Poruq

Poruq
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Dalamazkimilər Yarımfəsilə: Dalamazkimilər Cins: Poruq
Beynəlxalq elmi adı
Stachys L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   32310 NCBI   53171 EOL   38474

Poruq (lat. Stachys) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Bu cinsin Yer kürəsinin mülayim iqlim qurşaqlarında və subtropik vilayətlərdə bitən 300 növə yaxın, Azərbaycanda isə 23 növ birillik və çoxillik bitkiləri məlumdur. Onlardan təxminən 15 növündən, o cümlədən aşağıdakı növdən yaşıllaşdırmada istifadə edilir: Yunlu poruq (S. lanata) azyarpaqlı gövdələri 60 sm hündürlüyə çatan kökümsovlu, çoxillik bitkidir. Gülləri yalançı çiçək köbəsindən ibarət sünbülşəkilli çiçək qrupunda yığılmışdır. İkidodaqlı çiçək tacı çəhrayı ya da çahrayımtıl-bənövşəyi rənglidir. Bu bitkinin vətəni Rusiyanın cənub rayonları, Zaqafqaziya Türkiyənin qərb vilayətləri və İranın şimalıdır. Yunlu poruq 1782-ci ildən gülçülükdə geniş istifadə olunur. Poruğu toxumlarla və kolun bölünməsi ilə çoxaltmaq olar. Bordürlərdə vaxtaşırı yararsız çiçəkləri kəsilərsə çox gözəl görünür. Poruğun yarpaqlarından dəstə bağlanarkən istifadə edilir.

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

• Aspasia E.Mey. ex Pfeiff.
• Bonamya Neck.
• Chamaesphacos Schrenk ex Fisch. & C.A.Mey.
• Eriostemum Steud.
• Eriostomum Hoffmanns. & Link
• Galeopsis Moench
• Galeopsis Hill
• Koevia Krestovsk.
• Lamiostachys Krestovsk.
• Olisia Spach
• Ortostachys Fourr.
• Stachyus St.-Lag.
• Tapeinanthus Boiss. ex Hohen.
• Tetrahitum Hoffmanns. & Link
• Thuspeinanta T.Durand
• Trixago Haller
• Trixella Fourr.
• Zietenia Gled.

Növləri

• Stachys acerosa Boiss.
• Stachys aculeolata Hook.f.
• Stachys adulterina Hemsl.
• Stachys aegyptiaca Pers.
• Stachys aethiopica L.
• Stachys affinis Bunge
• Stachys afra E.Mey. ex Benth.
• Stachys agraria Schltdl. & Cham.
• Stachys ahmetsavranii Doğu & Bağcı
• Stachys ajugoides Benth.
• Stachys alabamica B.R.Keener & L.J.Davenp.
• Stachys albanica Markgr.
• Stachys albens A.Gray
• Stachys albicaulis Lindl.
• Stachys albiflora N.E.Br.
• Stachys albotomentosa Ramamoorthy
• Stachys aleurites Boiss. & Heldr.
• Stachys alpigena T.C.E.Fr.
• Stachys alpina L.
• Stachys amanica P.H.Davis
• Stachys × ambigua Sm.
• Stachys anamurensis Sümbül
• Stachys andongensis Hiern
• Stachys angustifolia M.Bieb.
• Stachys anisochila Vis. & Pancic
• Stachys annua (L.) L.
• Stachys antalyensis Ayasligil & P.H.Davis
• Stachys aperta Epling
• Stachys appalachiana D.B.Poind. & J.B.Nelson
• Stachys arabica Hornem.
• Stachys arachnoidea Codd
• Stachys araucana Phil.
• Stachys arenaria Vahl
• Stachys arenariiformis Rouy
• Stachys argillicola Sebsebe
• Stachys aristata Greenm.
• Stachys arrecta L.H.Bailey
• Stachys arriagana B.L.Turner
• Stachys arvensis (L.) L.
• Stachys aspera Michx.
• Stachys asperata Hedge
• Stachys atherocalyx K.Koch
• Stachys aucheri Benth.
• Stachys aurea Benth.
• Stachys babunensis Micevski
• Stachys bakeri Briq.
• Stachys balansae Boiss. & Kotschy
• Stachys balensis Sebsebe
• Stachys bayburtensis R.Bhattacharjee & Hub.-Mor.
• Stachys baytopiorum Kit Tan & Yıldız
• Stachys beckeana Dörfl. & Hayek
• Stachys benthamiana Boiss.
• Stachys bergii G.A.Mulligan & D.B.Munro
• Stachys bhattacharjeeae Ö.Güner
• Stachys bigelovii A.Gray
• Stachys bithynica Boiss.
