Kopenhagen

Danimarkanın paytaxtı

Kopenhagen (dan. København [kʰøb̥ənˈhaʊ̯ˀn][5], 1906-cı ilə qədər — Kjøbenhavn[6], qədim danimarka dilində: Køpmannæhafn — "ticarət limanı"; lat. Hafnia) — Danimarkanın paytaxtı və ən iri şəhəri. Şəhər Zelandiya Slotsholmen və Amager adalarında yerləşir. Tarixi şəhərin əhalisi 600 min nəfərdən bir qədər çox, şəhərətrafı ərazilərdə isə 1,3 milyondan çox əhali var. Şəhərin bir hissəsi, özünü azad şəhər elan edən Kristania, qismən özünü idarə edir.

Kopenhagen
København
Bayraq Gerb[d]
Bayraq Gerb[d]
55°40′34″ şm. e. 12°34′08″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1167
İlk məlumat XI əsr
Sahəsi
Mərkəzin hündürlüyü 14 m[3]
Saat qurşağı
  • Mərkəzi Avropa vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 644.431 nəf. (1 yanvar 2022)[4]
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 1000
Digər
kk.dk
Xəritəni göstər/gizlə
Kopenhagen xəritədə
Kopenhagen
Kopenhagen
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kopenhagen mədəniyyətini çox vaxt "açıq səma altındakı mədəniyyət" də adlandırırlar. Yay vaxtı Danimarka səmalarında parlaq günəş işıq saçır və şəhərin müxtəlif meydanlarında açıq səma altında mədəniyyət tədbirləri keçirilir. Bu mədəniyyət tədbiləri danimarkalıların və turistlərin çox böyük marağına səbəb olur. Həmçinin yay kinoteatrlarında filmlər nümayiş olunur, hər kəs birlikdə gün dönümünü (midsummer) qeyd edir, parklarda, göl kənarlarında, şəhər ətraflarında məşəllər yandırılır. kopenhagen gerbində şirə olan etinad var.[7].

Şəhər Eresuni boğazının cənub-şərq hissəsində Zelandiya və Amager adalarında yerləşir.

"Kopenhagen" tərcümədə "ticarət limanı" mənasını verir. Kopenhagen haqqında ilk məlumat sənədlərdə 1043-cü ildə verilib. 1443-cü ildə kilsəyə mənsub olub, sonradan Danimarka krallarının iqamətgahına çevrilib. 1520–30-cu illərdə Reformasiyanın mərkəzi olub. 1867-ci ildə qoruyucu xəndəklər və şəhərin divarları, 1872-ci ildə bəndlər yaradılmışdır. Kopenhagen şəhər ətrafı Frederiksborqla, Sundbüerinlə, Brensxemlə, Vadbyu ilə birləşmişdir. 1940–1945-ci illərdə şəhər alman faşist ordusu tərəfindən zəbt olunmuşdur.

Memarlığı

redaktə

Bu şəhər radiuslu dairə prinsipi ilə tikilmişdir. Şəhərin ən köhnə hissəsi İçəri şəhərdən, Saray adasından, İstinad qalasından ibarətdir.

Kopenhagen şəhəri sakinləri və qonaqları üçün yüksək həyat tərzi təklif edir.[8] Şəhər rəngarəng memarlıq nümunələri, dizayn və delikatesləri ilə məşhurdur.[8] Həmçinin burada çox rahat şəhər nəqliyyatı, velosiped mədəniyyəti (şəhər əhalisinin 36 faizi iş yerlərinə və təhsil aldıqları müəssisələrə bu nəqliyyat növü ilə gedir[8]), limanları, yaşıllıqları, dəbli kafeləri yüksək həyat tərzinə öz töhfəsini verir.[8] Sahil küçələrində, parklarda, şənbə-bazar günləri isə şəhərdən kənarda qəsrlərdə, kəndlərdə, meşə və dağlarda gəzinti insana əvəzolunmaz zövq bəxş edir.[8]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
  2. https://m.statbank.dk/TableInfo/ARE207?lang=en.
  3. https://it-ch.topographic-map.com/map-dgnb3l/Copenaghen/?zoom=19&center=55.67526,12.56982&popup=55.67526,12.5698.
  4. Statistikbanken. Statistics Denmark.
  5. Həmçinin [kʰøb̥m̩ˈhaʊ̯ˀn]
  6. "Hvornår blev Kjøbenhavn til København?". 2017-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-21.
  7. "Ən məşhur mədəniyyət mərkəzləri. ann.az". 2011-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-04-09.
  8. 1 2 3 4 5 Lamiyə Əliyeva, Dünya universitetləri: Kopenhagen Universiteti Arxivləşdirilib 2014-09-09 at the Wayback Machine, "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 05.11.2010, № 43.  (az.)

Xarici keçidlər

redaktə

Həmçinin bax

redaktə