک قوووه‌سی آلماق اۆچون مئخانیزم 

ایکینجی مئخانیزم ایله بؤیودولموش قوووه‌نین گوجلندیریلمه‌سی و اینتنسیولشدیریلمه‌سی یولو 

هاسیل اولونان بؤیوک الکتریک قوووه‌سینی دف ائتمک اۆچون یئنی اوسول. بۇ اوسول ایختیراعنین سیلاح و یا پرویئکتورو اولا بیلردی.[128][129][130] 

تسلا 1900-جو ایللردن اؤلنه قدر ایستیقامتلندیریلمیش انرژی سیلاحینین پلانلاری اوزرینده ایشله‌ییب.[131][132] 

1937-جی ایلده اونون شرفینه وئریلن ناهاردا اؤلوم شوعاسی ایله باغلی، تسلا بیلدیریب: "آما بو ائکسپئریمئنت دئییل ... من بونو یاراتمیشام، نوماییش ائتدیرمیشم و ایستیفاده ائتمیشم. آنجاق بیر قدر زامان کئچندن سونرا بونو دونیایا وئره بیلرم." اونون حساباتلاری گؤستریر کی، قورغو یوکسک گرگینلیک واسیطه‌سیله سورعتلندیریلمیش کیچیک وولفرام کورجیکلرینین دار آخینینا اساسلانیر (ؤزونون بؤیودوجو اؤتوروجوسونه اوخشار اولان اوسول ایل).[123] 

عئینی ایل عرضینده تسلا یوکلنمیش حیصه جیکلی شوعا سیلاحلاری ایله باغلی "طبیعی مدیا واسیطه‌سیله انرژینین جملنمیش غئیری-دیسپئرسییا لاییهه‌سینین اینجه‌سنتی" (ینگ. تهئ آرت اوف پروژئجتینگ جونجئنتراتئد نون-دیسپئرسیوئ انرگی تهرووگه تهئ ناتورال مدیا)[133] آدلی تراکتات یازدی. تسلا بوتون موحاریبه یه سون قویا بیله‌جک سوپئر سیلاحین تئخنیکی تصویرینی آیدینلاشدیرماق اۆچون تشببوسله سند درج ائتدیریب.[134] بۇ تراکتات حاضیردا بئلقراددا نیکولا تسلا موزهینین آرخیوینده‌دیر. بۇ میلیونلارلا وولت ذرهجیکلرین یوکلنمه‌سی و یؤنلدیلمیش غئیری-دیسپئرسییا حیصه جیکلرینین آخینی و یارادیلماسی اوسولو ایله (ئلئکتروستاتیک ایتله‌مه واسیطه‌سیل)، حیصه جیکلره چیخماغا ایمکان وئرن قاز آخینی پلومپو ایله آچیق تیپلی واکووم بورونو تصویر ائدیر.[134] تسلا ایکینجی دونیا ساواشی زامانی تخمیناً 300 میل مسافه‌دن طیارهلری ووروب یئره سالا بیله‌جک بئله بیر سیلاحی آبش مودافیعه ناظیرلیگین،[135] بیرلشمیش کراللیغا، سووئت ایتتیفاقینا و یوقوسلاوییایا ساتماغا جهد ائدیب.[136] 

دانیشیقلارین آپاریلدیغی دؤورده تسلا بیلدیریب کی، ایختیراعنی اوغورلاماغا سی گؤستریلیب. اونون اوتاغینا داخیل اولوب و سندلری دیقتله آراشدیریبلار، آنجاق اوغرو و یا جاسوسلار ائوی الیبوش ترک ائدیب. تسلا بیلدیریب کی، او واخت اولمادیغیندان سیلاحین بیر حیصه سینی کاغیذا کؤچورمه‌دیگینه گؤره اونون ایختیراعسینین اوغورلانماسی اۆچون هئچ بیر تهلوکه یوخدور. تئلئفورجئ سیلاحینین لاییهه‌سی بوتونلوکله اونون شووروندا ایدی.[137] 

اؤلومو

[دَییشدیر]
اونون سئویملی هنده‌سی اوبیئکتی اولان سفئرا داخیلینده تسلانین کولو اولان قیزیل سویونا سالینمیش دفن اورناسی، نیکولا تسلا موزه‌سی، بئلقراد. 

تسلا 86 یاشیندا 7 ژانویه 1843-جو ایلده نیو یورکئر اوتئلینین 3327-جی اوتاغیندا وفات ائتدی. ایکی گون اول تسلا قاپییا اهمیت وئرمیه‌رک "ناراحات ائتمگین" نیشانی قویموشدو. اونون مئییتی سونرادان تسلانین اوتاغینا داخیل اولارکن قوللوقچو عالیسا موناخان طرفیندن تاپیلیب. تیببی ائکسپئرت کؤمکچیسی ه.و. وئمبلی تسلانین بدنینه باخدیقدان سونرا قرار چیخاریب کی، اؤلومه سبب کورونار ترومبوز اولوب.[۱۷] تسلانین مئییتی مئدیسوندا فرانک ائ. کئمپبئل دفن ائوینه یئرلشدیریلیب. تسلانین کؤهنه دوستو و طرفداشی هوقو قئرنسبئق اؤلوم ماسکاسینین یارادیلماسی اۆچون هئیکلتراشا تاپشیریق وئرمیشدی. همین ماسکا بۇ گون نیکولا تسلا موزهینده نوماییش اولونور.[۱۷]

ایکی گون سونرا فتب تسلا آمریکا وطنداشی اولماسینا باخامایاراق، تسلایا مخصوص اشیالاری[۱۷] موصادیره ائتمک اۆچون خاریجی املاک ایداره‌سینه گؤستریش وئردی.[138] نیو یورکئر اوتئلی و دیگر نیو یورک شهرینین اوتئللریندن تسلانین بوتون املاکی خاریجی املاک ایداره‌سینین مؤهورو آلتیندا مانهاتتان ستوراگئ آند وارئهووسئ جومپانیه داشیندی.[۱۷] میت پروفسورو و میلّی مودافیعهتدقیقاتلاری کومیته‌سی اۆچون تئخنیکی کؤمکچی کیمی یاخشی تانینان الکتریک موهندیسی جون جورج ترامپ خاریجی املاک ایداره‌سینین موحافیظ اسی آلتیندا تسلانین اشیالارینی آنالیز ائتمک اۆچون چاغیریلدی. اوچ گون داوام ائدن آراشدیرمالاردان سونرا ترامپ بۇ قناعته قلیب کی، تهلوکه یاراداجاق هئچ نه یوخدور. سیتات: 

"ان آزی سون 15 ایل عرضینده تسلانین فیکیرلری و سیلری ایلک نؤوبه‌ده انرژینین سیمسیز اؤتورولمه‌سی و ایستحصالی ایله تئز-تئز علاقه لی اولان سپئکولیاتیو، فلسفی و بیر آز رئکلام خاراکتئری باره‌سینده ایدی؛ آما بو نتیجه‌لره نایل اولماق اۆچون یئنی، ساغلام، ایشلک پرینسیپلر و مئتودلار داخیل ائتمه‌میشدی[139]." 

