Maxuika krateri
| Maxuika krateri | |
|---|---|
| Ölkə | |
|
|
|
Maxuika krateri (ing. Mahuika crater) — zərbə krateri meteorid məşhəllidir. Yeni Zelandiyanın materik şelfində yerləşir. Krater Stüart adasından 120 km cənub-qərbdə Sners adaları yaxınlığında qərarlaşır. Kraterin ölçüsü 20±2 km, dərinliyi isə 153 metrdir. Krater Maorilərin Mahuikasının (od tanrısı) şərəfinə adlandırılmışdır. Krater Dallas Ebbot və onun həmkarları
tərəfindən Lamont-Doqerti Torpağı abservatoriyasında aşkarlanmışdır.
1400-cü illərdə Yeni Zelandiyanın yerli əhalisi bölgəni kütələvi şəkildə tərk etmişlər. Sunami üzrə ekspert olan Ceyms Qoff bu köçün 1500-cü ildə baş vermiş zəlzələ nəticəsində əmələ gəlmiş sunaminin təsirindən baş verməsini ehtimal etmişdir. Ancaq zəlzələdən əmələ gələn sunamilərin maksimal hündürlüyü 40-60 metr arasında dəyişir. Hündürlüyü 220 metr olan zirvələrdə dəniz qumunun aşkarlanması sunaminin hündürlüyünün daha böyük olmasını deməyə imkan edir. Ebbat bunun kosmik obyektin yerlə toqquşması nəticəsində yarana bilməsini bildirmişdir[1].
Araşdırmalardan sonra Ebbot belə qənayətə gəlir ki, meteorit zərbəsi b. e 1443-cü ilində baş vermişdir[2].
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Abbott, D.H., A. Matzen, E.A. Bryant, and S.F. Pekar, 2003, Did a bolide impact cause catastrophic tsunamis in Australia and New Zealand? Arxivləşdirilib 2011-03-17 at the Wayback Machine Geological Society of America Abstracts with Programs. 35:168.
- ↑ Abbott, D.H., P. Biscaye, J. Cole-Dai, and D. Breger, 2005, Evidence from an Ice Core of a Large Impact Circa 1443 A.D. Arxivləşdirilib 2017-05-30 at the Wayback Machine, American Geophysical Union, Fall Meeting 2005, abstract #PP31C-05.
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Abstract of Geological Society of America talk by Andrew K. Matzen on tektites from Mahuika crater Arxivləşdirilib 2015-05-02 at the Wayback Machine
- …and the Fire from Heaven Arxivləşdirilib 2012-02-04 at the Wayback Machine 2004 article disputing Mahuika impact origin of 15th century tsunami
- Expedition hunts giant meteor by S. Collins. Newspaper article about ongoing Mahuika impact research.