Banksy

Banksy
Vida
Nacimientu	Yate, probablemente 28 de xunetu de 1974 (50 años)
Nacionalidá	Reinu Xuníu
Estudios
Llingües falaes	inglés
Oficiu	direutor de cine, pintor, activista políticu, artivista, escritor, escultor, artista de graffiti, activist shareholder (en) , muralista, artista caleyeru
Llugares de trabayu	West End (es) , Nueva York, Washington DC, Cementeriu de Père-Lachaise, Londres, Nápoles y Venecia
Trabayos destacaos	One Nation Under CCTV (en) Slave Labour (es) Love is in the Bin (en) Exit Through the Gift Shop
Premios	ver Premios Independent Spirit
Movimientu	arte contemporáneo
Seudónimos	Banksy
Xéneru artísticu	arte público (es) social-artistic project (en) arte urbano (es) Grafiti escultura
IMDb	nm2612991
banksy.co.uk

Banksy (probablemente 28 de xunetu de 1974, Yate) ye'l seudónimu d'un prolíficu artista del street art británicu. Anque los datos alrodiu de la so identidá son inciertos, él tuvo nel documental llamáu "Salida a la tienda de regalos" pero desconocen detalles de la so biografía, según un estudiu de la universidá Queen Mary de Londres publicáu en marzu de 2016, Robin Gunningham, vecín de Bristol, sería l'artista detrás del seudónimu de Banksy. Banksy «nació y creció en Bristol, viose implicáu nel graffiti mientres el boom del aerosol en Bristol de finales de la década de 1980». El so trabayu, na so gran mayoría pieces satíriques sobre política, cultura pop, moralidad y etnies, combina escritura con graffiti col usu d'estarcidos con plantía (conocíos xeneralmente como stencils, del inglés). El so arte urbano combina escritura con una téunica de estarcido bien distintiva, similar a Blek -y Rat, quien empezó a trabayar con estarcidos en 1981 en París; y miembros de la banda de anarco-punk Crass, que caltuvieron una campaña nes instalaciones del metro de Londres a finales de la década de los setenta del sieglu XX y entamos de los ochenta. Banksy reconoció la influyencia de Blek diciendo "cada vez que creo que pinté daqué llixeramente orixinal, doi cuenta de que Blek -y Rat facer meyor, namái que venti años antes." Les sos obres fixéronse populares al ser visibles en delles ciudaes del mundu, especialmente en Londres.

Graffiti atribuyíu a Banksy, en Liverpool, Inglaterra.

En 2012 publicóse'l llibru Freedom Through Football: The Story Of The Easton Cowboys & Cowgirls onde se confirma la primer fotografía tomada a Banksy mientres realizaba un graffiti en Chiapas, Méxicu en 2001.

Identidá oculta

Banksy oculta la so identidá real a la prensa xeneral. Munchos periódicos apuntaron que'l so nome podría ser Robert Banks o Robin Banks, pero esti rumor podría habese aniciáu a partir d'una chancia pola semeyanza fonética ente'l nome, Robin Banks, y «robbing banks («robando bancos», n'inglés). Otru nome suxeríu inclúi'l de Robin Gunningham.

Simon Hattenstone, del periódicu The Guardian, una de les poques persones n'entrevistalo de frente, describir como «un amiestu ente Jimmy Nail y el raperu inglés Mike Skinner» y «un varón de 28 años que se presentó nun par de jeans y una camiseta con un diente de plata, una cadena de plata y un arete de plata».

Xeneralmente créese que ye un varón blancu, de pelo rubiu, alto, que visti ropa típico del grafiteru y que probablemente nació en 1975.

Empezó la so obra nes cais de Bristol, la so ciudá natal, ente 1992 y 1994. Nel añu 2000 entamó una esposición en Londres y dempués d'esto afiguró les sos pintaes en ciudaes de tol mundu.

Banksy utiliza'l so arte urbano caleyeru pa promover visiones distintes a les de los grandes medios de comunicación. Esta intención política detrás del so llamáu «dañu criminal» pue tar influyida polos Ad Jammers (movimientu que deformaba imáxenes d'anuncios publicitarios pa camudar el mensaxe).