• Stachys bizensis Schweinf. ex Baker
• Stachys × bodeana Bunge
• Stachys bogotensis Kunth
• Stachys bolusii Skan
• Stachys bombycina Boiss.
• Stachys boraginoides Schltdl. & Cham.
• Stachys brachiata Bojer ex Benth.
• Stachys brachyclada de Noé
• Stachys bridgesii Benth.
• Stachys bullata Benth.
• Stachys burchelliana Launert
• Stachys burgsdorffioides (Benth.) Boiss.
• Stachys × burrii P.H.Davis
• Stachys buttleri R.R.Mill
• Stachys byzantina K.Koch
• Stachys calcicola Epling
• Stachys candida Bory & Chaub.
• Stachys canescens Bory & Chaub.
• Stachys carduchorum (R.Bhattacharjee) Rech.f.
• Stachys caroliniana J.B.Nelson & D.A.Rayner
• Stachys cataonica R.Bhattacharjee & Hub.-Mor.
• Stachys chamissonis Benth.
• Stachys chasmosericea Ayasligil & P.H.Davis
• Stachys chinensis Bunge ex Benth.
• Stachys choruhensis Kit Tan & Sorger
• Stachys chrysantha Boiss. & Heldr.
• Stachys circinata L'Hér.
• Stachys citrina Boiss. & Heldr. ex Benth.
• Stachys clingmanii Small
• Stachys coccinea Ortega
• Stachys collina Brandegee
• Stachys comosa Codd
• Stachys cordata Riddell
• Stachys cordifolia Prain
• Stachys corsica Pers.
• Stachys costaricensis Briq.
• Stachys cretica L.
• Stachys × cryptadenia Rech.f.
• Stachys cudiensis Fırat & Ö.Güner
• Stachys cuneata Banks ex Benth.
• Stachys cydni Kotschy ex Gemici & Leblebici
• Stachys cymbalaria Briq.
• Stachys darcyana A.Pool
• Stachys debilis Kunth
• Stachys didymantha Brenan
• Stachys × digenea Legué
• Stachys dinteri Launert
• Stachys distans Benth.
• Stachys diversifolia Boiss.
• Stachys dregeana Benth.
• Stachys drummondii Benth.
• Stachys durandiana Coss.
• Stachys duriaei de Noé
• Stachys ehrenbergii Boiss.
• Stachys elliptica Kunth
• Stachys eplingii J.B.Nelson
• Stachys erectiuscula Gürke
• Stachys eremicola Epling
• Stachys eriantha Benth.
• Stachys euadenia P.H.Davis
• Stachys euboica Rech.f.
• Stachys fendleri Briq.
• Stachys filifolia Hedge
• Stachys flavescens Benth.
• Stachys flexuosa Skan
• Stachys floccosa Benth.
• Stachys floridana Shuttlew. ex Benth.
• Stachys fominii Sosn. ex Grossh.
• Stachys fontqueri Pau
• Stachys forsythii Hedge
• Stachys fragillima Bornm.
• Stachys fruticulosa M.Bieb.
• Stachys gaziantepensis Dinç & Dogu
• Stachys geobombycis C.Y.Wu
• Stachys germanica L.
• Stachys gilliesii Benth.
• Stachys glandulibracteata Y.B.Harv.
• Stachys glandulifera Post
• Stachys glandulosa Hutch. & E.A.Bruce
• Stachys glandulosissima Floden
• Stachys glechomifolia Nábelek
• Stachys globosa Epling
• Stachys glutinosa L.
• Stachys gossweileri G.Taylor
• Stachys goulimyi Rech.f.
• Stachys graciliflora C.Presl
• Stachys graeca Boiss. & Heldr.
• Stachys grahamii Benth.
• Stachys grandidentata Lindl.
• Stachys grandifolia E.Mey.
• Stachys graveolens Nábelek
• Stachys guyoniana de Noé ex Batt.
• Stachys hakkariensis Akçiçek & Firat
• Stachys hamata Epling
• Stachys harkerae J.G.González
• Stachys harleyana A.Pool
• Stachys hebens Epling
• Stachys heraclea All.
• Stachys herrerae Epling
• Stachys herrerana Rzed. & Calderón
• Stachys hians Briq.
• Stachys hildebrandtii Vatke
• Stachys hintoniorum B.L.Turner
• Stachys hispida Pursh
• Stachys hissarica Regel
• Stachys huber-morathii R.Bhattacharjee
• Stachys huetii Boiss.
• Stachys huillensis Hiern
• Stachys humbertii Hedge
• Stachys humifusa Burch. ex Benth.
• Stachys hydrophila Boiss.
• Stachys hyssopifolia Michx.
• Stachys hyssopoides Burch. ex Benth.
• Stachys iberica M.Bieb.
