Sitrus

bitki cinsi
(Citrus səhifəsindən yönləndirilmişdir)

Sitrus (lat. Citrus) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sədokimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Sitrus
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Arealı

redaktə

Əsasən ABŞ, Çin, Yaponiya, Hindistan, Pakistan, Avstraliya, Cənubi Amerika, Əlcəzair, Mərakeş, Aralıq dənizi ölkələrində bitir.

Botaniki xarakteristikası

redaktə

Dünyanın subtropik və tropik zonalarında yayılmış. 40-dək növü (portağal, naringi, limon, qreypfrut, berqamot, sitron və s.) məlumdur. Sitrus bitkilərinin meyvələri dadına, tərkibindəki limon turşusuna, şəkər, C, P, B qrupu vitamnnləri, karotin (A provitamini) olmasına görə fərqlənir.

Sitrus bitkilərinin meyvəsi yeyilir, ondan şirə, mürəbbə, kompot, cem, povidlo və s. hazırlanır. Yarpağı, çiçəyi və meyvəsinin qabıqından ətriyyatda, yeyinti sənayesində işlədilən efir yağı (2—3,5%) alınır. Sitrus bitkiləri şaxtaya az davamlıdır.

Azərbaycan yayılması

redaktə

Sitrus bitkiləri Azərbaycanda Lənkəran-Astara zonasında becərilir.

Sinonimləri

redaktə

Heterotipik sinonimləri

redaktə
  • Aurantium Mill.
  • Citreum Mill.
  • × Citrofortunella J.W.Ingram & H.E.Moore
  • × Citroncirus J.W.Ingram & H.E.Moore
  • Citrophorum Neck.
  • Citroponcirus H.Wu & al.
  • Eremocitrus Swingle
  • Fortunella Swingle
  • Limon (bitki) Mill.
  • Microcitrus Swingle
  • Oxanthera Montrouz.
  • Papeda Hassk.
  • Pleurocitrus Tanaka
  • Poncirus Raf.
  • Pseudaegle Miq.
  • Sarcodactilis C.F.Gaertn.

Növləri

redaktə

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə