Şərh (proqramlaşdırma)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Qırmızı rənglə qeyd edilmiş proloq şərhləri ilə Java kodunun izahı və yaşıl rəngdə olan daxili şərhlər. Proqram kodu mavi rəngdədir.

Şərhproqramlaşdırmada kompüter proqramının mənbə kodunda proqramçı tərəfindən oxuna bilən izahatı və ya annotasiyası.[1] Onlar mənbə kodunu insanların başa düşməsini asanlaşdırmaq məqsədi ilə əlavə edilir və ümumiyyətlə tərtibçilər və tərcüməçilər tərəfindən nəzərə alınmır. Müxtəlif proqramlaşdırma dillərində şərhlərin sintaksisi xeyli fərqlənir.[2][3]

Şərhlər bəzən sənədləşdirmə generatorları tərəfindən mənbə kodundan kənarda sənədlər yaratmaq üçün müxtəlif yollarla işlənir və ya mənbə kodu idarəetmə sistemləri və digər xarici proqramlaşdırma alətləri ilə inteqrasiya üçün istifadə olunur.

Şərhlərin təmin etdiyi çeviklik geniş dərəcədə dəyişkənliyə imkan verir, lakin onların istifadəsi ilə bağlı rəsmi konvensiyalar adətən proqramlaşdırma üslubu təlimatlarının bir hissəsidir.

Şərhlər ümumiyyətlə blok (həmçinin proloq şərhləri deyilir) və ya sətir şərhləri (həmçinin daxili şərhlər adlanır) kimi formatlanır.[4]

Blok şərhləri mənbə kodunun bir neçə sətrini və ya bir sətrin bir hissəsini əhatə edə bilən bölgəsini limitləşdirir. Bu bölgə başlanğıc və son ayırıcı simvolu ilə müəyyən edilir. Bəzi proqramlaşdırma dilləri (məsələn MATLAB) blok şərhlərini bir-birinin içərisində rekursiv şəkildə yerləşdirməyə imkan verir, digərləri isə (məsələn Java) bunu etmir.[5][6][7]

Sətir şərhləri ya şərh ayırıcısı ilə başlayır və sətrin sonuna qədər davam edir, ya da bəzi hallarda mənbə kodundakı xüsusi sütundan (simvol xətti sürüşməsi) başlayır və sətrin sonuna qədər davam edir.[7]

Bəzi proqramlaşdırma dilləri həm blok, həm də sətir şərhlərini müxtəlif şərh ayırıcıları ilə istifadə edir. Məsələn, C dilində // ilə ayrılmış sətir şərhləri və /**/ ilə ayrılmış blok şərhləri mövcuddur. Digər dillər yalnız bir şərh növünü dəstəkləyir. Məsələn, Ada dilinin şərhləri sətir şərhləridir, onlar -- ilə başlayır və sətrin sonuna qədər davam edir.[7]

  1. İsmayıl Calallı. "comment" // Rasim Əliquliyev (redaktor). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti (az.). Bakı: "İnformasiya texnologiyaları" / "Bakı" nəşriyyatı. 2017. səh. 147. ISBN 978-9952-434-82-8. 6 sentyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib (PDF) (#archive_missing_url).
  2. Penny Grubb, Armstrong Takang. Software Maintenance: Concepts and Practice. World Scientific. 2003. 7, plese start120–121. ISBN 978-981-238-426-3. Source code can be divided into program code (which consists of machine-translatable instructions); and comments (which include human-readable notes and other kinds of annotations in support of the program code).
  3. Ganguli, Madhushree. Making Use of Jsp. New York: Wiley. 2002. ISBN 978-0-471-21974-3., Hewitt, Eben. Java for Coldfusion Developers. Upper Saddle River: Pearson Education. 2003. ISBN 978-0-13-046180-3.
  4. Dixit, J.B. Computer Fundamentals and Programming in C. Laxmi Publications. 2003. ISBN 978-81-7008-882-0.
  5. Higham, Desmond. MATLAB Guide. SIAM. 2005. ISBN 978-0-89871-578-1.
  6. Vermeulen, Al. The Elements of Java Style. Cambridge University Press. 2000. ISBN 978-0-521-77768-1.
  7. 1 2 3 "Using the right comment in Java". 2000-03-04. 2017-12-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-07-24.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]