Banksy tamién trabaya cobrando pa organizaciones benéfiques como Greenpeace y p'empreses como Puma y MTV, y viende cuadros hasta por 25.000 llibres en circuitos comerciales o na galería del so axente, Steve Lazarides. Un xuegu d'obres de Banksy vender na casa de puyes Sotheby's por 50.400 llibres. Esto llevar a ser acusáu de vendíu por otros artistes y activistes.

Hai delles temes que se repiten na obra de Banksy: aguarones, oportunidaes de semeya (llugares típicos onde los turistes deseyaríen faer una semeya ensin pintaes), soldaos mexando, policías, etc.

En setiembre de 2016 dellos medios fixeron ecu de que detrás de la identidá de Banksy atópase'l miembru de Massive Attack Robert 3D Del Naja. Créese que son la mesma persona porque grupu y artista son orixinariamente de Bristol y la fecha de los conciertos de la banda coincide cola creación de los murales del artista alredor del mundu.

Home desnudu, imaxe obra de Banksy, en Park Street, Bristol, Inglaterra, na paré d'un centru de planificación familiar. Según consulta popular efectuada, el conceyu decidió qu'esta imaxe nun va ser borrada en Park Street, Bristol, Inglaterra. - (Visión más amplia).

Eventos y obres significatives

2005

N'agostu de 2005, Banksy realizó murales sobre'l Muro de Cixordania, construyíu per Israel nos territorios ocupaos de Cixordania (concretamente en Belén, Ramala y Abu Dis), combinando delles téuniques.

Sala pola tienda de regalos (2010)

L'estrenu mundial de la obra cinematográfica titulada n'inglés como "Exit Through the Gift Shop" foi nel festival de cine Sundance en Park City, Utah, el 24 de xineru. Él creó diez obres d'arte de la cai alredor de Park City y de Salt Lake City pa enllazalos cola presentación en pantalla. En febreru, l'establecimientu (pub) conocíu como “La Casa Blanca” (The Witehouse) en Liverpool, Inglaterra, foi vendíu por £114,000 nuna puya. Al llau de la construcción ta la imaxe d'un aguarón xigante creada por Banksy. En marzu del 2010, la obra "Perdona'l nuesu trespasu" (Forgive Us for Trespassing) tuvo n'exhibición na Ponte de Londres xunto cola compañía d'arte llamada Art Below que presentaba espectáculos nel metro de Londres. La obra foi censurada pol organismu de gobiernu llocal Transport for London, asina prohibiendo'l trabayu col so aureola, pola preponderancia del grafiti nel metro. La obra amosar ensin la aureola sobre la cabeza del neñu, pero dempués d'unos díes se repintó por un grafitista, polo que'l TfL refugó'l cartelu. Esti fechu pasó a la prensa y dellos artículos fueron publicaos notando'l progresu del póster.

”Banksy pinta sobre la llinia ente estética y llinguaxe, y dempués imperceptiblemente repinta nos llugares menos esperaos. Les sos obres, yá seya qu'use esténciles pa crealos na cai, vender n'exhibiciones o les colgar astutamente en museos, tán llenes de chispa y metáfores que tracienden les barreres del llinguaxe.”

Escribió Shepard Fairley para “Time” con al respective de Banksy pa la llista Time 100 n'abril del 2010.

N'abril, pa coincidir col estrenu de “Sala pola tienda de regalos” en San Francisco, cinco de los sos trabayos apaecieron en delles partes de la ciudá.Paez que Banksy pagó-y a un dueñu d'una construcción nel barriu chinu de San Francisco cincuenta dólares pa faer usu de la paré pa unu de los sos esténciles

En mayu, pa coincidir col estrenu de “Sala pola tienda de regalos” en Royal Oak, Banksy visitó l'área de Detroit y dexó la so marca en dellos llugares en Detroit y en Warren. Un pocu dempués, el so trabayu qu'amuesa a un pequeñu neñu coyendo una llata de pintura colorada xunto a les pallabres: “Alcordanza cuando tou esto yeren árboles” foi desenterráu por 555 Nonprofit Gallery and Studios. Ellos dicen que nun intenten vender obrar pero qu'entamen caltenela y amosala na so galería en Detroit. Tamién hubo un intentu de quitar una de les obres en Warren conocida como “La neña del diamante.”

2012

En mayu, la so obra “Aguarón con paracaíes” que foi pintada en Melbourne nos últimos años de la década de 1990, foi destruyida por fuercia por unos fontaneros al instalar nueva tubería.

2013

Nel añu de 2013 Banksy publicó una semeya na cual fai una crítica ante la publicidá dientro de la sociedá, aprofia los estereotipos que se siguen y el control qu'hai per mediu d'esta.

"Hai xente que se burlla de ti tolos díes. Esquerar na to vida, te llancen un golpe baxu y sumen. Burllar de ti dende lo alto de los edificios y te faen sentir pequeñu. Dende los autobuses faen comentarios baladíes que suxeren que nun yes lo suficientemente curiosu y que tou lo risondero asocede n'otru llugar. Salen na tele y faen sentir a la to novia desaparente. Ellos tienen accesu a la teunoloxía más sofisticada que'l mundu vio y te afrellen con ella.

Ellos son los publicistes y tánse riendo de ti

Tu, sicasí, tienes prohibíu tocalos. Les marques rexistraes, los derechos de propiedá intelectual y la llei sobre derechos d'autor traducir en que los publicistes puedan dicir lo que se-yos antoxe, cuando se-yos antoxe, con total impunidá.

Al coyona con eso. Cualquier anunciu nun espaciu públicu que non te da la opción ente velo o non, ye to. To por que lo tomes, reordenar y reutilizar. Puedes faer lo que quieras con él. Pidir permisu ye como pidir que te dexen quedate con una piedra que daquién te aventó a la cabeza.

Tu a les compañíes nun-yos debes nada. Menos que nada y en particular, nun-yos debes nenguna cortesía. Elles tán en delda contigo. Elles reorganizaron el mundu pa ponese enfrente de ti. Nunca te pidieron permisu. Nun pienses en pidi-y lo tu a elles." - Banksy.

2014

N'ochobre de 2014, atopóse un nuevu mural de Bansky llamáu Girl with a Pierced Eardrum (Moza con un tímpanu furáu), que refierse a una parodia del famosu cuadru de Johannes Vermeer llamáu Girl with a Pearl Earring (Moza con un arete de perlla), camudando la pervalible xoya por una alarma de seguridá na fachada d'un estudiu de grabación en Hanover Place, Brístol. El mural atraxo gran atención yá que ye exhibíu na ciudá onde creció l'artista y apaeció dempués d'un gran rumor del so arrestu.

2015

El 22 d'agostu de 2015 Bansky inaugura Dismaland, una instalación temporal a manera de parque temáticu alzáu en collaboración con 58 artistes escoyíos personalmente pol autor.

N'avientu de 2015 apaeció un nuevu mural de Banksy nel que se retrata al fináu co-fundador y CEO d'Apple, Steve Jobs nun campu de refuxaos de Calais. La semeya de Jobs con una mochila al costazu y un Macintosh na so mano, tien como títulu “el fíu d'un inmigrante de Siria”. El mural denuncia les condiciones nes que viven los refuxaos sirios nel campamentu "La xungla" de Calais. El gobiernu francés va protexer la obra. Apaez nomáu nel capítulu 5 de la temporada 11 de Criminal Minds, nel cuál tamién apaez otru graffitero ficticiu creáu pola serie llamáu Morfeo, como inspiración de Banksy.

2016

En xineru de 2016 sigue la so denuncia sobre la situación de los refuxaos. La so obra apaez ante la embaxada francesa en Londres nel barriu de Knightsbridge. Sobre un tablón de madera apaez la neña del cartelu del musical 'Les Misérables', cola bandera francesa resgada a los sos llombos y un regueru de llárimes nes sos mexelles, causaes por un bote ficticiu de gases lacrimógenos. Na zona inferior, un códigu QR remite a un videu en YouTube onde puede trate a la policía usando gases lacrimógenos pa desallugar el campamentu de refuxaos conocíu como 'La Xungla' en Calais, el pasáu 5 de xineru. Ye la primer obra en Londres dende los xuegos olímpicos y el primer "stencil" interactivo del artista.