• Stachys ilicifolius (Schrenk ex Fisch. & C.A.Mey.) Sennikov
• Stachys iltisii J.B.Nelson
• Stachys inanis Hausskn. & Bornm.
• Stachys inflata Benth.
• Stachys intermedia Aiton
• Stachys ionica Halácsy
• Stachys iraqensis R.Bhattacharjee
• Stachys istanbulensis Ö.Güner
• Stachys iva Griseb.
• Stachys jaimehintonii B.L.Turner
• Stachys jijigaensis Sebsebe
• Stachys keerlii Benth.
• Stachys kermanshahensis Rech.f.
• Stachys ketenoglui Kaynak, Daskin & Yilmaz
• Stachys komarovii Knorring
• Stachys kotschyi Boiss. & Hohen.
• Stachys kouyangensis (Vaniot) Dunn
• Stachys kulalensis Sebsebe
• Stachys kuntzei Gürke
• Stachys kurdica Boiss. & Hohen.
• Stachys lallaniana R.Kr.Singh & Sanjeet Kumar
• Stachys lamarckii Benth.
• Stachys lamioides Benth.
• Stachys langmaniae Rzed. & Calderón
• Stachys lanigera (Bornm.) Rech.f.
• Stachys latidens Small
• Lavandayarpaq poruq (Stachys lavandulifolia Vahl)
• Stachys laxa Boiss. & Buhse
• Stachys leucoglossa Griseb.
• Stachys × leucomalla Bornm. & Gauba
• Stachys libanotica Benth.
• Stachys lindenii Benth.
• Stachys linearis Burch. ex Benth.
• Stachys longespicata Boiss. & Kotschy
• Stachys longiflora Boiss. & Balansa
• Stachys lurestanica Jamzad
• Stachys lyallii Benth.
• Stachys macraei Benth.
• Stachys macrotricha Rech.f. & Goulimy
• Stachys manantlanensis B.L.Turner
• Stachys mandoniana Briq.
• Stachys marashica Ilçim, Çenet & Dadandi
• Stachys mardinensis (Post) R.R.Mill
• Stachys maritima Gouan
• Stachys marrubiifolia Viv.
• Stachys matthewsii G.P.Fleming, J.B.Nelson & J.F.Towns.
• Stachys × medebachensis Feld & O.Koenen
• Stachys megalodonta Hausskn. & Bornm. ex P.H.Davis
• Stachys melampyroides Hand.-Mazz.
• Stachys menthifolia Vis.
• Stachys menthoides Kotschy & Boiss.
• Stachys mexicana Benth.
• Stachys mialhesii de Noé
• Stachys milanii Petrov ex Magnier
• Stachys milasensis Ö.Güner
• Stachys minor (Boiss.) Akçiçek & Dirmenci
• Stachys × mirabilis Rouy
• Stachys mohinora B.L.Turner
• Stachys mollissima Willd.
• Stachys moorei B.L.Turner
• Stachys mouretii Batt. & Pit.
• Stachys mucronata Sieber ex Spreng.
• Stachys multicaulis Benth.
• Stachys munzurdagensis R.Bhattacharjee
• Stachys namazdaghensis Yıld.
• Stachys natalensis Hochst.
• Stachys nelsonii B.R.Keener & L.J.Davenp.
• Stachys nemorivaga Briq.
• Stachys nepetifolia Desf.
• Stachys nephrophylla Rech.f.
• Stachys neurocalycina Boiss.
• Stachys nigricans Benth.
• Stachys nivea Labill.
• Stachys nubilorum Epling
• Stachys obliqua Waldst. & Kit.
• Stachys oblongifolia Wall. ex Benth.
• Stachys obscura Boiss. & Balansa
• Stachys obtusicrena Boiss.
• Stachys obtusifolia MacOwan
• Stachys ochroleuca Phil.
• Stachys ocymastrum (L.) Briq.
• Stachys oligantha Baker
• Stachys oreophila Hedge
• Stachys palaestina L.
• Stachys palustris L.
• Stachys paneiana Mouterde
• Stachys pannosa Phil.
• Stachys parolinii Vis.
• Stachys pauli Grossh.
• Stachys penanevada B.L.Turner
• Stachys peruviana Dombey ex Benth.
• Stachys petrokosmos Rech.f.
• Stachys philippiana Vatke
• Stachys pilifera Benth.
• Stachys pilosa Nutt.
• Stachys pilosissima M.Martens & Galeotti
• Stachys pinardii Boiss.
• Stachys pinetorum Boiss. & Balansa
• Stachys pittieri Briq.
• Stachys plumosa Griseb.
• Stachys pringlei Greenm.
• Stachys pseudohumifusa Sebsebe
• Stachys pseudonigricans Gürke
• Stachys pseudophlomis C.Y.Wu
• Stachys pseudopinardii R.Bhattacharjee & Hub.-Mor.
