বগা হাতী
বগা হাতী(ইংৰাজী: White Elephant) সাধাৰণ হাতীৰেই এটা প্ৰকাৰ, যাৰ ৰং বগা আৰু ইয়াক পৃথিৱীৰ ঠাই বিশেষে পোৱা যায়। আফ্ৰিকা, ম্যানমাৰ আদি ঠাইত বগা হাতী পোৱা যায়। মান দেশৰ ৰজাই বগা হাতী পালন কৰাৰ কথা জনা যায়।[1]
ভাষাৰ ব্যৱহাৰত প্ৰায়ে “বগা হাতী’’ বাক্যাংশ খণ্ড বাক্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। যেনে, এনে এটা সম্পত্তি, যাক মালিকে পেলাই দিবও নোৱাৰে আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণৰ খৰচৰ লগত ইয়াৰ উপযোগিতা সমানুপাতিক নহয়। আধুনিক ব্যৱহাৰত ই ব্যয়বহুল বুলি বিবেচিত কিন্তু ইয়াৰ মূলধন (অধিগ্ৰহণ) আৰু পৰিচালনা (ৰক্ষণাবেক্ষণ) খৰচৰ তুলনাত সমতুল্য উপযোগিতা বা মূল্য নথকা কোনো বস্তু, নিৰ্মাণ প্ৰকল্প, আঁচনি, ব্যৱসায়িক উদ্যোগ, সুবিধা আদি বৰ্ণনা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা ই এক উপমা উপমা।[2]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]
বাৰ্মা, থাইলেণ্ড (চিয়াম), লাওছ আৰু কম্বোডিয়া আদি কৰি দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ ৰজাসকলে পুহি ৰখা পবিত্ৰ বগা হাতীবোৰৰ পৰা এই শব্দটোৰ উৎপত্তি হৈছে।[3] এটা বগা হাতী এটাৰ অধিকাৰী হোৱাটো থাইলেণ্ড আৰু বাৰ্মাত এতিয়াও ৰাজ্যখন শান্তি আৰু সমৃদ্ধিৰ দ্বাৰা ধন্য হোৱা আৰু ৰজাই ন্যায় আৰু ক্ষমতাৰে ৰাজত্ব কৰাৰ চিন হিচাপে গণ্য কৰা হয়। যিয়ে এনে আকাৰৰ এক বিশেষ জন্তুৰ মালিক, সেইজন ব্যক্তিকেই অগাধ ধন-সম্পত্তিৰ অধিকাৰী বুলি ভবা হৈছিল। ৰজাসকলে প্ৰায়ে তেওঁলোকৰ আনুষ্ঠানিক পৰিচয়সূচক চিনাকিত বগা হাতী থকাৰ কথা উল্লেখ কৰিছিল।[4]যিহেতু জন্তুবোৰক পবিত্ৰ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল আৰু আইনে ইহঁতক সাধাৰণ শ্ৰমৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিল, সেয়েহে ৰজাৰ পৰা বগা হাতী উপহাৰ পোৱাটো একেলগে আশীৰ্বাদ আৰু অভিশাপ আছিল। ই আশীৰ্বাদ আছিল, কাৰণ জন্তুটো পৱিত্ৰ আৰু ৰজাৰ অনুগ্ৰহৰ চিন; আনহাতে ই অভিশাপ, কাৰণ গ্ৰহণকাৰীৰ হাতত এতিয়া এটা মূল্যবান জন্তু আছে যিটো তেওঁ এৰি দিবও নোৱাৰে আৰু বেছিকৈ কামতো ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে। পশ্চিমীয়া দেশসমূহত পূৰণ কৰিব নোৱাৰা ব্যয়বহুল বোজাৰ সৈতে জড়িত বিষয়ত "বগা হাতী" শব্দটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে ১৭ শতিকাত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল আৰু ১৯ শতিকাৰ পৰা ইয়াৰ প্ৰচলন হৈছিল।[5] এটা সূত্ৰৰ মতে এই “বগা হাতী’’ শব্দাংশ জনপ্ৰিয় কৰা হৈছিল পি টি বাৰ্নামৰ টৌং টালৌং নামৰ হাতী এটাৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা, যিটোক তেওঁ "বাৰ্মাৰ পবিত্ৰ বগা হাতী" বুলি ক্ৰয় কৰিছিল। বহু কষ্ট আৰু বহু খৰচৰ অন্তত অৱশেষত বাৰ্নামে চিয়ামৰ ৰজাৰ পৰা জন্তুটো লাভ কৰিলে, আৰু আৱিষ্কাৰ কৰিলে যে, তেওঁ কিনা "বগা হাতী"টো আচলতে এটা লেতেৰা ধূসৰ ৰঙৰ আৰু গাত কেইটামান গোলাপী দাগ থকা।[6] ঊনবিংশ শতিকাৰ মাজভাগৰ পৰা "বগা হাতী" আৰু "বগা হাতীৰ উপহাৰ" এই আপ্তবাক্যসমূহ সাধাৰণভাৱে প্ৰচলিত হয়।[7] এই বাক্যাংশ বিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে "বগা হাতী বিনিময়" আৰু "বগা হাতী বিক্ৰী"ৰ লগত জড়িত আছিল।[8] বহুতো গীৰ্জাৰ বজাৰত "বগা হাতী বিক্ৰী" অনুষ্ঠিত হৈছিল য'ত দাতাসকলে তেওঁলোকৰ আপদসমূহ বজাৰত উলিয়াই দিছিল, যাৰ ফলত "এজনৰ গলগ্ৰহ আন এজনৰ সম্পদ" হৈ পৰিছিল আৰু তেতিয়াৰ পৰাই এই প্ৰসংগত এই শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।[9] আধুনিক সময়ত এই শব্দটোৱে এতিয়া প্ৰায়ে অতি ব্যয়বহুল বিল্ডিং প্ৰকল্পৰ কথা বুজায়, যিটোৰ কাৰ্য নিজে সম্পাদন কৰিব নোৱাৰে বা ৰক্ষণাবেক্ষণ দিয়া অতি ব্যয়বহুল হৈ পৰে।[10][11] উদাহৰণস্বৰূপে বিমানবন্দৰৰ দৰে সন্মানীয় কিন্তু অ-অৰ্থনৈতিক আন্তঃগাঁথনি প্ৰকল্প,[12] নদীবান্ধ,[13] দলং,[14][15], বৃহৎ শ্বপিং মল,[16] আৰু ফুটবল ষ্টেডিয়ামবোৰ।[17][18]
১৯০২ চনতজন মেকগ্ৰ’ৱে আমেৰিকান অকলেণ্ড এথলেটিকছ বেছবল দলটোক অৱজ্ঞা কৰি "বগা হাতী" বুলি বৰ্ণনা কৰাৰ প্ৰতিবাদস্বৰূপ, ১৯০২ চনৰ পৰাই দলটোৱে এটা বগা হাতীক তেওঁলোকৰ দলীয় প্ৰতীক হিচাপে আৰু সাধাৰণতে ইয়াক মূল বা বিকল্প ল'গ' হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে।[19]
তথ্য সূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "অসমীয়া ল’ৰাপাঠ, দ্বিতীয় ভাগ". https://as.wikisource.org/wiki/অসমীয়া_লৰাপাঠ—_দ্বিতীয়_ভাগ। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 January 2024.