En mayu de 2016, créase un grupu de sofitu a la so obra n'España. Nesti casu, tolerando cola creación d'una pasarela de donación, a favor d'una pequeña ONG local española, que media na adquisición d'unu de los sos llibros electrónicos traducíos al español; Existencilism (2002). Felicidad ONG sofitaría una campaña en change.org, stop a la caixa, "[4]" a favor de la revitalización de Granjavaga , en Jábaga (Cuenca); aición independiente promovida por un antiguu activista de VSF Xusticia Alimentaria Global y dende un sofitu direutu a los principios de la campaña de VSF Banca so control "[5]". Ye una aición de respuesta contra la banca internacional que financiaría les guerres nos países del sur y l'especulación colos bienes de primera necesidá, y bien especialmente, colos alimentos. Esti grupu español llevaría a la obra de Banksy a retomar, poro, tres la denuncia de los refuxaos sirios, la denuncia sobre la situación de los refuxaos n'África y l'incómodu elefante na habitación , que nesti casu sería rosa pa resaltar la problemática de la fame nos países del Sur.

2017

En marzu de 2017 inaugúrase l'hotel "Walled Off" (Cercáu) na ciudá palestina de Belén. Con un eslogan que lo anuncia como l'hotel con "les peores vistes del mundu", atópase allugáu frente al muro de separación israelina de Cixordania. Toles sos habitaciones tán decoraes por Banksy, y el so oxetivu declaráu ye tantu atraer turistes a la ciudá como esponer obres d'artistes palestinos a un públicu internacional ya israelín. Nun pequeñu muséu allugáu dientro del hotel hai una estatua de Lord Balfour roblando la so famosa declaración.

Nel mes de setiembre, Banksy participa con dos nuevos murales nuna esposición nel centru d'arte Barbican (Londres), sobre afamáu grafiteru neoyorquín Jean-Michel Basquiat

Crítiques

• En 2004 el coleutivu de anarquitectos Space Hijackers partió octavielles frente a una esposición de Banksy pa resaltar l'irónicu usu que l'artista fai del imaxinariu anticapitalista y de protesta, mientres trabaya pa grandes empreses y galeríes d'arte.

• Peter Gibson, voceru de la campaña Keep Britain Tidy, considera que la so obra, como la d'otros grafiteros ye meru vandalismo. Diane Shakespeare, oficial de la mesma organización, manifestó: «Esmoleznos que Banksy glorifica l'arte de la cai, lo que ye esencialmente vandalismo».

• Luis Jaume, espertu n'arte, considera que'l apropiacionismo de Banksy ye conceptualmente vagu, dirixíu a un públicu ensin especializar nin críticu y que la ironía nun la convierte n'artista. Tamién comparó a Banksy con Jeff Koons y Damien Hirst, como los principales empresarios y espertos en marketing del arte.

• Tamién se critica qu'afigure mensaxes anti-sistema en barrios y edificios que los sos habitantes non compartir.

Vandalismo ante obres

A tan solo 24 hores de la so creación, la obra Girl with a Pierced Eardrum en Brístol (Moza con un tímpanu furáu) foi enllordiada con pintura negra nun actu de vandalismo y crítica escontra l'artista. Anque nun ye la primer vegada qu'asocede esti tipu de daños en contra de la so obra, na pieza llamada Art Buff en Kent, Londres dos selmanes dempués de la so esposición apaeció un pene y la so pieza en Cheltenham, Gloucestershire sobre la escesiva vixilancia del gobiernu escontra l'estáu foi vandalizada con espray coloráu y platiáu. Otru casu foi'l famosu mural de Mild Mild West en Stokes Croft enllordiáu con pintura colorada. Pola importancia y allugamientu qu'esti artista llogró al traviés de los años agora les sos pieces son protexíes con fibres de vinilu que dexen una restauración ante esti tipu de daños.

Llibros publicaos

Banksy publicó dellos llibros con fotografíes de la so obra en distintes ciudaes, amás de los sos llenzos de trabayu y les sos esposiciones, acompañando les imáxenes de los sos subversivos y de cutiu agudos escritos.