• Stachys pumila Banks & Sol.
• Stachys pusilla (Wedd.) Briq.
• Stachys pycnantha Benth.
• Stachys pyramidalis J.K.Morton
• Stachys radicans Epling
• Stachys ramosissima Montbret & Aucher ex Benth.
• Stachys recta L.
• Stachys rehmannii Skan
• Stachys reptans Hedge
• Stachys reticulata Codd
• Stachys richardiana R.Kr.Singh
• Stachys riederi Cham.
• Stachys rigida Nutt. ex Benth.
• Stachys riparia A.Pool
• Stachys rivularis J.M.Wood & M.S.Evans
• Stachys rizeensis R.Bhattacharjee
• Stachys rosea (Desf.) Boiss.
• Stachys rothrockii A.Gray
• Stachys rotundifolia Moc. & Sessé ex Benth.
• Stachys rubella Hedge
• Stachys rudatisii Skan
• Stachys rugosa Aiton
• Stachys rupestris Montbret & Aucher ex Benth.
• Stachys salisii Jord. & Fourr.
• Stachys sanchezii Rzed. & A.García
• Stachys sandersii B.L.Turner
• Stachys saturejoides Montbret & Aucher ex Benth.
• Stachys saxicola Coss. & Balansa
• Stachys scaberula Vatke
• Stachys scabrida Skan
• Stachys schimperi Vatke
• Stachys semsurensis Firat
• Stachys serbica Pančić
• Stachys sericantha P.H.Davis
• Stachys sericea Cav.
• Stachys sericophylla Halácsy
• Stachys sessilifolia E.Mey.
• Stachys sessilis Gürke
• Stachys setifera C.A.Mey.
• Stachys siirtensis Ö.Güner & Akçiçek
• Stachys simplex Schltr.
• Stachys sintenisii Gand.
• Stachys sivasica Kit Tan & Yıldız
• Stachys sparsipilosa R.Bhattacharjee & Hub.-Mor.
• Stachys spathulata Burch. ex Benth.
• Stachys spectabilis Choisy ex DC.
• Stachys speluncarum Contandr. & Quézel
• Stachys sphaerodonta Baker
• Stachys spinosa L.
• Stachys spinulosa Sm.
• Stachys splendens Wall. ex Benth.
• Stachys spreitzenhoferi Heldr.
• Stachys sprucei Briq.
• Stachys spruneri Boiss.
• Stachys stebbinsii G.A.Mulligan & D.B.Munro
• Stachys stricta Greene
• Stachys strictiflora C.Y.Wu
• Stachys subaphylla Rech.f.
• Stachys sublobata Skan
• Stachys subnuda Montbret & Aucher ex Benth.
• Stachys swainsonii Benth.
• Mərcanotuçiçək poruq (Stachys sylvatica L.)
• Stachys taliensis C.Y.Wu
• Stachys talyschensis Kapeller
• Stachys tamaulipana B.L.Turner
• Stachys tenerrima Epling
• Stachys tenuifolia Willd.
• Stachys tetragona Boiss. & Heldr.
• Stachys thirkei K.Koch
• Stachys thracica Davidov
• Stachys thunbergii Benth.
• Stachys thuspeinantha Sennikov
• Stachys tlaxiacana B.L.Turner
• Stachys tmolea Boiss.
• Stachys torresii B.L.Turner
• Stachys tournefortii Poir.
• Stachys trichophylla Baker
• Stachys trinervis Aitch. & Hemsl.
• Stachys truncata Kunze ex Benth.
• Stachys tubulosa MacOwan
• Stachys tundjeliensis Kit Tan & Sorger
• Stachys turcomanica Trautv.
• Stachys turkestanica (Regel) Popov ex Knorring
• Stachys turneri Rzed. & Calderón
• Stachys tymphaea Hausskn.
• Stachys tysonii Skan
• Stachys uniflora A.Pool
• Stachys urticoides Epling
• Stachys venezuelana Briq.
• Stachys venulosa Greene
• Stachys veroniciformis Rech.f.
• Stachys virgata Bory & Chaub.
• Stachys viscosa Montbret & Aucher ex Benth.
• Stachys viticina Boiss.
• Stachys vulnerabilis Rzed. & Calderón
• Stachys vuralii Yıldız, Dirmenci & Akçiçek
• Stachys willemsei Kit Tan & Hedge
• Stachys woronowii (Schischk. ex Grossh.) R.R.Mill
• Stachys xanthantha C.Y.Wu
• Stachys yemenensis Hedge
• Stachys yildirimlii Dinç
• Stachys yingzuijieensis L.Wu & Y.P.Chen
• Stachys zepcensis Formánek
• Stachys zeyheri Skan
• Stachys zoharyana Eig