39°47′57″ şm. e. 45°07′59″ ş. u.HGYO

Heşin (Ermənistan)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Kənd
Heşin
39°47′57″ şm. e. 45°07′59″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Region Dərələyəz mahalı
Rayon Keşişkənd rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı UTC 4
Xəritəni göstər/gizlə
Heşin xəritədə
Heşin
Heşin

Heşinİrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda kənd.[1][2][3]

Rayon mərkəzindən 14 km şərqdə, Elpinçayın sağ qolu olan Heşin çayının sahilində yerləşirdi. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir[4]. Fikrimizcə, 1728-ci ildə tərtib edilmiş "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə adı çəkilən Meşin kəndi ilə[5] Heşin kəndi eyni kəndlərdir.

Toponim türk dilində "yaşayış məntəqəsi" mənasında işlənən keş[6] sözünə[7], türk dilində (daxma, koma, mağara) mənasında işlənən in sözünün[8][9] birləşməsi əsasında əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.

1727-ci ilə aid mənbədə Heşin kəndində 3 azərbaycanlı ailəsinin yaşadığı qeyd olunur[10]. Kənddə 1831-ci ildə 62 nəfər, 1873-cü ildə 174 nəfər, 1886-cı ildə 272 nəfər, 1897-ci ildə 229 nəfər, 1904-cü ildə 237 nəfər, 1914-cü ildə 260 nəfər, 1916-cı ildə 311 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır[11]. 1918-ci ildə kənd ermənilərin təcavüzünə məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. Yalnız indiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kənd sakinlərindən sağ qalanlar öz yurdlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 116 nəfər, 1926-cı ildə 136 nəfər, 1931-ci ildə 164 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır[11]. SSRİ hökumətinin xüsusi qərarı ilə kənd sakinləri — azərbaycanlılar 1948–49-cu illərdə zorla Azərbaycana köçürülmüş və kənd ləğv edilmişdir. İndi xaraba kənddir.[12] Azərbaycanda Geşan (Şuşa qəzası) kənd adı ilə səsləşir. Mə'nası mə'lum deyil.[13]

  1. İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002. ISBN 5-8066-1452-2
  2. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис,. 1913.
  3. “Армянская геноцид”. Миф и реальность. . Баку,. 1992.
  4. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.61
  5. İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z. Bünyatov və H. Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.57
  6. heş — İbrahim Bayramova görə
  7. Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s.273
  8. Древнетюркский словарь, Л., "Наука", 1969. s.209
  9. Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s.234
  10. Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftəri (27 avqust 1727). Giriş və tərcümənin müəllifləri Ziya Bünyadov və Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı). . Bakı,. 1997.
  11. 1 2 Qorqodyan Z. 1831–1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, "Melkonyan fond", 1932. s.92–93, 160–161
  12. “Армянская геноцид”. Миф и реальность. 1992. . Баку,.
  13. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Һешин // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.Һешин&rft.btitle='"`UNIQ--templatestyles-0000001F-QINU`"'Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти&rft.place='"`UNIQ--templatestyles-00000020-QINU`"'Бакы&rft.pages=452 с&rft.pub='"`UNIQ--templatestyles-00000021-QINU`"'Оғуз ели&rft.date=1998&rft.aulast=Будагов&rft.aufirst=Б. Ә.&rft.au=Гејбуллајев, Г. Ә.&rfr_id=info:sid/az.wikipedia.org:Heşin (Ermənistan)" class="Z3988">