فارسلاشدیرما
فارسلاشدیرما (فارسجا: فارس سازی) بیر مجموعه ایشلره دئیلیر کی نتیجه سینده ایران غیر فارس میللتلرینین دیل و کولتورون دئیشدیرماغی هدفلییر
فارسلاشدیرما پروسسی ایراندا رضا شاه پهلوی دوره سینده ن باشلانیر و اوغلو محمد رضا شاه پهلوی دوره سینین سونلاریندا ان گوجلو و ان اونملی ایشی حالینه گلیر
محمد رضا شاه ایراندا یوروتدویو فارس شوونیزمینه گوره دئیر: بعضی بولگه لرده شوونیرم دن باشقا بیر یول یوخدور.ایراندا بو بولگه لردن بیریدیر. عکسی حالدا ایراندان بیر آد قالمازدی.[۱]
ایراندا رضا شاه ایش اوستونه گلدیکدن سونرا پان فارسیست هدفلرین یئرینه گتیرمک و ایرانین تماما فارسلاشدیرماق اۆچون بیر سلسله ایشلره ال ووردو کی نهایتا ایرانین غیر فارس میللتلرینین یوخ ائتمه سین هدفله ییردی. او بو یولدا اونده گلن فاشیست پان فارس گروپلارین ایدئولوگیالاریندان و اونردیکلری یوللاردان فایدالاناراق بیر سلسله ایشلره ال ووردو. ایراندا یایینلانان درگیلرده ن بیر نئچه سی بو یولدا رضا شاهی دستکلییب، ها بئله نئجه ترکلری و عرب لری یوخ ائتمه سینه یاردیمجی اولدولار
ایرانین او دورده کی آیدینلاریدا رضا شاهی بو یولدا دستکلییب و یاردیمجی اولدولار کی بونلار ایچینده آذری تورک آیدینلاریندان دا چوخلاری واردیر
میرزا فتحعلی آخوندزاده، جلال الدین میرزای قاجار، میرزا ملکم خان، سیدحسن تقی زاده میرزا آقاخان کرمانی، ، محمد علی فروغی، علامه محمد قزوینی، کاظم زاده ایرانشهر، دکتر منشی زاده( سومکانین بانی سی)، عباس اقبال آشتیانی، تقی ارانی، محمود افشار، احمد کسروی تبریزی، رشید یاسمی، پورداوود گیلانی، کاظم زاده ایرانشهرتبریزی، تقی ارانی، ملک الشعرای بهار، رضازاده شفق، جوادشیخ الاسلام زاده، یحیی ذکاء و باشقالاری.[۲]
دکتر محمود افشار فارسجا آینده درگیسینده یازیر:
ایراندا ملی بیرلیگی تماملاماقدان منظور،فارس دیلینی اؤلکه نین باشا باشیندا عمومیلشدیرمه سیدیر.[۳]
هامیمیز بیرلیکده ایستییه ک و چالیشاق فارس دیلی ایرانین هر یئرینده عمومی لشسین و باشقا آیری دیللرین (ترکی و عربی) یئرین آلسین.بو ایش اولماز مگر ایلک مدرسه لرین هر یئرده آچیلماسی،عمومی و اجباری اولاراق اویرتیم قانونون گئچچیرتماق،فارس دیلی و تاریخینین اؤلکه نین باشا باشیندا درس وئریلمه سی،ترک و عرب دیللی ائلات لارینین یئرلرین دییشدیریب فارس بولگه لرینده یئرلشدیرمک،ترکجه و عربجه یئر آدلارین دییشدیرمک،اوستان لرین حد و مرز لرین دییشدیرمک،غیر فارس میللتلرین گئییم لرین دییشدیرمک.[۴]
دوغرودور کی ایران میلّیتی مین ایللرجه افتخارلی تاریخینه و ممتاز آریا نژادینا گوره ساری دریلی تورک و سامی عرب قونشولاریندان آیریدیرآمما دئمک اولار کی بیزیم میلّی بیرلیگیمیز دیل آیریمینا گوره آذربایجان تورکلری و خوزستان عربلری و باشقا اوستانلرین فارسلارینین آراسیندا ناقصدیر.
هر زمان ایران کردلری فارسلاشدیلار او زامان بونلار بیزه ضررسیز اولاجاقلار.[۵]
گیلاندا یاینلانان سلامت درگیسینده ن
قاجار شاهی احمد شاهین خلعیندن منظور حکومت دوزه نین جمهوریته دئیشدیرمک دئیلدی بلکه قلدور ترک قاجار طایفاسین نجیب فارس پهلوی سلسله سیله دئیشدیرمک ایدی.
فارسلاشدیرمانین بویوتلاری
تعلیم و تربیت
رادیو و تلویزیون
جغرافی یئرلرین آدین دییشدیرمه
جغرافی یئرلرین آدین دییشدیرمه رضا شاهین حکومتیله بیرلیکده باشلاییب و زمان گئچدیکجه فارسی فرهنگستان آدلی قورومون ایشینه باشلادیقیندان سونرا یایلیم حالا گلدی.