• Banging your head against a brick wall ("Cutiendo la to cabeza contra una paré de lladriyu"), llibru publicáu en blancu y negru en 2001.
• Existencilism (de existencialism -"esistencialismu"- y stencil -"estarcido"-), (2002).
• Cut it Out ("Córtatelo"- aludiendo a la práutica del usu del bisturín al faer los "stencils", les plantíes) (2004).
• Wall and piece (2005).
• Banksyleaks; Breaking the Wall (2017)

Existencilism

Existencilism ye una declaración d'intenciones, una declaración de guerra contra la uniformidá mediáticu-comercial ya industrial de les grandes ciudaes. Esencialmente xuega col actu del impautu visual, l'impautu gráficu del grafitti na ciudá, pa llevar al espectador-audiencia a la visión de los sos propios pruyimientos, frustraciones y aspiraciones; respondiendo principalmente a la "necesidá de vengación" tal que él señala na so obra.

Xuega tamién col esperpento y cola contemplación d'una fauna urbana comenenciosa, sobreviviente y ensin escesivos valores. Una audiencia que contemplaría la so obra dende'l plasmu y/o la sorpresa. La intención última encontar na recreación d'una realidá deformada, satírica ya irónica, fecha por, para y dende, la denuncia social.

Wall and Piece

Nesti llibru, Banksy empieza a rellatar la so perspeutiva sobre'l grafiti anguaño, el cómo ye vistu como un actu de delincuencia. Tamién fai una crítica ante la publicidá que se remana anguaño, el cómo tola sociedá ta somorguiada dientro d'ella y la manera na cual foi manipulada día ente día con ella.

“Les persones que realmente desfiguran los nuesos barrios son les empreses qu'escarabayen conseñes xigantes, distribuyíes en dellos edificios y autobuses, tratando de faenos sentir desaparentes nun siendo que merquemos les sos mercancíes.”

Tamién rellata cómo empezó tol so proyeutu, les dificultaes coles que se tuvo qu'encarar pa poder realizar lo qu'anguaño llogró.

Esti llibru fai una crítica a la sociedá y enfatiza los distintos conflictos qu'esisten dientro d'ella. Toca temes como: corrupción, guerra, censura, discriminación, probeza, desigualdá, maltratu animal, relixón, política, contaminación, ente otros.

Les obres que s'esponen nesti llibru fueron espuestes en: Londres, Vienna, San Francisco, Paris, Palestina, Barcelona, Berlín, Tokiu, Belén, Nueva York y Los Angeles.

Banksyleaks; Breaking the Wall

Los "banksyleaks" apaecen en tres volúmenes dientro d'una obra llamada "Breaking the wall", en clara alusión al muriu de Palestina. Ye una obra que la so espardimientu que nun s'atribuyiría direutamente a Banksy sinón a la so escuela creada n'España. Tien trés partes;

Nos volumes 1 y 2 de Breaking the Wall descríbense 81 de mística surrealista irracional taoísta.

Magar se fai evidente la so referencia al llibru tradicional chinu toma d'ésti solamente la estructura. Y, en llugar de quedase con ella, en llugar de siguir dende una dinámica de razonamientu lóxicu y racional, enllaza les máximes dientro d'una composición irracional pero cuidadamente instintiva, máxica, mística y surrealista.

Nel volume 3, espón unos manifiestos frutu de la confrontación de dos de les sos figures más constantemente repitíes de la so obra; los monos y los aguarones. Los primeres abogaríen por una defensa y ampliación de los derechos humanos y les segundes oponer a ello al constituyir una amenaza a la so supremacía como "raza cimera" en "hexemonía" dientro del sistema planetariu y l'orde mundial. N'oposición a esto, los monos abogaríen por un tresformamientu/reforestación medioambiental global al traviés de sistemes agroforestales y/o forestales. Espondríase una llucha ente'l "Yo grupal"* de los aguarones, *(como lo definiría Rudolf Steiner) y el de los simios. Finalmente, un tercer manifiestu de los "lleones" vendría rematar esta confrontación. Créese qu'esti postreru fai referencia indireuta de forma surrealista a los postulaos y valores defendíos nel discursu de Haile Selassie I de 1963 na ONX. Discursu qu'inspiró'l cantar "war" de bob Marley.

