San Juan del Puerto
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
 San Juan del Puerto | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia | Provincia de Huelva | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Nome oficial | San Juan del Puerto (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
21610 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 37°18′51″N 6°50′27″W / 37.3142°N 6.8408°O | ||||
  San Juan del Puerto San Juan del Puerto (España) .png) | |||||
| Superficie | 45 km² | ||||
| Altitú | 12 m | ||||
| Llenda con | Huelva, Gibraleón, Trigueros, Moguer y Niebla | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
9659 hab. (2023) - 4674 homes (2019) - 4626 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0% de Provincia de Huelva | ||||
| Densidá | 214,64 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC 01:00 | ||||
| sanjuandelpuerto.es | |||||
 | |||||
San Juan del Puerto ye un conceyu español de la provincia d'Huelva, Andalucía. Nel añu 2016 cuntaba con 8.949 habitantes. La so superficie ye de 45 km² y tien una densidá de 194 hab/km², aumentando la so población nos últimos años considerablemente.[2] Ente otros, la so economía sofitar nel sector industrial y agrícola.[ensin referencies]
Toponimia y símbolo
[editar | editar la fonte]Topónimo
[editar | editar la fonte]Topónimu relixosu que la Casa de Medina-Sidonia escoyó n'honor a San Xuan Bautista, que se conformó nun primer momentu como Puertu de San Juan pola so situación xunto al Ríu Tinto.
Heráldica
[editar | editar la fonte]Ovaláu. Filiera de gules y nel so campu d'azur una embarcación de dos veles con banderolas nos palos y na popa la española, sobre agua y superada d'una cruz paté de gules. Dos rama de lloréu al esterior cruciaes embaxo.[3]
Situación
[editar | editar la fonte]El so términu municipal atópase dientro de la denomada Tierra Llana d'Huelva, con importantes espacios de marisma y esteros procedentes del Ríu Tinto. Asitiada nos antiguos caminos ente Huelva y Sevilla, atópase bien cercana a la capital (Huelva) y a les llocalidaes de Lucena del Puerto y Moguer.
Allugamientu y relieve
[editar | editar la fonte]| Noroeste: Gibraleón | Norte: Trigueros | Nordeste: Niebla |
| Oeste: Ríu Tinto | 
|
Este: Lucena del Puerto |
| Suroeste Huelva y Ríu Tinto | Sur: Moguer | Sureste: |
Demografía
[editar | editar la fonte]Dende principios del sieglu XXI viénose reparando un importante aumentu poblacional por cuenta de que la llocalidá convirtióse en ciudad dormitorio de la capital. Númberu d'habitantes nos últimos diez años.
| 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 5990 | 5910 | 5882 | 5933 | 5961 | 6058 | 6244 | 6560 | 6881 | 8190 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (Fonte: INE [Consultar]) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Historia
[editar | editar la fonte]Fundación
[editar | editar la fonte]««San Juan del Puerto ye una villa moderna fabricada en Términu d'Huelva; pos consta, qu'en 20 de xineru de 1468, tando en Villa-raza'l Señor D. Juan Alonso de Guzmán, y el so fíu'l Señor D. Henrique, dieron llicencia, pa fundar nel Territoriu d'Huelva un nuevu pueblu, que se llamara San Juan del Puerto.» (Juan Agustín de Mora Negru y Garrocho, 1762.)»
La fundación de San Juan del Puerto, al traviés de la Carta Puebla concedida polos Guzmanes el 10 de xineru de 1468, inxertar nel marcu de la repoblación interior que tuvo llugar na Andalucía bética de los sieglos XIV y XV y coincide nel tiempu cola efectuada n'otres llocalidaes de la provincia d'Huelva. Con anterioridá puede datase la presencia romana na ponte sobre'l Regueru Candón, nel camín de Sevilla, y la musulmana nel términu municipal de San Juan del Puerto, como la prueba la torre-fortaleza asitiada nes sos cercaníes, que tenía funciones rellacionaes principalmente cola vixilancia y defensa del territoriu. Sicasí, antes de la fundación esistió un pequeñu puertu al serviciu de pescadores y xentes humildes, por onde s'embarcaben delles frutes y vinos. La coxuntura económica del sieglu XV favoreció'l comerciu que, na marxe esquierda del Tintu, realizaben los puertos de Moguer y Palos de la Frontera fuera del control de los Medina-Sidonia. Desvelada, poro, la importancia estratéxica d'esti llugar na marxe derecha del Tintu, motivó que'l Conde de Niebla y el Duque de Medina-Sidonia otorgaren, en 1468, cartes de Privilexos pa poblar el Puertu de San Juan, primer denominación que se dio a la llocalidá, que les sos primeres ordenances municipales basar nes de la vecina Palos de la Frontera. Con éses la fundación del Puerto de San Juan tuvo esencialmente un motivu económico y comercial. Afitáu'l Puertu, la so enxundia marinera asitió dende un principiu a los vecinos del llugar nel camín escontra les Indies, siendo Mateo Morales el que, en 1493, partió escontra América na segunda espedición que preparó Cristóbal Colón. En 1551, el Puertu de San Juan pasó de denominase "llugar" a villa, convirtiéndose yá nel sieglu XVII nun puntu redistribuidor de les importaciones estranxeres pa la mariña onubense. Mientres el sieglu XVIII, San Juan del Puerto funciona como verdadera avanzadura de tou unu campu que, a mediaos de sieglu, vive tamién del comerciu. Les producciones principales fueron trigu y vide de los campos, lleñes y corchos de les deveses y ejidos y sal de les marismas.
Sieglu XIX
[editar | editar la fonte]L'actividá portuaria decayó nel sieglu XIX. Sicasí, la esplotación colonial inglesa de les mines del Andévalo va dar una nueva puxanza al desenvolvimientu del puertu. Asina, en 1867, empecípiense les obres de construcción del ferrocarril del Buitrón. Acondicionóse'l cai de la ría de San Juan pa recibir los minerales de pirita cobriza y de los productos agrícoles, ganaderos y forestales de tolos pueblos polos que pasaba'l ferrocarril (Valverde del Camino, Beas y Trigueros). L'actividá quedó paralizada en 1969, ante la so falta de rentabilidá, anque anguaño trabayar pola recuperación del Muelle del Tintu y la so redolada, buscándose tamién el tresformamientu del antiguu trazáu del ferrocarril del Buitrón en Vía Verde, pa la realización d'actividaes turístiques rellacionaes col ociu y tiempu llibre.
Patrimoniu
[editar | editar la fonte]Dientro del patrimoniu relixosu destaca la Ilesia parroquial de San Xuan Bautista datada en 1500 amás de la pequeña Ermita los Remedios. Tocantes a los edificios civiles ye interesante l'edificiu del Conceyu, edificáu en 1902 por Manuel Pérez González y la pequeña estación de tren que, quiciabes por cercanía, guarda enorme semeyanza cola Estación d'Huelva por el so estilu neomudéxar.
Coles mesmes son importantes, yá fuera del nucleu urbanu, la ponte d'orixe romanu sobre'l Regueru Candón y los restos árabes nuna finca privada.
Fiestes y cultura
[editar | editar la fonte]Les fiestes relixoses celebrar n'honor al patrón de la llocalidá, San Xuan Bautista del que provién el so propiu nome, acompañaes de tradicionales dianes, tornes y de una feria nel recintu ferial, del 18 al 24 de xunu y de una corte d'honor formada pola reina, una pareya de paxes y de 12 dames, y n'honor a la patrona la Virxe del Carmen el 16 de xunetu, estes fiestes va acompañada pela banda de música: Banda Filarmónica "ciudá de Bollullos", de Bollullos Par del Condado. La romería que se celebra en setiembre y les denominaes Falles de San Xosé, que tienen la singularidá de celebrase nuna llocalidá y rexón distinta de la Comunidad Valenciana.Les falles introduciéronse gracies a qu'unu de los sos habitantes, conocíu popularmente como "zapatín", viaxara a Valencia onde-y gustó tanto les falles, qu'empezó a recreales nel so pueblu natal faciéndoles él mesmu. Tamién se celebra les fiestes del Antroxu.
Persones destacaes
[editar | editar la fonte]- Jesús Quintero Rodríguez, periodista.
- Fátima Báñez García, ministra d'Empléu y Seguridá Social.
Referencies
[editar | editar la fonte]- Esti artículu tien partes de Puerto huelvapedia. Que'l so conteníu ye de Llicencia Llibre
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ Sáenz, C.. «"Huelva, tercer provincia andaluza onde más crez la población». Diariu Huelva Información. Grupu Joly. Consultáu'l 10 de setiembre de 2009.
- ↑ Diputación d'Huelva
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre San Juan del Puerto.
- Páxina web oficial del conceyu de San Juan del Puerto *
San Juan del Puerto - Sistema d'Información Multiterritorial d'Andalucía * Patrimoniu cultural de San Juan del Puerto. Institutu Andaluz del Patrimoniu Históricu
Datos: Q1444174- Multimedia: San Juan del Puerto