Chinu hui
 徽话/ Huīhuà | |
|---|---|
| Faláu en |  China
|
| Falantes | 4,2 millones |
| Familia | Sino-tibetanu Sinítico |
| Estatus oficial | |
| Oficial en | Nengún país |
| Reguláu por | Nun ta reguláu |
| Códigos | |
| ISO 639-1 | zh
|
| ISO 639-2 | {{{iso2}}}
|
| ISO 639-3 | czh
|
 Estensión del | |
El idioma huī tamién conocíu como Huizhou (en chinu 徽话 ó 徽州话 pinyin Huīzhōo huà, lliteralmente la fala de Huizhou) ye una llingua sinítica falada por unos 4,2 millones de persones. La so condición aldericar ente los llingüistes, dalgunos clasificar dientro del chinu wu, como'l chinu gan, y otros que lo estremen como una caña primaria del chinu. Los sos mayores falantes son los de la etnia hui del cual el procedi'l so nome.
El Hui falar nun área pequeña en comparanza con otres variedaes del chinu: pela redolada de la rexón histórica de Huizhou, cerca d'una decena de montes al sureste d'Anhui, amás, un pocu más nes vecines Zhejiang y Jiangxi. A pesar de la so pequeña distribución xeográfica, el hui amuesa un altu grau de variación interna. Ye por esta razón que'l billingüismu y el plurillingüismu son comunes ente los falantes de hui. Al igual que toles otres variedaes del chinu, entá esiste muncho discutiniu alrodiu de si'l hui ye un idioma o un dialeutu.
Dialeutos
[editar | editar la fonte]El hui puede estremase en cinco dialeutos:
- Jixi-Shexian, faláu nos condaos de Jixi, She y Jingde, el distritu de Huizhou y Ningguo na provincia d'Anhui, amás del condáu de Chun'an na provincia de Zhejiang.
- Xiuning-Yixian, faláu nos distritos Tunxi y Huangshan y los condaos Yi, Qimen y Wuyuan na provincia Jiangxi.
- Qimen-Dexing, faláu nos condaos Qimen y Dongzhi na provincia Anhui.
- Yanzhou, faláu nos condaos de Chu'nan y Jiande na provincia Zhejiang.
- Jingde-Zhanda, faláu nos condaos de Qimen, Jingde, Shitai y Yi, y en Ningguo, na provincia de Anhui.
Los dialeutos de hui pueden variar d'una aldega a otra.[1] La xente d'aldegues distintes (inclusive nun mesmu condáu o pueblu) polo xeneral non pueden entendese.
Comparanza léxica
[editar | editar la fonte]Los numberales en distintes variedaes de chinu hui son:
GLOSA Shexian Xiuning Jixi Wuyuan PROTO-
HUI'1' iʔ21 i213 i̯yʔ32 i55 *iʔ '2' ɛ33 n22 n ~ ẽ22 ə55 *n ~ *ẽ '3' sɛ31 sɔ33 sɔ31 sã33 *sã '4' sɿ313 sɿ55 sɿ35 sɿ24 *sɿ '5' o35 n35~o31 vu o³ *wu '6' lo33 liu35 nɤʔ213 læ55 *ljoʔ '7' tsʰiʔ21 tsʰi213 tsʰi̯yʔ32 tsʰi55 *tsʰiʔ '8' paʔ21 puːə213 pɔʔ32 po55 *paʔ '9' tɕi̯o35 tɕi̯o31 tɕi̯ɵ~tɕy213 tɕi̯æ55 *tɕi̯o '10' ɕi33 ɕi35 ɕi̯yʔ32 sɿ55 *ɕiʔ
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 孟庆惠; 安徽省地方志编纂委员会. 安徽省志 方言志 - 第五篇 皖南徽语 (en mandarín). 方志出版社, páx. 412.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Datos: Q56546