تسلانین "اؤلوم شوعاسی" حیصه سینی ساخلاماق اۆچون نظرده توتولان قوتودا ترامپ 45 ایللیک موقاویمتی دییشیله بیلن قوتو تاپمیشدی.[140] 

10 ژانویه 1943-جو ایلده نیو-یورکون مئری فورئللو لا قواردییا "آوئ ماریا" و "تامو دالئکو" موسیقیلرینین فونوندا ونیج رادیوسوندا جانلی یاییم زامانی سلووئنییا اصیللی آمریکالی یازیچی لویس آدامیچ طرفیندن یازیلمیش مدحیّه‌نی اوخودو.[۱۷] 12 ژانویه‌ده موقدس جون ایلاهی کیلسه‌سینده تسلانین دفن مراسیمینده 2000 اینسان ایشتیراک ائتدی. دفن مراسیمیندن سونرا تسلانین مئییتی آردسلیده یئرلشن فئرنکلیفف قبیریستانلیغینا آپاریلیب و بورادا یاندیرلیب. نؤوبتی گون ایکینجی دفن خیدمتی نیو-یورکدا موقدس ساوا سئرب پراووسلاو کیلسه‌سینین تانینمیش سئرب کئشیشلری طرفیندن آپاریلیب.[۱۷]

1952-جی ایلده تسلانین همشیره‌سی اوغلو ساوا کوسانوویچین تزییقی ایله تسلانین بوتون املاکی 80 صاندیقدا ن.ت. نیشانی ایله گه‌می واسیطه‌سیله بئلقرادا گؤندریلیب.[17] 1957-جی ایلده کوسانوویچین کاتیبی شارلوتتا موزار تسلانین کولونو آبش-دان بئلقرادا گؤندردی.[17] کول حال-حاضیردا مرمر پوستامئنت اوزرینده نیکولا تسلا موزهینده قیزیل سویونا سالینمیش سفئرادا نوماییش اولونور.[141] 

اونون دییشن جریان الکتریک پاتئنتلرینین ساتیلماسینا باخمایاراق، تسلا بورج و یوخسوللوق ایچینده دونیاسینی دییشیب.[142][143][144][145]

پاتئنتلر

[دَییشدیر]

اساس مقال: نیکولا تسلانین پاتئنتلرینین سییاهیسی 

تسلا ایختیراعلارینا گؤره تخمیناً 300 پاتئنت آلیب.[146] تسلانین پاتئنتلرینین بعضیلری نظره آلینماییب و موختلیف منبعلر پاتئنت آرخیولرینده گیزلی یاتان بعضی پاتئنتلری آشکار ائدیبلر. ایضاح اۆچون قئید ائتمک اولار کی، تسلانین 26 اؤلکه‌ده بوراخیلمیش ان آزی 278 پاتئنتی وار.[146] تسلانین پاتئنتلرینین چوْخو آبش، بریتانییا و کانادادادیر، آنجاق بیر چوْخ دیگر پاتئنتلری بوتون دونیادا اؤلکه‌لرینده تصدیقله‌نیب.[۸] تسلا طرفیندن کشف اولونموش بیر چوْخ ایختیراعیا پاتئنت حیمایه‌سی قویولماییب. 

شخصی حیاتی

[دَییشدیر]

تسلا هر گون سحر 9:00-دان آخشام ساعات 6:00-یا قدر و یا داها آرتیق ایشله‌ییردی. تسلا شام یئمگینی دقیق واخت اولاراق 8:10-دا دئلمونیجوس رئستورانیندا، سونرالار ایسه اوولدورف- آستورییا اوتئلینده یئییردی. تسلا یالنیز اونا خیدمت ائده بیله‌جک باش اوفیسیانتا ناهار سیفاریشی اۆچون زنگ ائده بیلردی. "یئمگین ساعات 8-ده حاضیر اولماسی طلب اولونوردو. تسلا تک ناهار ائدیردی، باشقا حالدا ایسه اؤز ایجتیماعی عؤهدهلیکلرینی اؤدمک اۆچون نادیر حالاردا قروپلا ناهار ائتمه‌سی مۆمکون ایدی. تسلا تئز-تئز اؤز ایشینی گئجه ساعات 3:00-قدر داوام ائتدیره بیلردی."[۱۲]

بدن گیمناستیکاسی اۆچون، تسلا هر گون تخمیناً 13 کم-ه یاخین مسافه قطع ائدیردی. او، هر آخشام آیاق بارماقلارینی یوز دفعهشاققیلدادیردی و اؤز بئیین هوجئیره‌لرینی بونونلا ستیموللاشدیردیغینی دئییردی.[147] 

قزت رئداکتورو آرتور بریسبئن ایله اولان موصاحیبه‌سینده تسلا دئییب کی، او تلپاتییایا اینانمیر. سیتات: 

"فرض ائدک کی، من سیزی اؤلدورمه‌یه جورأت ائدیرم. ایکینجیسی ایسه سیز بونو بیلیرسیز. ایندی بو یاخشی دئییل؟ هانسی پروسئس بوتون بو فیکیرلری الده ائده‌جک؟" 

عئینی موصاحیبه‌ده تسلا بوتون فوندامئنتال قانونلارین بیر قدر زیفلیه‌جگینه ایناندیغینی دئییب.[148]  حیاتی‌نین سونلارینا یاخین،تسلا هر گون گؤیرچینلری یئمله‌مک اۆچون پارکا گئدیردی و حتّی یارالی بیرینی آلیردی، اونون ساغالماسی اۆچون اوتئل اوتاغینا گتیره‌رک قوللوق ائدیردی.[149][150] تسلا قئید ائدیب کی، او گونده‌لیک اولاراق، محض زدلنمیش گؤیرچینلری گؤرمک اۆچون پارکا گئدیردی. تسلا گؤیرچینلرین سینمیش آیاقلارینی و قانادلارینی برکیدن،اونلارین سوموکلرینین بیتیشمه‌سینه کؤمک ائدن راحات قورغو و بینایا 2000$ خرجله‌میشدی.[151] تسلا دئییردی: 

"من اوزون ایللر عرضینده میللرله گؤیرچینی یئدیردیردیم. آنجاق قانادلاری‌نین اوزرینده آچیق بوز رنگلی قیسا ختلی تمیز آغ، گؤزل بیر گؤیرچین وار ایدی. بو بیری دیگرلریندن فرقله‌نیردی. او دیشی گؤیرچین ایدی. منیم یالنیز اوندان خوشوم گلیردی و اونو چاغیریردیم، او دا اؤز نؤوبه‌سینده اوچاراق منه طرف گه‌لردی. من بیر کیشینین قادینی سئودیگی کیمی گؤیرچینی سئویردیم، او دا منی سئویردی. نه قدر کی، من اونو گؤروردوم، منیم یاشاماغیمین بیر مقصدی وار ایدی.[152][153]" 

تسلا حیاتینی سونراکی ایللرینده وئگئتاریان اولدو و یالنیز سود، چؤرک، بال و تروز شیره‌لری ایله قیدالانیردی.[123][154] 

گؤرونوشو

[دَییشدیر]
نیکولا تسلا، یاش 34، 1890، ناپولئون سارونی طرفیندن چکیلمیش فوتوشکیل

تسلانین بویو 1.88 م، چکیسی ایسه دئمک اولار کی، 1888-جی ایلدن 1926-جی ایله کیمی دییشمز اولاراق 64 کق اولوب. او، گونده‌لیک فعالیتی رئقلامئنتلشدیریلمیش، گئییمین، اؤزونه قوللوغا خوصوصی دیقت یئتیرن، نیو –یورک شهرینین دبلی، ظریف اینسانلاریندان ایدی. 

