Aerofobiya
Aerofobiya — hər hansı bir hava vasitəsində uçmaqdan yaranan patoloji qorxudur. Bir insan təyyarələrdən qorxursa, başqa bir termin var - "aviafobiya". Amma gündəlik həyatda biz hələ də “aerofobiya” sözünü daha tez-tez istifadə edirik, çünki əksər hallarda biz başqa uçuş vasitələrindən istifadə etmirik, lakin təyyarə ilə ölkənin başqa bölgəsinə, hətta Yer kürəsinə qədər məsafə qət etməli oluruq.[1]
Haqqında
[redaktə | mənbəni redaktə et]Get-gedə aviosərnişinlər uçmaqdan daha çox qorxurlar. Bu, müxtəlif səbəblərdəndir. Leyden Universitetinin Niderland psixoloqu Lukas Van Qerven təyyarənin bortuna qalxmağa qorxan 5 min insanın davranışını tədqiq edib. Onun nəticələri belədir: Kişilər bu nəqliyyat vasitəsini idarə edə etmədiklərinə görə qorxurlar, deməli nəsə düz olmayanda situasiyaya nəzarət edə bilmirlər. Qadınlar isə gözlənilməz və nəzarət olunmaz emosiyalar yaradan situasiyalar, qəzalardan qorxurlar.
Beləliklə, qadın və kişilər həm də qorxu zonalarına görə fərqlənirlər. Uçuş qorxusunun özü bizim dövrümüzdə kütləvi xarakter daşıyır : Van Qervenin tədqiqatlarının nəticələrini dərc edən La Stampa qəzetinin dəlillərinə görə bu hissi bizim müasirlərimizin 40%-i keçirir.[2] Müxtəlif mənbələrə görə, adətən aerofobiya 25 ildən sonra ortaya çıxır. Aerofoblar uçuşdan qaçmaq üçün əllərindən gələni etməyə çalışırlar ki, bu da onların həyatlarına çoxlu narahatlıq gətirir. Məsələn, tətildə səyahət edərkən, avtomobil və ya qatarla çata biləcəyiniz yerləri seçməlisiniz. Bu, avtomatik olaraq tropik adaları və digər nəqliyyat vasitələri ilə çatmaq çətin olan digər yerləri kurortlar siyahısından çıxarır.[3]
Simptomlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]Aerofobiyanın bütün əlamətlərini vegetativ və zehni olaraq bölmək olar.
Vegetativ simptomlara aşağıdakılar daxildir:
- taxikardiya;
- artıq dərəcədə ayaqların və ovucların tərləməsi;
- tənəffüs hərəkətlərinin tezliyinin artması;
- qarın ağrısı, ürəkbulanma;
- baş ağrıları, əsasən temporal bölgədə;
- bronxospazm pristupları.
Psixolojı simptomlara aşağıdakılar daxildir:
- narahatlıq;
- qıcıqlanma;
- konsentrasiyanın azalması;
- yuxu keyfiyyətinin azalması, kabuslar;
- yorğunluq, iş qabiliyyətinin azalması.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "КАК НЕ БОЯТЬСЯ ЛЕТАТЬ НА САМОЛЁТЕ". travel.yandex.ru/journal. Archived from the original on 30 May 2023. İstifadə tarixi: 10 May 2023.
- ↑ https://prosemenov.ru/az/lechenie-aerofobii-boyus-letat-kak-spravitsya-s-aerofobiei-kak/ (#bare_url_missing_title). (#archive_missing_date) tarixində [prosemenov.ru arxivləşdirilib] (#bad_url).
- ↑ "Аэрофобия: Что Это? (Как Победить Страх Авиаперелетов)". psylib.org. 10 may 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Аэрофобия - симптомы и лечение". probolezny.ru/aerofobiya. 10 may 2023 tarixində arxivləşdirilib.