Ye'l llibru más corroyente frente a la manipulación del arte como bien de consumu "acomodáu" que ta pensáu/meditáu/diseñáu como un revulsivo reaccionariu frente al actual discursu sobre l'arte esistente anguaño. Tamién ye'l llibru más comprometíu y surrealista de la escuela de Banksy publicáu hasta la fecha que, añade valor a la individualidá anónima de Banksy, hasta convertila nun movimientu coleutivu.

Películes

Artículu principal: Exit Through the Gift Shop

Nel añu 2010, Banksy estrena la so primer película como realizador cinematográficu, el documental Exit Through the Gift Shop, nel que'l protagonista Thierry Guetta, un aficionáu a les grabaciones, conoz a Banksy gracies a la investigación que realizaba sobre l'arte urbano y empieza a afayar lo fascinante de la obra del artista caleyeru. La película tuvo una escelente acoyida per parte de la crítica. El documental foi nomáu al Oscar (2011) a la meyor película documental y foi ganadora del Independent Spirit Awards (2010) a la meyor película documental.

La so actividá en museos

Banksy tamién ye conocíu por haber se introducíu amarutáu, en famosos museos de tol mundu, pa colgar delles de les sos obres de manera clandestina. D'esta miente, asitió obres sos en:

• la Galería Tate Modern de Londres
• el MOMA (Museum of Modern Art), Muséu Metropolitanu d'Arte
• el Muséu de Brooklyn
• el Muséu Americanu d'Historia Natural de Nueva York
• el Muséu Británicu de Londres.

En The Simpsons

Banksy apaez nel episodiu, MoneyBART de la temporada 22, na secuencia d'apertura onde tola ciudá de Springfield ta llena de graffitis escritos por él. Bart cola boca tapada escribe nel Gag de la cayuela: "Nun tengo d'escribir nes parés" escritu perdayuri. Nel gag del sofá de la serie de dibuxos animaos, dempués de que la familia sentar nel sofá, puede vese una escura fábrica asiática onde hai un trabayadores usando animales cuasi muertos pa faer productos de The Simpsons. Esto xeneró gran discutiniu debíu que gran parte de la producción del programa ye fechu nuna compañía de Corea del Sur, siendo esto una gran burlla a la cadena Fox. El so nome apaez tamién escritu nuna paré nel capítulu nel que Bart recibe un Óscar pol curtiu de Pá Rabiosu.

Ver tamién

• Blek -y Rat

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Banksy.
• Web de Banksy
• Web de la Leonardo da Banksy Academy
• Galeríes d'obres de Banksy: [6] [7], [8]
• Grafittis de Banksy en Chiapas, Méxicu
• Banksy en Palestina, "Banksy en Palestina" Archiváu 2019-01-21 en Wayback Machine
• Banksy Hits New York's Most Famous Museums (All of them)
• Galería de semeyes de l'aición Banksy vs. Paris Hilton
• Banksy en Artfacts.Net Archiváu 2007-03-07 en Wayback Machine
• Banksy, l'Arte del graffiti (artículu n'español)
• Banksy: biografía, obres y esposiciones
• Cavernícolas nel supermercáu, en El Mundo, 19 de mayu de 2005
• Tres les buelgues de Banksy, en El País, 2 de marzu de 2008
• Banksy: Un aproximamientu al artista
• granxa.html Instalación del artista británicu en New York -y-Criticón
• muséu-de-bristol-.html Banksy nel Muséu de Bristol (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
• Bansky "L'ésitu comercial ye un fracasu pa un graffitero", n'El País, 10 d'ochobre de 2013
• Un Bansky por 60 dólares, n'El País, 14 d'ochobre de 2013
• Bansky diz adiós a Nueva York, n'El País, 1 de payares de 2013
• La lloria del mal a güeyos de Bansky, n'El País, 1 de payares de 2013
• L'aviesu cazurru de Bansky, n'El País, 7 de payares de 2013
• Cinque Collective, BANKSY ASKS: What's in a Name, New York, USA 2010

• Datos: Q133600
• Multimedia: Banksy
• Cites famoses: Banksy