بو شخصی شؤهرتپرستلییه گؤره دئییلدی. گئییمینده‌کیشلیقلیک و ظریفلیک اؤز شخصیتی‌نین هر بیر پیلله‌سی ایله بوتؤو هارمونییا تشکیل ائدیردی. اونون ایری پالتار شکافی یوخ ایدی و او، هر هانسیسا بیر نؤو زینت اشیالاریندان ایستیفاده ائتمیردی… گئییم مسلسینده تسلا قئید ائدیب کی، دونیا خاریجی گؤرونوشده‌کیتجسسومه گؤره و شخصلرین جزبئدیجی اسکیکلیکلری اۆچون گئنیش اولمایان کیچیک نزاکتله اؤز مقصدی اۆچون یولونو دایم یونگوللشدیرن، اؤز شخصیتینی قییمتلندیرن اینسانلاری سئچیر.[۱۲]

نئو یورک وورلد قزئتی‌نین رئداکتورو آرتور بریسبئن تسلانین گؤرونوشونو بئله تصویر ائدیر: 

"نیکولا تسلا هوندور، آریق و شوبهه‌سیز کی، مونتظم اولاراق دئلمونیجوسا گئدرکن، چوخ جیدی گؤرونونش آلان بیریدیر. اونون اولدوقجا درین گؤزلری وار ایدی. اونلار اولدوقجا آیدین ایدی. من اوندان بئله آیدین گؤزلری اولا-اولا نئجه بیر سلاویان اولماسی باره‌ده سوروشدوم. او منه دئدی کی، اونون گؤزلری واختیله داها قارا اولوب، آنجاق فیکرینده بؤیوک سؤودلشمه‌لردن ایستیفاده ائده‌رک، اونلارا بیر چوخ چالارلار علاوهئدیب. من دفعه لرله ائشیتمیشم کی، بئییندن ایستیفاده ائتمک گؤزلرین رنگینی آچیق ائدیر. 

او چوخ آریق، آلتی فوت (180 سم) هوندورلوگونده و یوز قیرخ فونتدان (63 کق) داها آز چکییه مالیک ایدی. اونون چوخ بؤیوک اللری وار ایدی. اونون باش بارماغی بئله بؤیوک اللر اۆچون ده اولدوقجا بؤیوک ایدی. اونلار غئیری-عادی درجه‌ده بؤیوک ایدی. بو یاخشی علامت ایدی. باش بارماق الین اینتئللئکتوال حیصه سیدیر.

نیکولا تسلانین بوتون قوووه‌سی ایل، بؤیوک شؤوق و هوسله ایشله‌ین (ئنتوزیاست) باشی وار. اونون باشی چیو فورماسیندادیر. اونو چنه‌سی بوز بالتاسی کیمی نازیکدیر. اونون آغزی چوخ کیچیکدیر. چنه‌سی زیف اولماسا دا، کیفایت قدر گوجلو ده دئییل. تسلا پراکتیکی ساحه لرده ایشلمه‌دیگی اۆچون اونون صیفتینی دیگر کیشیلرین صیفتلری کیمی اؤیرنمک و موهاکیمه یوروتمک اولماز. او باشی اوستونده اؤز حیاتینی یاشاییر و اورادا ایچریده ایدئیالار دوغولور. اونون ساچلاری دالغاواری قارا و قیوریمدیر. او، اؤز یارادیجیلیغینا درین ماراق گؤستریر. اونون عادتن اوغورلو کئچن اؤزونه اینامی و خودبینلیگی وار. او، اصلینده حاقیندا یازیلان و دانیشیلان کیشیلرین اکثریتیندن فرقله‌نیر.[148][155]"

ائیدئتیک یادداش

[دَییشدیر]

نیکولا تسلا کیتابلاری تام یاددا ساخلایاراق بیر چوْخ اثرلر اوخویوردو. او گومان کی، فوتوقرافیک یادداشا مالیک ایدی.[۸] او پولیقلوت ایدی و سککیز دیلده دانیشا بیلیردی: سئرب-خوروات، چئخ،ینگیلیس، فرانسیز، آلمان، ماجار، ایتالیان و لاتین.[۱۲] حیاتی‌نین ایلک ایللری عرضینده،تسلا زامان و زامان موختلیف خسته‌لیکلره توتولوردو. او تئز-تئز قاراباسمالارلا موشاییعت اولونان گؤزلرینین اؤنونده ایشیغین گؤزقاماشدیریجی پارلاقلیغی کیمی تظاهور ائدن غریبهخسته‌لیکلردن ازیت چکیردی. او، تئز-تئز ایدئیا و سؤزلرینه باغلی اولان قاراباسمالارلا قارشیلاشیردی. سادجه اولاراق، اشیانین آدینی ائشیتمکل، تسلا رئال تفرروفاتی ایله اونو تسسووور ائده بیلردی. تسلا ایفراط دقیقلیکله،او جومله‌دن بعضاً ویزوال تفککور کیمی معلوم اولان تئخنیکا، قورولوش مرحله سینه کئچنه‌دهک بوتون اؤلچولر داخیل اولماقلا،ایختیراعسینی فیکرن تصوور ائده بیلردی. او، عادتی اوزره ال ایله چئرتیوژلار چکمه‌ییب، آنجاق یادداشیندا چالیشیب. تسلا اوشاقلیق حیاتیندا اوللر باش وئرن حادیثه لری تئز-تئز خاطیرلاییردی.[۸]

یوخو وردیشلری

[دَییشدیر]

تسلا هئچ واخت ایکی ساعاتدان چوْخ یاتمادیغینی بیلدیریردی.[۱۲]:46 لاکین تسلا ائتریاف ائدیردی کی، زامان و زامان اؤز انرژیسینی برپا ائتمک اۆچون مورگوله‌ییردی.[147] 

قراتسدا تحصیلینین ایکینجی ایلی زامانی تسلادا بیلیاردا، شاهمات و کارت اویونلارینا بؤیوک ماراق یارانیر (وه بۇ اویونلاردا چوْخ تجروبه‌لی اولدو). بعضاً 48 ساعاتدان چوْخ واختینی اویون ماساسی آرخاسیندا کئچیریردی.[۱۲]:43، 301 بیر دفعه تسلا اؤز لابوراتورییاسیندا یوخو و یا ایستیراحت ائتمه‌دن 84 ساعات عرضینده چالیشیب.[۱۲]:208 تسلا ایله دوستلاشان ژورنالیست کئننئت سویزی تصدیق ائدیر کی، تسلا نادیر حاللاردا یاتیردی. سویزی بیر سحر تسلانین اونو گئجه ساعات اوچده چاغیردیغینی خاطیرلاییر. 

