Seloziya
| Seloziya | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Seloziya |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Seloziya (lat. Celosia) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Haqqında
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bəzi növlərin hamaşçiçəkləri parlaq rəngdədir. Bununla bitkinin latınca adı izah olunur və yunancadan "alovlanan" kimi tərcümə edilir. Məlum 60 növdən gülçülükdə birindən istifadə olunur. Gümüşü seloziyanın (C.argentea) 2 forması məlumdur:kəkilli gümüşü seloziya (C.argentea f. cristata) ya da xoruzpipiyi və lələkvari gümüşü seloziya (C.argentea f. plumosa). Bitkilər çiçəklərin formasına və rənginə görə fərqlənir. Kəkilli seloziyanın çiçəyi qırmızıdır, lələkvari seloziyada isə süpürgəvari sarı, gümüşü və ya qırmızı rəngdədir. Hər iki formanın vətəni Hindistandır. Gülçülükdə XVI əsrdən məlumdur. Seloziyanın bir növünün çiçəkləri pipik formasındadır. Buna görə bitki xalq arasında "xoruzpipiyi" adlanır. Seloziyanın toxumla çoxaldılması yüksək məhsuldarlıq əldə etməyə imkan verir. Cücərtilərin əkilməsi isti hava şəraitində aparılır.Bitkilər arasındakı məsafə 20-30 sm-dir. Respublikamızda xoruzpipiyinin 2 növündən gülçülükdə geniş istifadə olunur.
Sinonimləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Heterotipik sinonimləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Lepiphaia Raf.
- Lophoxera Raf.
- Nevrolis Raf.
- Sukana Adans.
Növləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Celosia angustifolia Schinz
- Celosia anthelminthica Asch.
- Gümüşü seloziya (Celosia argentea L.)
- Celosia bakeri C.C.Towns.
- Celosia baronii Cavaco
- Celosia benguellensis C.C.Towns.
- Celosia bonnivairii Schinz
- Celosia brasiliensis Moq.
- Celosia brevispicata C.C.Towns.
- Celosia chenopodiifolia Baker
- Celosia chiapensis Brandegee
- Celosia corymbifera Didr.
- Celosia elegantissima Hauman
- Celosia expansifila C.C.Towns.
- Celosia fadenorum C.C.Towns.
- Celosia floribunda A.Gray
- Celosia globosa Schinz
- Celosia grandifolia Moq.
- Celosia hastata Lopr.
- Celosia humbertiana Cavaco
- Celosia isertii C.C.Towns.
- Celosia leptostachya Benth.
- Celosia loandensis Baker
- Celosia longifolia Mart.
- Celosia moquinii Guill. ex Moq.
- Celosia nervosa C.C.Towns.
- Celosia nitida Vahl
- Celosia orcuttii Greenm.
- Celosia palmeri S.Watson
- Celosia pandurata Baker
- Celosia patentiloba C.C.Towns.
- Celosia persicaria Schinz
- Celosia polygonoides Retz.
- Celosia polystachya (Forssk.) C.C.Towns.
- Celosia pseudovirgata Schinz
- Celosia pulchella Moq.
- Celosia richardsiae C.C.Towns.
- Celosia salicifolia Lopr.
- Celosia schweinfurthiana Schinz
- Celosia staticodes Hiern
- Celosia stuhlmanniana Schinz
- Celosia taitoensis Hayata
- Celosia trigyna L.
- Celosia triuncinella Schinz
- Celosia vanderystii Schinz
- Celosia virgata Jacq.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 96. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 205.