استرآبادین آق قلعه سی،گونش ایلی ۱۳۰۴ پاییزیندا پهلوی دژ ه دییشدیریلدی.[۶]
تورکمن صحرادا سلاخ کندینین آدی گونش ایلی ۱۳۰۴ پاییزیندا بصیرآباد ا دییشدیریلدی.[۷]
نصرت آباد شهری گونش ایلی ۱۳۰۹ آذر آییندا زابل ه دییشدیریلدی.[۸]
خوراساندا تورشیز آدی کاشمر ه دییشدیریلدی.[۹]
بندر جز،شاه بندری نه دییشدیریلدی.[۱۰]
خبیص ،شهداد د دییشدیریلدی.[۱۰]
حسین آباد آدی عیلام ا دییشدیریلدی.[۱۰]
تورکمن صحرا ،دشت گرگان ا دییشدیریلدی.[۱۰]
تغییر نام گچ قره گلی به گچساراندر ۱۳۱۶ به پیشتهاد شرکت نفت انگلیس و ایران. [14]
ایرانین عربیستانیندا: عربیستان بولگه آدی خوزیستان ا دییشیلدی.
ناصری آدی ۱۳۱۱ ده اهواز ا دئیشدیریلدی.[۱۱]
بنی طرف آدی ۱۳۱۴ ده دشت میشان ا دئیشدیریلدی.[۱۲]
عببادان آدی ۱۳۱۴ آبادان ا دئیشدیریلدی.[۱۳]
بساتین آدی بستان ا دئیشدیریلدی.[۱۴]
خفاجیه آدی سوسنگرد ه دئیشدیریلدی.
مال امیر آدی ایذه یه دئیشدیریلدی.
محمره آدی ۱۳۱۶ دا خرمشهر ه دئیشدیریلدی.[۱۵]
فلاحیه آدی شادگان ا دئیشدیریلدی.
حویزه آدی هویزه یه دئیشدیریلدی.
تغییر نام خزعل آباد به خسروآباددر ۱۳۱۶ پس از مرگ شیخ خزعل. [14]
تغییر نام خزعلیه به خرم کوشکدر ۱۳۱۶ پس از مرگ شیخ خزعل. [14]
در آذربایجان:
تغییر نام سلدوز به نقده.[۱۰]
تغییر نام سلماس به شاهپور.[۱۰] تغییر نام دهخوارقان به آذرشهر در آذربایجان در ۱۳۱۶.[۱۶]
تغییر نام اورمیه به رضائیه در جریان تاجگذاری رضا شاه در تیر ۱۳۰۵.[۱۷]
تغییر نام آجی چای به تلخه رود
تغییر نام صائین قلعه به شاهین دژ
تغییر نام ساوجبلاغ مکری به مهاباد
تغییر نام قره چمن به سیاه چمن
تغییر نام میدان چای به مهران رود
تغییر نام جغاتو چای به زرینه رود
تغییر نام قره داغ به ارسباران
تغییر نام میانج به میانه
تغییر نام قزل اوزن به سفیدرود
آمریکانین خارجی ایشلر نازیرلیینه گوره فارسلاشدیرما ایراندا زورلا برابر اولوب:سونکی ایللرده ایران دولتینین فارس اولمییان میللتلره قارشی آسیمیلاسیونونا باخمایاراق آذری تورکلرینین ملی شعورلارینین یوکسلیشینه شاهیدلیک ائدیریک.ایران دولتی نظارته آلماق،زندان و یا باشقا .انسان حقلره قارشی یوللارلا بو دییشیمه جواب وئریب.[۱۸]
قایناق‌لار
- ^ مصاحبه با محمد رضا شاه. سرویس میهنی تهران فارس دیلینده. 13 مه 1978.
- ^ ترکها و ایران کیتابی.آنلاین نۆسخه. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2012-05-10. یوْخلانیلیب2015-09-21.
- ^ آینده فارسجا درگی.بیرینجی ایل.تیر ۱۳۰۴.آغازنامه.ص ۵.
- ^ آینده فارسجا درگی.بیرینجی ایل.تیر ۱۳۰۴.آغازنامه.ص ۶و۷.
- ^ آینده.سال اول.تیر ۱۳۰۴.شماره ۱.ص ۶۲.
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا.نمره 15288. 20 اسفند 1304
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا.نمره 15288. 20 اسفند 1304.
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا، به وزارتخانه ها.نمره 6529. 20 آذر 1309.
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا به وزارت داخله،نمره 1،26420ر5ر13.
- ^ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ ۱۰٫۴ ۱۰٫۵ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا به وزارت داخله،نمره 15،3833ر6ر14.
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.وزارت دربار به ریاست وزرا،نمره 5،5050ر9ر11.
- ^ دانشنامه جهان اسلام، مقاله: بنی طُرُف. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2015-03-26. یوْخلانیلیب2015-09-21.
- ^ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مدخل آبادان. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2013-03-06. یوْخلانیلیب2015-09-21.
- ^ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مدخل: بستان. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2010-12-17. یوْخلانیلیب2015-09-21.
- ^ خبرگزاری کتاب ایران[دائمی اولو باغلانتیلی]
- ^ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل: آذرشهر
- ^ سازمان اسناد ملی ایران.اسناد نخست وزیری.ن 1030013.ریاست وزرا به وزارت جنگ.نمره 4804. 5 تیر 1305.
- ^ آمریکا سسی