"من بیر اؤلو کیمی اوتاغیمدا یاتیردیم ... بیردن تلفون زنگی منی اویاتدی ... تسلا قیزغین شکیلده آراملا دانیشیردی. او باشقا بیر نظریییه ایله موقاییسه ائتدیگی مثلای هلل ائدیردی. او، حیسئدنده کی هلل یولونو تاپیب قفلتن تلفونو سؤندوردو."[147] 

موناسیبتلر

[دَییشدیر]
مارک توئن تسلانین لابوراتورییاسیندا، 1894

تسلا هئچ واخت ائولنمه‌ییب. او بیلدیریب کی، اونون تمکینلیگی اونون علمی قابیلیتینه چوْخ فایدالی اولوب.[۸]:33 لاکین عؤمرونون سونونا یاخین، او موخبیرینه دئمیشدیر. "بعضاً من حیسئدیرم کی، ائولی دئییلم، من اؤز ایشیمه گؤره بؤیوک قوربان ائتمیشم." تسلانین محبتی اوغروندا موباریزه آپاران و بعضاً اونا دلیجه‌سینه عاشیق اولان چوْخسایلی قادینلار اولوب. حالبوکی، نزاکتلی و ساکیت اولان تسلانین هر هانسی معلوم موناسیبتلری یوخ ایدی. 

تسلا ایشی ایله اؤزونو تجرید ائدیردی و اونسیتسیزلییه مئیللی ایدی.[156][157][158][159] لاکین نه واخت کی او، سوسیال حیاتدا ایشتیراک ائدیردی، بیر چوْخ اینسانلار تسلاندان چوْخ موثبت و حئیرانلیقلا دانیشیب. روبئرت آندئروود جونسون تسلانی "نفیس شیرینلییه،صمیمیلیی، توازؤکارلیغا، اینجه‌لیگ، نجیبلییه و گوجه" مالیک اولان بیر اینسان کیمی تصویر ائدیردی.[۲۲] اونون صادیق کاتیبی، دوروتی سکئرریت یازیردی: "اونون دوروشوندا اولان همیشه داهی تبسسومو و عالیجنابلیغی، قلبینده درین کؤک سالان جئنتلمئنلیک خوصوصیتلرینی بیلدیریردی."[۱۲] تسلانین دوستو جولیان قوتورن یازیردی: "نادیر حاللاردا بیر عالیم و یا موهندیسله قارشیلاشارسینیز کی، او همچنین شاعیر، فیلوسوف،گؤزل موسیقینین قدیر-قییمتینی بیلن،دیلچی، عرضاق و ایچکینین بیلیجیسی اولسون."[۸]:80 

تسلا فرئنسیس ماریون کرووفورد، روبئرت آندئروود جونسون،[160] ستئنفورد اوایت،[161] فریتس لئوئنشتئین، جورج شعرفف، کئننئت سویزی ایله یاخشی دوست ایدی.[162][163][164] اورتا یاشلاریندا تسلا مارک توئن ایله یاخین دوست اولوب. اونلار بیرلیکده تسلانین لابوراتورییاسیندا و باشقا یئرلرده چوْخ واخت کئچیریردیلر.[160] توئن تلفوندان سونرا ان دیرلی پاتئنت کیمی تسلانین ایندوکسییا موتورونو سون درجه هئیرانلیقلا تصویر ائدیردی.[165] 1920-جی ایلین سونرالاریندا تسلا شاعیر، یازیچی، میستیک و سونرادان ناسیست تبلیغاتچیسی اولان جورج سیلوئستر ویرئک ایله دوستلاشدی. تسلا آرابیر ویرئک و اونون حیات یولداشی طرفیندن وئریلن ناهاردا ایشتیراک ائدیردی.[166][167] 

تسلا بعضی واختلار کوبود اولا بیلردی. کاتیبینه کؤک اولدوغونا گؤره آتش آچماسیندان سونرا، کؤک اینسانلارا قارشی منفی موناسیبتی اولماسی معلوم اولموشدو.[۸]:110 او گئییمی تنقید ائتمک اۆچون تلسدی. بیر نئچه دفعه تسلا اونو ائوه گئتمک و پالتارینی دییشمک اۆچون گؤندریب.[۸]:33 

1931-جی ایلده توماس ادیسون وفات ائدنده،ادیسونون حیاتی‌نین گئنیش ایشیقلاندیریلماسیندا تسلا The New York Teams–ه یالنیز منفی فیکیرلرله تؤفهه وئرمیشدیر. 

"اونون هئچ بیر هوببیسی یوخ ایدی، بوتون اَیلنجه‌لردن کنار و ان ساده گیگیئنا شرطلرینه بئله عمل ائتمه‌دن حیات سوروردو...اونون مئتودو سون درجه ائیری-ائففئکتیو ایدی، بؤیوک اراضی عومومیتله نسه الده ائده بیلمک اۆچون اؤرتولو اولمالی ایدی و من ایلک نؤوبه‌ده اونون فعالیتینه باخاراق دئمک اولار کی، تأسوف حیس ای کئچیریردیم، چونکی، بیر قدر نظریییه و حسابلاما ایله اونون 90 فایز امگینه قناعت ائتمک اولاردی. لاکین، او، کیتابلاردان اؤیرنمه‌یه و ریاضی تحصیله تام نیفرت ائدیر، تامامیله یارادیجی حیس لرینه و پراکتیک آمریکان ذکاسینا اعتیبار ائدیردی.." 

ادیسون چوْخ یاشلی اولاندا و اؤلومونه یاخین دئییردی کی، گئرییه باخاندا ائتدیگی ان بؤیوک سهو هئچ واخت تسلایا و اونون ایشلرینه حؤرمت ائتمه‌مه‌سی اولوب.[168] 

اینانجلار

[دَییشدیر]

اکسپریمنتال و نظری فیزیک حاقیندا

[دَییشدیر]

تسلا اؤز یازیلاریندا فیزیکانین ایلکین آتوم باشا دوشولمه‌سینی گؤستریردی.[169] او، آتومون کیچیک المنتار حیصه جیکلردن عیبارت اولماسی نظریییه‌سی ایله راضیلاشماییب و بیلدیریردی کی، اورادا الکتریک یوکونو یارادان الکترون کیمی بئله شئیلر یوخ ایدی (و اینانیردی کی، اگر الکترونلار بوتونلوکله مؤوجوددورسا، اونلار ماددنین دؤردونجو حالی اولا بیلر و یا کیچیک آتوملار یالنیز ائکسپئریمئنتال واکوومدا مؤوجود اولا بیلر و اونلارین الکتریک ایله هئچ بیر علاقه سی یوخدور).:249[170] تسلا حساب ائدیر کی، آتوملار دییشمزدیر. اونلاری ایسته‌نیلن بیر یوللا پارچالاماق و یا دییشمک اولماز. او الکتریک انرژیسینی گؤندرن 19-جو عصرده یارانمیش و گئنیش یاییلمیش "ائفیر" کونسئپسیاسینا اینانیردی.[171] 

تسلا عومومیتل، ماددنین انرژییه چئوریلمه‌سی حاقیندا نظریییه‌یه قارشی ایدی.:247 او همچنین ائنشتئینین نیسبیلیک نظریییه‌سینی تنقید ائده‌رک بیلدیریب: 

"من حساب ائدیرم کی، هئچ بیر خوصوصیته مالیک اولمایان ساده سببدن مکان اَییله بیلمز. بو ایسه دئمک اولار کی، ایلاهی خوصوصیتلره مالیکدیر. او مالیک دئییل، آنجاق یالنیز آتریبوتلار و بیزیم اؤز یاراتدیغیمیز وار. بوشلوغون دولدورولماسی مسلسی ایله مشغول اولاندا خاصسه‌لردن بیز یالنیز دانیشا بیلریک. دئمک اولار کی، اَییلمیش اولان مکاندا بؤیوک جیسیملرین اولماسی نه ایسه بیر شئیین اهمیتسیز بیر شئی ائتمه‌سینه ائکویوالئنتدیر. مثلا، من بو جور باخیشلا راضیلاشا بیلمرم.[172]" 

تسلا اوزرینده 1892-جی ایلده[۱۲] ایشله‌مه‌یه باشلادیغی مادّه و ائنئژی ایله باغلی اؤز فیزیکی پرینسیپینین اینکیشافی طلبینی ایره‌لی سوردو و 81 یاشیندا 1937-جی ایلده "آغیرلیغین دینامیک نظرریییه‌سینی" تاماملایاراق مکتوبدا ایدیعا ائتدی کی، مکانین اَییلمه‌سی کیمی یالنیش کونسئپسییالار و معناسیز سپئکولیاسییالارا سون قویولا بیلر. او، قئید ائدیب کی، بۇ نظریییه بوتون تفررواتی ایله حاضیرلانیب و او، اومید ائدیر کی، تئزلیکله دونیایا بیان ائدیله بیلر.[173] اونون نظریییه‌سینین داها دا آیدینلاشدیریلماسینا هئچ واخت اونون اثرلرینده راست گلینمه‌ییب.[۸]{{رپ|309} 

جمعیت حاقیندا

[دَییشدیر]

تسلا اؤز دؤورونون بیر چوْخ تانینمیشلاری کیمی، یئوگئنیکانین صونعی سئچمه واریانتی‌نین طرفداری اولوب. اونون اؤز فیکیرلرینه اینامیندان ایره‌لی گلیر کی، اینسانلارین "مرحمتی" ،بیر شخصین دیگر بیر شخص اوزرینده اولان اوستونلوگو و یا داها دوغروسو "اساس عیرقین" کونسئپسییالاریندان "طبیعتین آمانسیز ایشلرینه" غئیری-قانونی شکیلده موداخیله ائدیر. بۇ اونون تبلیغاتی ایدی، لاکین سونرالار بۇ فیکیردن اوزاق دوروب. او، 1937-جی ایلده اولان موصاحیبه‌سینده قئید ائدیردی: 

" ...اینسانین مرحمتی‌نین یئنی هیسلری طبیعتین آمانسیز ایشینه قاریشماغا باشلادی. یالنیز بیزیم سیویلیزاسییا و عیرق آنلاییشلارینا اویغون اوسول طرفیندن نیکاح اینستینکتی‌نین مقصدیؤنلو رهبرلیگی و ستئریلیزاسیاسی ایله یارارسیز چوخالمانین قارشیسینی آلماق اۆچوندور. یئوگئنیکا نظریییه‌چیلری آراسیندا عومومی ریین ایستیقامتی اوندان عیبارتدیر کی، بیز نیکاحی داها چتین ائتمه‌لیگیک. شوبهه‌سیز کی، ایسته‌نیلن والیدئین اولمایان کیمسه‌یه نسیل آرتیرماغا ایجازه وئریلیر. بیر عصر کئچدیکدن سونرا بئل، نورمال اینسان اۆچون عادی جینایتکارلا ائولنمک الوئریشسیز اولاجاقدیر.[174] " 

1926-جی ایلده تسلا گئندئر برابرلیگی ایستیقامتینده قادینلارین سوسیال ایطاعتی و قادینلارین موباریزه‌سینین خسته‌لیگی حاقیندا شرح وئره‌رک و بشریتین گله‌جگینین "کرالیچا آری" طرفیندن کووردیناسییا اولوناجاغینی بیلدیریب. او، حساب ائدیردی کی، قادینلار گله‌جکده دومینانت جینس اولاجاق.[175] 

تسلانین هومانیست دونیاگؤروشو اؤز بیوقرافییالاری طرفیندن گئنیش شکیلده موزاکیره اولونور.[176][177][178][179][180] 

تسلا چاپ اولونموش "علم و کشف موحاریبه نین باشا چاتماسینا گریتیب چیاراجاق بؤیوک قوووه‌دیر"(ینگ. سجیئنجئ آند دیسجووئری آرئ تهئ گرئات فورجئس wهیجه wیلل لئاد تو تهئ جونسومماتیون اوف تهئ wار، 20 دسامبر 1914) مقاله‌سینده بیرینجی دونیا ساواشیندن سونرا اطراف موحیطین مووافیق مسله‌لری باره‌سینده پروقنوزلار وئریردی.[181] 

دین حاقیندا

[دَییشدیر]

تسلا پراووسلاو خریستیان ایدی. حیاتی‌نین سونراکی ایللرینده او، "پراووسلاو دوشونجه‌سینده اؤزونو دیندار حساب ائتمیر" و دینی فاناتیزمین علئیهینه چیخمیشدی.[182] بونا باخمایاراق، اونون هم بوددیزمه،هم ده خریستیانلیغا درین حؤرمتی وار ایدی.[19][182] 

1900-جو ایلده نشر اولونموش "اینسان انرژی آرتیریلماسینین مۆشکیللری" (ینگ. تهئ پروبلئم اوف اینجرئاسینگ هومان انرژی) مقاله‌سینده تسلا قئید ائدیردی: 

"سرلر بویونجا اینسانین واحید بیر وارلیغین ترکیب حیصه لری اولماسی ایدئیاسی موختلیف دینی نظریییه‌لر واسیطه‌سییله تلقین ائدیلمیش، لاکین، بو اینسانلار آراسیندا صولحون تمین ائدیلمه‌سی و بیرلیگین تبلیغی اۆچون یوخ، درین اساسلی حقیقت کیمی تقدیم اولونموشدور. بوددیست بونو بیر یوللا ایفاده ائدیر خریستیان دیگر بیر یوللا، آما هر ایکیسی عئینی جور دئییر: بیز هامیمیز بیریک.[183]" 

لاکین اونون دینی باخیشلاری اونون یاراتدیغی دیگر فیکیرلره گؤره ناملوم قالیر.[184][185][186] 1937-جی ایلده نشر ائدیلمیش اؤزونون (ینگ. آ ماجهینئ تو ائند wار) "موحاریبه نین سونو اۆچون ماشین" مقاله‌سینده تسلا قئید ائدیردی: 

