Putorana qoruğu
| Putorana qoruğu | |
|---|---|
| rus. Путоранский заповедник | |
 | |
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu).svg){kind=logo} |
|
| Sahəsi | 1887000 ha |
| Yaradılma tarixi | 20 dekabr 1988 |
| Yerləşməsi | |
| 68°52′34″ şm. e. 94°48′36″ ş. u.HGYO | |
| Ölkə |
 Rusiya |
| platoputorana.ru | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.jpg)
|
YUNESKO-nun Ümumdünya irsi, obyekt № 1234 ing. • rus. • fr. |
Putorana Dövlət Təbiət Qoruğu — Putorana platosu daxilində, Orta Sibir yaylasında Taymır yarımadasının cənubunda yerləşir. Qoruğun ərazisi 1 887 251 ha-dır ki, bununda 1 773 300 ha[1] ərazisi qorunandır.
Xüsusiyyətləri
[redaktə | vikimətni redaktə et]Qoruq 15 dekabr 1988-ci ildə təsis edilmişdir. Qoruğun cəmi 28 işçisi vardır. İnzibati cəhətdən qoruq Norilsk (Krasnoyarsk diyarı)[2] ərazisində yerləşir. 30 mart 2013-cü ildə Böyük Arktika qoruğu ilə birlikdə «Taymır qoruğu» ilə birləşmişdir[3].
Qoruğun təyinatı
[redaktə | vikimətni redaktə et]Qoruğun yaradılmasında əsas hədəflər:
- Dağ-göl-meşə lanşaftının qorunması;
- Özünəməxsus bitki aləminin qorunması;
- Nadir heyvanların qorunması (Xüsusi ilə Qar qoyununun Putoran yarımnövünün qorunması. Yarımnöv SSRİ və Rusiyanın Qırmızı kitabına daxil edilmişdir.);
- Dünyada ən böyük Şimal maralı papulyasiyasının qorunub artırılması. Bu canlıların qışlağı qoruq ərazisində yerləşir[2].
Ümumdünya irsi
[redaktə | vikimətni redaktə et]Qoruğun ərazisi 2010-cu ilin avqust ayında YUNESCO Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir[4]. Bu qərarın verilməsinə səbəb bu ərazidə subantarktik və arktik qurşağın toqquşduğu yerdə Tayqa, Meşətundra və Arktik səhralar bir-biri ilə kəsişir. Üstəlik zəngin çay və göl şəbəkəsinə malikdir. Burada dünyada ən böyük Şimal maralı sürülərinin olması digər diqqəti cəlb edən xüsusiyyətdir.
İstinadlar
[redaktə | vikimətni redaktə et]- ↑ "Putoran Dövlət Təbiət Qoruğu". 2010-09-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-13.
- ↑ 1 2 "Putoran Qoruğu". 2010-09-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-13.
- ↑ "Birləşdirildi". 2013-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-13.
- ↑ "Putorana Plateau — UNESCO World Heritage Centre". 2017-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-13.
Ədəbiyyat
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Баранова,М, Борода,В. «В горах и тайге в обнимку не ходят» //газета «Вечерний Красноярск». — 2005. — № 42.
- Горшков, В. «Путоранский дневник» // Страна Сибирь. — 2008. — № 3.
- Зайцев, В. «Страна Путорана» // Вокруг света. — 2001. — № 4.
- «Затерянный рай» //газета «Вечерний Красноярск». — 2001. — 14 декабря.
- Пестряков, Б. «Заповедный мир Путорана» //газета «Наш край». Красноярск — 2000. — № 24.
- «Природное наследие России». — М.: Совет Гринпис, 2000. — 215 с.
- Чернобылец, А. «Выживание на голом асфальте» // Эксперт-Сибирь. — 2006. — №
Mənbə
[redaktə | vikimətni redaktə et]- Rəsmi saytPutoran Dövlət Təbiət Qoruğu — əsas məlumat
- Qeyri rəsmi qoruğun təsviri Arxivləşdirilib 2005-10-20 at the Wayback Machine
- Rusiya Federasiyası Təbii Ehtiyyatlar Nazirliyi Arxivləşdirilib 2015-05-26 at the Wayback Machine
- Putoran platosu