Conocencia científica

Conocencia científica
	tipo de conocimiento (es)
	conocencia

El conocencia científica ye'l conxuntu de fechos verificables y sofitaos n'evidencia recoyíos poles teoríes científiques, según l'estudiu de l'adquisición, ellaboración de nueves conocencies por aciu el métodu científicu. Una teoría científica ye un conxuntu consistente y deductivamente completu de proposiciones científiques que describen fechos relativos al campu d'investigación de la teoría. Nesi sentíu la conocencia científica sería'l conteníu proposicional completu de toles teoríes científiques empíricamente fayadices.

Visiones sobre la conocencia científica

Pa la Real Academia Española, conocer ye tener noción, pol exerciciu de les facultaes, de la naturaleza, cualidaes y rellaciones de les coses. Conocencia ye l'acción y efeutu de conocer; el sentíu de caúna de les aptitúes que tien l'individuu de percibir, per mediu de los sos sentíos corporales, les impresiones de los oxetos esternos, conocencia ye tou aquello capaz de ser adquiríu por una persona nel subconsciente.

El filósofu Karl Popper acepta que la finalidá de la ciencia ye la verdá,^[1] pero, en principiu, evita l'usu del términu pa la investigación científica y mueve la cuestión escontra un puntu de vista más delimitado: el de la demarcación, onde l'ésitu de la ciencia midir pola so capacidá pa esmazcarar les doctrines engañoses y refugar les teoríes inconsistentes, aceptando solo provisionalmente les teoríes acotaes.^[2]

Según Imre Lakatos la única forma de xustificar la conocencia científica ye al traviés de la crítica y contrastabilidad de los nuesos ensayos de solución a los problemes surdíos na tensión ente'l nuesu conocer y nuesu ignorar: "El métodu de la ciencia, ye pos, el de les tentatives de solución, el del ensayu o idea de solución, sometíu al más estrictu control críticu, nun ye sinón un allongamientu críticu del métodu del ensayu y l'error".^[3]

La crítica consiste n'intentos de refutación: si la crítica tien ésitu refúgase'l ensayu de solución refutado y búscase otru; si aguanta a la crítica acéptase provisionalmente en cuanto dignu de siguir siendo aldericáu, y si persiste n'aguantar la crítica puede envalorase acotáu, pero eso nun significa que se-y acepte como verdaderu, solamente significa que, pel momento, nun s'atoparon razones pa refugalo.^[4]

La meyora na conocencia científica produzse en cuanto los científicos al abandonar les teoríes refutadas, poles investigaciones tán obligaos a reemplazales por nuevos ensayos de solución y eso conduz a descubrimientos ya innovaciones. Asina la propuesta de Popper "... nun ye salva-yos la vida a los sistemes insostenibles sinón, otra manera, escoyer el que comparativamente seya más aptu, sometiéndolos a toos a la más aspra llucha pola sobrevivencia".^[5]

Según el Filosofía de la ciencia filósofu de la ciencia Paul Feyerabend, nun ye efectivu que la noción de conocencia válida amenorgar a la conocencia científica.^[6] Dando de xacíu que, na midida que'l nuesu etnocentrismu fainos ver la realidá col prisma de la racionalidá occidental, esta resulta perfectamente coherente cola idea del progresu ininterrumpíu de la conocencia científica; Feyerabend tamién cree que la razón nun ye la única forma de inteligibilidad y tampoco la postrera: "La ciencia ye una de les munches formes de pensamientu que l'home desenvolvió y non necesariamente la meyor".^[7]

Categoríes de la conocencia científica

Puede clasificase la conocencia científica en dos categoríes:

Conocencia tácito

Ye'l conxuntu de conocencies inherentes a la persona: téunicos, científicos y artesanales.

Conocencia esplícita

Ye'l conxuntu de conocencies que dexen y faciliten l'espardimientu de los mesmos a terceros por aciu documentos y programes etc...