"دینین ایدئالی و علمین ایدئالی آراسیندا توققوشما یوخدور، آنجاق علم معنوی اینام طرزینه قارشیدیر، چونکی علم فاکتلارا اساسلانیر. منه گؤره کاینات سادجه اولاراق هئچ واخت مئیدانا چیخمایان و هئچ واخت سونلانمایاجاق بؤیوک ماشیندیر. اینسانین اولماسی طبیعی قورولوش اۆچون ایستیثنا دئییل. اینسان، کاینات کیمی ماشیندیر. بیزیم فیکیرلریمیزه و بیزیم حرکتلکریمیزین موعینلیگینه هئچ نه داخیل دئییل. بیرباشا و یا دولاییسی ایله بیزیم دویغو اورقانلاریمیز خاریجدن موحیط قیجیقلارینا جاواب اولاراق دؤیونور. خاریجی موحیطیمیزین اوخشارلیغی و قورولوشوموزون عئینیلیگی ایله علاقه دار اولاراق، بیز بو جور موحیط قیجیقلانمالارینا قارشی مووافیق قایدادا رئاکسییامیزین هارمونییاسی ایله جاواب وئریریک و بیزده آنلاشما یارانیر. عصرلر بویو سونسوز مورککب مئخانیزملر حاضیرلانیر، آنجاق بیز بدنین فعالیت گؤسترنلرینین جمعینی اصلا اولمایان "روح" و یا "قلب" کیمی آدلاندیریریق. بو فعالیت گؤسترنلر دایانسا،بئلجه "قلب" و یا "روح" دا دایانیر.[182]

ادبی ایشلر

[دَییشدیر]
تسلانین 150-ایللیک یوبیلئیی شرفینه بوراخیلمیش سئربییا سیکّه‌سی

تسلا قزئت و ژورناللار اۆچون بیر سیرا کیتاب و مقاله‌لر یازیردی.[187] اونون کیتابلاری‌نین آراسیندا بئن جونستون طرفیندن ترتیب و رئداکته ائدیلمیش منیم کشفلریم: نیکولا تسلانین آوتوبیوقرافییاسی (ینگ. می اینوئنتیونس: تهئ آوتوبیوگراپهی اوف نیکولا تسلا)، دئوید خئتچئر چیلدرئسس و تهئ تسلا پاپئرس طرفیندن ترتیب ائدیلمیش نیکولا تسلانین فانتاستیک کشفلری (ینگ. تهئ فانتاستیج اینوئنتیونس اوف نیکولا تسلا) کیتابلاری وار. 

اؤز کیتابیندا نشر اولونموش کشفلر، تتقیقاتلار و نیکولا تسلانین یازیلاری[188][189] "یوکسک پوتنسیالدا و یوکسک تئزلیکده دییشن جریان تجروبه‌لری" مقاله‌سی و ۱۹۰۰-جو ایلده تهئ جئنتوری ماگازینئده نشر اولونموش[190][191] "بشری انرژینین آرتیریلماسینین مۆشکیللری" مقاله‌سی داخیل اولان نیکولا تسلانین یازیلاری‌نین بیر چوْخو آزاد شکیلده اینتئرنئتده یئرلشدیریلیب.[192][193]

ایرثی و خاطیره‌سی

[دَییشدیر]

تسلانین ایرسی کیتابلار، فیلملر، رادیو، تلویزیون، موسیقی، جانلی تئاتر، کومیکسلر و ویدئو اویونلاردا یاشاییر. تسلا طرفیندن کشف اولونموش و یا نظرده توتولموش تئخنولوگییالارین تاثیری علمی فانتاستیکانین بیر نئچه نؤوونده دایمی مؤوزولاردان بیریدیر. 

مثلا، 1931-جی ایلده تسلانین ۷۵ یاشی اواندا، تیمئ ژورنالی اوز قابیغی کیمی تسلانین شکلی قویوب.[194] اؤرتوک شکلینده الکتریک انرژیسی هاسیلاتیندا وئردیگی تؤهفه‌لره گؤره "بوتون دونیا اونون انرژی ائویدیر" یازیسی قئید اولونوب. او آلبرت اینشتین داخیل اولماقلا ۷۰-ه یاخین عالیم و موهندیسدن تبریک مکتوبو آلمیشدی.[195] 

تسلانین شرفینه آدلاندیریلیب

[دَییشدیر]

اؤدۆل‌لر

[دَییشدیر]
20 جولای 1931-جی ایلده تایم ژورنالینین اۆز قابیغی

نیکولا تسلا اؤدولو[196] 

مۆسیسه و تشکیلاتلار

[دَییشدیر]

1982-جی ایلین سونرالاریندا ساکرامئنتودا یارانمیش تسلا قروپو 

تسلا، کئچمیش چکایسلواکی‌دا الکتروتکنیکی کونقلومرات 

تسلا موتورز، الکتریک ماشین شیرکتی[197] 

اریکسون نیکولا تسلا، سوئدین تلکومونیکاسیا آوادانلیقلاری ایستحصالچیسی اریکسون شیرکتی‌نین کروواسی‌ده‌کی فیلیالی[198] 

1956-جی ایلده تأسیس ائدیلمیش تسلا جمعیتی[199] 

نویدیا تسلا، عومومی تعییناتلی قرافیک پروسئسسورلار برئندی[200] 

بایراملار و حادیثه لر

[دَییشدیر]

10 جولای، خورواتییادا نیکولا تسلا گونو[201] 

خورواتییادا نیکولا تسلا ایللیک الکتریک نقلیات واسیطه‌لرینین توپلانتیسی[202] 

اؤلچو واحیدلری

[دَییشدیر]

تسلا (ؤلچو واحیدی)، ماقنیت ایندوکسیاسینین بین‌الخلق سیستملرده تؤرمه واحیدی 

بئلقراددا نیکولا تسلا موزه‌سی، سئربییا 

یئرلر

[دَییشدیر]

یئر کوره‌سینده 

[دَییشدیر]

نیکولا تسلا بلقراد هاوا لیمانی[203] 

نیکولا تسلا موزه آرشیوی، بلقراد[204][205] 

تپپ نیکولا تسلا، صربیستاندا ان بؤیوک الکتریک ستانسیاسی 

2008-جی ایلده خورواتییادا نیکولا تسلانین شرفینه عومومیلیکده 128 کوچه آدلاندیریلمیشدی.[206] 

کوسموسدا 

[دَییشدیر]

2244 تسلا، کیچیک پلانئت[207] 

تسلا، آیین گؤرونمه‌ین طرفینده 26 کیلومئتر ائنلیگینده کراتئر[207] 

نیکولا تسلانین اوبرازینین یارادیلدیغی کومپوتئر اویونلاری

[دَییشدیر]
  • Tesla Breaks the World!
  • Assassin's Creed II və Assassin’s Creed: Brotherhood
  • Boiling Point: Road to Hell
  • Dark Void
  • ParaWorld
  • Command & Conquer
  • Team Fortress 2
  • The Order: 1886
  • Nancy Drew: The Deadly Device
  • BioShock Infinite
  • Clash of Clans

