Volatillik

Volatillik (ing. volatility — "dəyişkənlik") — bir şeyin qiymətinin dəyişkənliyini xarakterizə edən statistik maliyyə göstəricisi.

Dəyişkənlik maliyyə risklərinin idarə edilməsində ən vacib maliyyə göstəricisi və konsepsiyasıdır ki, burada müəyyən bir müddət ərzində maliyyə alətindən istifadə riskinin ölçüsünü təmsil edir. Dəyişkənliyi hesablamaq üçün seçmə standart kənarlaşmanın statistik göstəricisindən istifadə olunur ki, bu da investorlara maliyyə alətinin alınması riskini müəyyən etməyə imkan verir. Ən ümumi hesablama orta illik dəyişkənlikdir. Dəyişkənlik mütləq (məsələn: 100 rubl ± 5 rubl) və ya ilkin dəyərə (məsələn: 100% ± 5%) nisbətdə ifadə edilir.

Növləri

Üç növ dəyişkənlik var:

• Tarixi dəyişkənlik (ing. historical volatility) — maliyyə alətinin dəyəri haqqında tarixi məlumatlar əsasında hesablanmış, müəyyən bir müddət ərzində gəlirinin standart sapmasına bərabər olan dəyərdir.
• Gözlənilən dəyişkənlik (ing. implied volatility) — maliyyə alətinin bazar dəyərinin gözlənilən riskləri əks etdirdiyini fərz etməklə, maliyyə alətinin cari dəyəri əsasında hesablanan dəyişkənlikdir.
• Tarixi gözlənilən dəyişkənlik (ing. historical implied volatility) — gözlənilən dəyişkənlik proqnozlarının "xronikası"dır. Bir və ya bir neçə aktiv üçün nəzərdə tutulmuş bir çox ticarət strategiyası var. Ancaq bu, istənilən vaxt ticarət edə biləcəyiniz demək deyil. Məlumdur ki, dünyanın əsas birjalarında bütün ticarət 3 əsas sessiyada aparılır:
  • Asiyalı. Həmçinin bəzən Sakit okean ticarət sessiyası ondan ayrıca hesab olunur;
  • Avropalı. Bu dövrdə Avropanın ən böyük birjaları aktiv fəaliyyət göstərir: Paris, Frankfurt, London, Moskva və başqaları;
• amerikan. Hamıdan gec açılır və sessiyanın əsas ölkələri ABŞ və Kanadadır.

Ədəbiyyat

• Саймон Вайн. Опционы. Полный курс для профессионалов. М.: Альпина Паблишер. 2008. ISBN 978-5-9614-0855-3.