Islla Tanna

Islla Tanna
	Tanna (en)
Situación
País	Vanuatu
Provincia (es)	Tafea (es)
Tipu	islla
Parte de	Islas Vanuatu (es)
Asitiáu en	Océanu Pacíficu
Coordenaes	19°30′S 169°20′E / 19.5°S 169.33°E
	Islla Tanna Islla Tanna (Vanuatu)
Datos
Altitú media	389 m
Puntu más altu	Mount Tukosmera (en)
Superficie	555 km²
Población	28 799
Fusu horariu	UTC 11:00
Llonxitú	40 km

Tanna o Tana ye una islla de Vanuatu. Tien 40 km de llargor y 19 km d'anchu, con un área total de 550 km². Ye la islla más poblada de la provincia de Tafea, con una población de cerca de 20 000 habitantes, lo que la convierte nuna de les islles más poblaes del país.

Isangel ye la capital alministrativa de la provincia, atópase na mariña occidental, cerca del pueblu más grande: Lénakel.

El monte Yasur ye'l volcán activu más accesible del mundu, que alcuéntrase na mariña sudeste. El so altor ye'l monte Tukosmera de 1084 m.

Cultura y economía

La islla Tanna ta poblada dafechu por melanesios, que siguen un tipu de vida más tradicional que los de munches otres islles. Dalgunes de les aldegues conócense como kastom (del inglés custom, costume), onde tán prohibíos los inventos modernos, los homes usen kotekas (vainas para pene, llamaes nambas n'idioma bislama) y camises de yerba, y los neños nun van a la escuela.

Historia

Los primeros habitantes de la islla fueron melanesios llegaos dende islles cercanes escontra'l 400 e.C. n'agostu de 1774, la lluz brilloso del volcán Yasur atraxo al Capitán Cook, el primer européu. Dio a la islla'l nome de Tana, que n'idioma kuamera significa ‘‘Tierra’’ y fundó Port Resolution, una aldega na so punta esti.

Nel sieglu xix llegaron munchos misioneros presbiterianos y comerciantes, pero los taneses, caltuvieron les sos costumes más enraigonaes qu'otru llugares cercanos y los contactos con occidente fueron bien escasos.

Ese contacto producióse mientres la Segunda Guerra Mundial cuando cerca de 1000 persones fueron reclutadas para trabayar na base militar estadounidense d'Éfaté. Esa primer esposición a los estándares de vida del primer mundu xeneró'l desenvolvimientu de secta de cargamentu (n'inglés cargu cult), grupu relixosu que la so creencia central ye que los cargamentos de bienes propiedad de los occidentales seríen-yos unviaos polos sos antepasaos y tendríen de pertenece-yos. Munches sumieron, pero la secta John Frum sigue fuerte na Tanna d'anguaño.

Nos años setenta empezó un movimientu d'independencia y el 24 de marzu de 1974 proclamóse la Nación de Tanna. Mientres los británicos fueron más abiertos a estes demandes, los colonos franceses opunxéronse. Finalmente les autoridaes del Condominiu Anglu-Francés reprimiéronla'l 29 de xunu de 1974.

En 1980 hubo otru intentu d'independencia, que declaró la Nación Tafea'l 1 de xineru de 1980. Les fuerces britániques reprimiéronla'l 26 de mayu de 1980, y el 30 de xunetu de 1980 Obligáronla a formar parte de la nación de Vanuatu, entós acabante d'independizada del Reinu Uníu. ^[1]^[2]

Kava o kava-kava

A diariu, los Nakulamene, faen un ritu llamáu “El kava” nel que solo los homes participen y les muyeres de la tribu nun tienen de saber nada d'ello. Trátase de mazcar el raigañu d'una planta llamada “Kava” o “kava-kava” (lo de mazcala suel dexase a los sos fíos). Dempués de mazcala para saca-y el zusmiu, cuspenla nun concu fechu con cocu y entemécenla con agua. Siguíu, los adultos beben el preparáu y entren nun estáu de trance onde, según ellos, ven a los sos ancestros y espíritus y comuníquense con ellos. Mientres esti ritual diariu tamién comen y baillen. Anguaño'l Kava ye machucáu n'unos concos de madera, onde dempués d'entemecelo con agua sírvese en cuenquillos de cocu.

Filmografía

God is american, feature documentary (2007, 52 min), by Richard Martin-Jordan, on John Frum's cult at Tanna.
God is american, Tanna, Vanuatu.

Referencies

Enllaces esternos

[1] Creencies en la islla de Tanna (castellán)

[2] Xusticia climática, Vanuatu lidera una campaña por que la Corte Internacional de Xusticia (CIJ) emita una opinión consultiva sobro'l derechu a tar protexíu del cambéu climáticu y otres naciones insulares del Pacíficu condergaes al fundimientu, sofitáronlu, (castellán)

[1]

[2]