Ver tamién

Notes y referencies

↑ La idea de que l'oxetivu de la ciencia ye la verdá apaez per primer vegada na so obra en 1957.
↑ Nel so "Logik der Forschung" la busca de la verdá pue que seya una motivación psicolóxica, de los científicos, pero nun constitúi un oxetivu racional de la ciencia. Nin siquier nos escritos posteriores de Popper atopamos suxerencies de cómo envalorar qu'un conxuntu consistente de regles conduz más conducentemente a la verdá qu'otru". Popper, Karl. La lóxica de la Investigación científica. Tecnos, Madrid, 1986, p. 187.
↑ Popper, Karl. La lóxica de les ciencies sociales, Grijalbo, Méxicu, 1978, Tesis N°6, páxs. 11-12.
↑ Lakatos, Imre. La metodoloxía de los programes d'investigación científica, Alianza, Madrid, 1993.
↑ Popper, Karl. La lóxica de la investigación científica, op. cit. p. 41.
↑ Un exame comparativu y acucioso de los datos etnográficos tendría de conducinos a reconocer que si la ciencia foi eponderada polos sos llogros, con mayor xusticia tendríen d'allabase les conquistes del pensamientu pre-científicu, que la so complexidá torga atribuyir el so orixe a práutiques irreflexivas ya imponse almitir la presencia d'una actividá reflexiva y —inclusive— d'una "racionalidá" non-científica. N'efeutu "... quién afayó'l mitu afayó tamién el fueu y los medios pa caltenelo. Adomó animales, cultivó plantes nueves y caltuvo dixebraes les especies nuna midida que supera con muncho lo que güei ye posible na agricultura científica. Afayó'l cultivu por amelgas trienales y desenvolvió un arte que puede perbién asitiase xunto a les creaciones del home occidental. Non cohibíu por nenguna especialización, supo atopar amplies conexones ente los homes y ente l'home y la naturaleza, aprovechando estes conexones, p'ameyorar la ciencia y les sos sociedaes: la meyor filosofía ecolóxica atopar na edá de piedra. Travesó los océanos (...) y amosó un saber alrodiu de la navegación y les propiedaes de los elementos que nun concordar coles idees de la ciencia, pero qu'un analís detalláu revela que son válides" –Feyerabend, Paul. ¿Por qué non Platón? p. 116.
↑ Feyerabend, Paul. "Diálogu sobre'l métodu", en: Estructura y desenvolvimientu de la Ciencia, de Feyerabend, Radnitzky, Stegmüler, y otros. Alianza, Madrid, 1984.

[1] La idea de que l'oxetivu de la ciencia ye la verdá apaez per primer vegada na so obra en 1957.

[2] Nel so "Logik der Forschung" la busca de la verdá pue que seya una motivación psicolóxica, de los científicos, pero nun constitúi un oxetivu racional de la ciencia. Nin siquier nos escritos posteriores de Popper atopamos suxerencies de cómo envalorar qu'un conxuntu consistente de regles conduz más conducentemente a la verdá qu'otru". Popper, Karl. La lóxica de la Investigación científica. Tecnos, Madrid, 1986, p. 187.

[3] Popper, Karl. La lóxica de les ciencies sociales, Grijalbo, Méxicu, 1978, Tesis N°6, páxs. 11-12.

[4] Lakatos, Imre. La metodoloxía de los programes d'investigación científica, Alianza, Madrid, 1993.

[5] Popper, Karl. La lóxica de la investigación científica, op. cit. p. 41.

[6] Un exame comparativu y acucioso de los datos etnográficos tendría de conducinos a reconocer que si la ciencia foi eponderada polos sos llogros, con mayor xusticia tendríen d'allabase les conquistes del pensamientu pre-científicu, que la so complexidá torga atribuyir el so orixe a práutiques irreflexivas ya imponse almitir la presencia d'una actividá reflexiva y —inclusive— d'una "racionalidá" non-científica. N'efeutu "... quién afayó'l mitu afayó tamién el fueu y los medios pa caltenelo. Adomó animales, cultivó plantes nueves y caltuvo dixebraes les especies nuna midida que supera con muncho lo que güei ye posible na agricultura científica. Afayó'l cultivu por amelgas trienales y desenvolvió un arte que puede perbién asitiase xunto a les creaciones del home occidental. Non cohibíu por nenguna especialización, supo atopar amplies conexones ente los homes y ente l'home y la naturaleza, aprovechando estes conexones, p'ameyorar la ciencia y les sos sociedaes: la meyor filosofía ecolóxica atopar na edá de piedra. Travesó los océanos (...) y amosó un saber alrodiu de la navegación y les propiedaes de los elementos que nun concordar coles idees de la ciencia, pero qu'un analís detalláu revela que son válides" –Feyerabend, Paul. ¿Por qué non Platón? p. 116.

[7] Feyerabend, Paul. "Diálogu sobre'l métodu", en: Estructura y desenvolvimientu de la Ciencia, de Feyerabend, Radnitzky, Stegmüler, y otros. Alianza, Madrid, 1984.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]