خاتیره لؤوحه‌لری و عابیده‌لر

[دَییشدیر]

2006-جی ایلده خورواتییانین سمیلیان کندینده نیکولا تسلا خاتیره مرکزینین آچیلیشی اولوب. بورادا هئیکلتراش میل بلازئویچ طرفیندن حاضیرلانمیش نیکولا تسلانین هئیکه‌لی وار.[208][209][210] 

7 جولای 2006-جی ایلده خورواتییانین پایتاختی زاقرئبین 17-جی رایونو اولان دولنیی قراددا ماساریکووا آند پرئرادوویچئوا کوچه‌لرینین تینینده نیکولا تسلانین هئیکه‌لینین آچیلیشی اولوب. بۇ هئیکل 1952-جی ایلده ایوان مئشتروویچ لاییهه ائدیلیب و زاقرئبده یئرلشن رودئر باسکوویچ اونیوئرسیتئتیندن بورا کؤچورولوب.[211][212] 

تسلانین هئیکه‌لی نیو یورکون نیاقارا فولس شهرینده ده یارادیلیب.[213] بۇ هئیکلین لاییحه‌سینی وئرمیش فرانو کریشینیچ تسلانی اوخویان فورمادا تصویر ائدیب. هئیکل ایلک دفعه1963-جو ایلده بئلقراد اونیوئرسیتئتی‌نین الکتریک موهندیسلری فاکولته‌سینین قارشیسیندا اوجالدیلیب و 1976-جی ایلده بۇ هئیکه‌لین بنزری یوقوسلاوییا طرفیندن آبش-آ تقدیم اولونوب. 

دییشن جریان گئنئراتورونون بیر حیصه سی اوزرینده تصویر ائدیلمیش تسلانین هئیکه‌لی کرالیچا ویکتورویا پارکیندا اوجالدیلیب. هئیکه‌لین رسمی آچیلیشی تسلانین دوغومونون 150-جی ایل دؤنومونده-9 جولای 2006-جی ایلده اولوب. هئیکل موقدس جورج سئرب کیلسه‌سی طرفیندن مالیییلشدیریلیب و لاییهه‌سی اونتاریو عیالتی‌نین هامیلتون شهریندن اولان لئس درایزدئیل طرفیندن وئریلیب.[214][215] درایزدئیلین لاییهه‌سی بین‌الخلق موسابیقه‌نین قالیبی اولوب.[216] 

2012-جی ایلده ووردئنکلیففده تسلا علم مرکزی غئیری-کوممئرسییا قروپونون پرئزیدئنتی جئین آلجورن و کاریکاتورا وئب سایتی اولان اواتمئالین یارادیجیسی مئتیو اینمان ووردئنکلیفف قولله‌سینی موزهه چئویرمک اۆچون نیو یورک شتاتینداکی قرانتدان 850،000 $، کامپانییادان ایسه 1،370،511 $ اولماقلا عومومیلیکده 2،220،511 $ وسایت توپلادیلار.[217][218] قروپ 2012-جی ایلین اوْکتوبریندا آفگا کورپوراسیاسیندان لونق آیلئندده مولکیت آلماق اۆچون دانیشیقلارا باشلاییب.[219] مولکیتین آلینماسی 2013-جی ایلین ماییندا باشا چاتدیریلیب.[220] 

نیکولا تسلانین شرفینه خاطیره لؤوحه‌سی ایئئئ طرفیندن نئساواشی یورکئر اوتئلینین فاسادینا قوراشدیریلیب.[221] 

تسلانین شرفینه آدلاندیریلمیش نیکولا تسلا بؤلگه‌سی نیو-یورک شهرینده مانهئتتئنده 40-جی کوچه ایله آلتینجی آوئنیونون کسیشمسینده‌دیر. لؤوحه‌نین یئرلشمه‌سی نیو یورکون تسلا خاتیره جمعیتیندن لیوبو بویوویچ و نیو یورک رسمیلری ایله نیو-یورک خورواتییا کلوبونون سیلری سایه‌سینده مۆمکون اولوب.[222] 

تسلانین شرفینه باکیدا هئیکل قویولوب. هئیکه‌لین آچیلیشیندا آذربایجانین پرئزیدئنتی ایلهام الییئو و سئربییانین پرئزیدئنتی تومیسلاو نیکولیچ ایشتیراک ائدیبلر[223]. 

تسلانین شرفینه نیو یورک شهرینین 26-جی کوچه‌سینده موقدس ساوا سئرب پراووسلاو کیلسه‌سینین خاریجینده اونون بوستو و خاطیره لؤوحه‌سی قویولوب.[224] 

تسلانین شرفینه زامان کاپسولاسی و پولسوز wی-فی ایله تهجیز اولونموش هئیکل (تسلانین وفاتی‌نین 100-جو ایلدؤنومو ایله علاقه دار اولاراق 7 ژانویه 2043-جو ایلده آچیلاجاق) 7 دسامبر 2013-جو ایلده پالو-آلتودا نوماییش اولونوب.[225]

گالری

[دَییشدیر]