- ↑ "Home : Oxford English Dictionary". oxforddictionaries.com. Archived from the original on 2 May 2016. https://web.archive.org/web/20160502205508/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/white elephant। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 April 2013.
- ↑ "Royal Elephant Stable" Archived 9 March 2021 at the Wayback Machine. Thai Elephant Conservation Center.
- ↑ Leider, Jacques P. (December 2011). "A Kingship by Merit and Cosmic Investiture". Journal of Burma Studies খণ্ড 15 (2). doi:10.1353/jbs.2011.0012. http://muse.jhu.edu/journals/journal_of_burma_studies/v015/15.2.leider.html.
- ↑ Ammer, Christine (2013). The American Heritage Dictionary of Idioms, Second Edition. Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 978-0547677538. https://books.google.com/books?id=9QuEiIMaBt0C&pg=PA495.
- ↑ Harding, Les (1999). Elephant Story: Jumbo and P.T. Barnum Under the Big Top. প্ৰকাশক Jefferson, N.C.: McFarland. পৃষ্ঠা. 110. ISBN 0786406321. https://books.google.com/books?id=iDllhLZcF0IC&pg=PA110.
- ↑ Brown, Peter Jensen (23 June 2014). "Two-and-a-half Idioms – the History and Etymology of 'White Elephants'". Early Sports 'n' Pop-Culture History Blog. http://esnpc.blogspot.com/2014/06/two-and-half-idioms-history-and.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 June 2014.
- ↑ Brown, Peter Jensen (28 June 2014). "Two-and-a-Half More Idioms – "White Elephants" and Yankee Swaps". Early Sports 'n' Pop-Culture History Blog. http://esnpc.blogspot.com/2014/06/two-and-half-more-idioms-white.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 3 July 2014.
- ↑ Roberta Jeeves, White Elephant Rules Archived 4 October 2017 at the Wayback Machine
- ↑ "White elephants and worthwhile causes". 5 June 2003. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/2872499.stm.
- ↑ Shariatmadari, David (18 July 2013). "The 10 greatest white elephants | David Shariatmadari". The Guardian. https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/jul/18/white-elephants-10-greatest-in-tempo.
- ↑ Govan, Fiona (5 October 2011). "Spain's white elephants – how country's airports lie empty". The Daily Telegraph (London). https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/spain/8807723/Spains-white-elephants-how-countrys-airports-lie-empty.html.
- ↑ "Dams as white elephants". http://www.internationalrivers.org/files/African Dams Briefings 2006.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 April 2011.
- ↑ Tim Ellis (November 8, 2013). "State's Longest Bridge Nears Completion, But Budget Cuts May Limit Army's Ability to Use It". KUAC. http://fm.kuac.org/post/state-s-longest-bridge-nears-completion-budget-cuts-may-limit-army-s-ability-use-it.
- ↑ "Russian bridge of trouble opens to world". The New Zealand Herald. http://www.nzherald.co.nz/world/news/article.cfm?c_id=2&objectid=10830905.html.
- ↑ Taylor, Adam (5 March 2013). "New South China Mall: Tour A Ghost Mall". Business Insider. http://www.businessinsider.com/new-south-china-mall-tour-a-ghost-mall-2013-3?op=1। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 March 2013.
- ↑ Guardian Online Archived 6 August 2007 at the Wayback Machine – Guardian Article regarding Stadio delle Alpi March 2006
- ↑ "World Cup: Are South Africa's stadiums white elephants? – The Sentinel". Tucsonsentinel.com. 7 July 2010. http://www.tucsonsentinel.com/sports/report/070710_worldcup_stadiums/। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 April 2011.
- ↑ John Odell. "The Elephant in the Room". Baseball Hall of Fame. https://baseballhall.org/discover/elephant-in-the-room। আহৰণ কৰা হৈছে: April 18, 2021.