اتک‌یازی

[دَییشدیر]
  • آذربایجان ویکی‌پدیاچیلاری طرفیندن یازیلان نیکولا تسلا مقاله‌سی.
  1. ^ Jonnes 2004, صفحه: ۳۰۵.
  2. ^ Burgan, Michael (2009). "Nikola Tesla: Inventor, Electrical Engineer" (en). استفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  3. ^ "Electrical pioneer Tesla honoured""Electrical pioneer Tesla honoured" (en). news.bbc.co.uk.  آرشیولشدیریلیب:  [1] سایتیندان ۲۰۱۶-۰۱-۱۶ تاریخینده. استفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  4. ^ "NIKOLA TESLA""NIKOLA TESLA" (en). history.com. آرشیولشدیریلیب: [2] سایتیندان ۲۰۱۶-۰۱-۲۶ تاریخینده سایتیندان. استفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  5. ^ Laplante, Phillip A. (1999). "Comprehensive Dictionary of Electrical Engineering 1999" (en). ایستیفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  6. ^ Tesla Memorial Society of New York Website. "Tesla Tower in Shoreham Long Island (1901 - 1917) meant to be the "World Wireless" Broadcasting system"(en). آرشیولشدیریلیب: [4] سایتندان ۲۰۱۶-۰۱-۱۶ استفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  7. ^  Van Riper 2011
  8. ^ ۸٫۰۰ ۸٫۰۱ ۸٫۰۲ ۸٫۰۳ ۸٫۰۴ ۸٫۰۵ ۸٫۰۶ ۸٫۰۷ ۸٫۰۸ ۸٫۰۹ ۸٫۱۰ ۸٫۱۱ ۸٫۱۲ ۸٫۱۳ ۸٫۱۴ ۸٫۱۵ ۸٫۱۶ ۸٫۱۷ ۸٫۱۸ ۸٫۱۹ Cheney, Margaret (2001). Tesla: Man Out of Time. Simon & Schuster. ISBN 0-7432-1536-2.
  9. ^ O'Shei, Tim (2008). Marconi and Tesla: Pioneers of Radio Communication. MyReportLinks.com Books. s. 106.
  10. ^ Tesla Memorial Society of New York. "Welcome to the Tesla Memorial Society of New York Website" (en). آرشیولشدیریلیب: [5] سایتندان ۲۰۱۶-۰۱-۱۶ استفاده تاریخی ۱۳ دکابر ۲۰۱۴.
  11. ^ "Pictures of Tesla's home in Smiljan, Croatia and his father's church after rebuilding". آرشیولندیریلیب: [6] سایتیندان ۲۰۱۶-۰۱-۲۶ تاریخینده.
  12. ^ ۱۲٫۰۰ ۱۲٫۰۱ ۱۲٫۰۲ ۱۲٫۰۳ ۱۲٫۰۴ ۱۲٫۰۵ ۱۲٫۰۶ ۱۲٫۰۷ ۱۲٫۰۸ ۱۲٫۰۹ ۱۲٫۱۰ ۱۲٫۱۱ ۱۲٫۱۲ ۱۲٫۱۳ ۱۲٫۱۴ O'Neill, John Joseph (1944). Prodigal Genius: The Life of Nikola Tesla. Ives Washburn. ISBN 0-914732-33-1.
  13. ^ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ O'Neill 2007, s. 369
  14. ^ Seifer 2001, s. 7
  15. ^ W. Bernard Carlson, Tesla: Inventor of the Electrical Age, p. 21
  16. ^ Tesla Timeline.
  17. ^ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ ۱۷٫۳ ۱۷٫۴ ۱۷٫۵ ۱۷٫۶ "Tesla Timeline". Tesla Universe. ایستیفاده تاریخی: ۱۷ ژانویه ۲۰۱۵.
  18. ^ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ ۱۸٫۳ ۱۸٫۴ ۱۸٫۵ Tesla, Nikola. "My Inventions The Autobiography of Nikola Tesla" Archived 2012-08-05 at the Wayback Machine.. ایستیفاده تاریخی: ۱۶ آوگوست ۲۰۱۲.
  19. ^ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ ۱۹٫۲ ۱۹٫۳ ۱۹٫۴ Tesla, Nikola. "Tesla Timeline" Archived 2012-08-18 at the Wayback Machine.. ایستیفاده تاریخی ۱۴ دکابر ۲۰۱۴.
  20. ^ "Tesla life and legacy-Tesla's Early Years""Tesla life and legacy-Tesla's Early Years". آرشیولشدیریلیب: [7] سایتدان 2016-01-26 تاریخینده.
  21. ^ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ Tesla, Nikola. "My Inventions The Autobiography of Nikola Tesla" Archived 2012-08-05 at the Wayback Machine.. ایستیفاده تاریخی ۱۶ آوگوست ۲۰۱۲ تاریخی.
  22. ^ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ ۲۲٫۳ Seifer, Marc J (2001). Wizard: the life and times of Nikola Tesla: biography of a genius. Citadel. ISBN 978-0-8065-1960-9.
  23. ^ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Marc J. Seifer. The Life and Times of Nikola Tesla : Biography of a Genius. Citadel Press, 1996. ISBN 978-0-8065-1960-9.
  24. ^ "Tesla Timeline". Tesla Universe. ایستیفاده تاریخی ۱۶ آگوست ۲۰۱۲.
  25. ^ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ "Tesla Timeline". Tesla Universe. ایستیفاده تاریخی ۱۶ آوگوست ۲۰۱۲.
  26. ^ "Timeline of Nikola tesla" Archived 2012-05-08 at the Wayback Machine.. tesla memorial society of ny. ایستیفاده تاریخی ۱ دسامبر ۲۰۱۲.
  27. ^ "Tesla Timeline". Tesla Universe. ایستیفاده تاریخی ۱۶ آوگوست ۲۰۱۲.
  28. ^ Mrkich, D. (2003). Nikola Tesla: the european years, 1st ed., Ottawa: Commoner's Publishing. ISBN 0-88970-113-X.
  29. ^ "NYHOTEL". Tesla Society of NY. آرشیولشدیریلیب: [8] سایتدان۲۶-۰۱-۲۰۱۶ تاریخینده. ایستیفاده تاریخی ۱۷ آوگوست ۲۰۱۲.
  30. ^ "Tesla Timeline". Tesla Universe. ایستیفاده تاریخی ۱۷ آوگوست ۲۰۱۲.
  31. ^ Marc Seifer, Wizard: The Life And Times Of Nikola Tesla: The Life and Times of Nikola Tesla, s. 41
  32. ^ ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ W. Bernard Carlson, Tesla: Inventor of the Electrical Age, p. 75

قایناقلار

[دَییشدیر]

آرتیق اوخو

[دَییشدیر]
کیتابلار
  • Tesla, Nikola, "My Inventions" Parts I through V published in the Electrical Experimenter monthly magazine from February through June 1919. Part VI published October 1919. Reprint edition with introductory notes by Ben Johnson, New York: Barnes and Noble, 1982; also online at Lucid Cafe Archived 2016-02-02 at the Wayback Machine., et cetera as My Inventions: The Autobiography of Nikola Tesla, 1919. ISBN 978-0-910077-00-2
  • Martin, Thomas C. (1894 (1996 reprint)), The Inventions, Researches, and Writings of Nikola Tesla, Montana: Kessinger. ISBN 978-1-56459-711-3
  • Lomas, Robert (1999). The Man Who Invented the Twentieth Century: Nikola Tesla, forgotten genius of electricity. London: Headline. ISBN 978-0-7472-7588-6
  • Glenn, Jim (1994). Nikola Teslanın patentlərinin siyahısı. ISBN 978-1-56619-266-8
  • Trinkaus, George (2002). Tesla: The Lost Inventions, High Voltage Press. ISBN 978-0-9709618-2-2
  • Valone, Thomas (2002). Harnessing the Wheelwork of Nature: Tesla's Science of Energy. ISBN 978-1-931882-04-0
  • McNichol, Tom (2006). AC/DC The Savage Tale of the First Standards War, Jossey-Bass. ISBN 978-0-7879-8267-6
  • Carlson, W. Bernard (2013), «Tesla: Inventor of the Electrical Age», Princeton University Press,
نشرلر
ژورنال‌لار
  • Carlson, W. Bernard, "Inventor of dreams." Scientific American, March 2005 Vol. 292 Issue 3 p. 78(7).
  • Jatras, Stella L., "The genius of Nikola Tesla." The New American, 28 July 2003 Vol. 19 Issue 15 p. 9(1)
  • Lawren, B., "Rediscovering Tesla." Omni, March 1988, Vol. 10 Issue 6.
  • Rybak, James P., "Nikola Tesla: Scientific Savant." Popular Electronics, 1042170X, November 1999, Vol. 16, Issue 11.
  • Thibault, Ghislain, "The Automatization of Nikola Tesla: Thinking Invention in the Late Nineteenth Century." Configurations, Volume 21, Number 1, Winter 2013, pp. 27–52.

خاریجی کئچیدلر 

[دَییشدیر]

ویکی‌پدیادا نیکولا تسلا ایله ایلگیلی ماراقلی قایناقلار وار.