Glaciar de ros Cabietos

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Glaciar de ros Cabietos Glacier des Gabiétous
Repuis d'o glaciar de ros Cabietos a la dreita d'a punda Negra
Situación
País	Occitania
Rechión	Occitania
Departamento	Altos Pireneus
Municipio	Gavarnía e Gèdra
Cheografía
Aria protechida	Parque Nacional d'os Pireneus
Cordelera	Pireneu
Macizo	As Tres Serols
Val
Datos
Tipo	Glaciar de circo
Estau	En retacule
Frent
Pai
Derivaus
Altaria	2.650
Largaria	0,350 km
Superficie	0,08 km²
Fondura
Velocidat
Cimas	Punda Negra (3.144 m), Cabieto de ra Buega (3.031 m)
Ríos	Gave des Tourettes
Mapa

O glaciar de ros Cabietos (en francés glacier des Gabiétous) ye un glaciar d'os Pireneus situau en o macizo d'as Tres Serols a l'ueste d'o circo de Gavarnía, en a versant norte d'a muga entre Aragón y Francia, en o departamento d'os Altos Pireneus y en a rechión d'Occitania.

Cheografía

O glaciar se troba en l'anfiteatro formau entre a punda Negra y o Cabieto de ra Buega. Ye un glaciar de circo. En a desembocadura d'o circo que ocupa as parez s'estreitan, lo que feba que en o pasau o glaciar expulsase seracs sobre una falda rocosa que se troba baixo él.

As augua d'o suyo deschele alimentan a gave des Tourettes, que desemboca dimpués en a gave de Gavarnía

Historia

Debiu a la morfolochía d'o terreno, o glaciar se trobaba amugau en largaria por un cantil rocoso a o norte. Por lo tanto, ha evolucionau mas que mas en godaria. En zaguerías d'a Chicota Edat de Chelo arredol de 1850, o glaciar puyaba dica o cuello de Cabieto y deixaba veyer una impresionant barrera de seracs: as “agullas de chelo de ros Cabietos”. Os escaladors d'a epoca describen seracs de 60 metros d'altura, que s'espaldoron sobre o camín que s'endrezaba enta la breca de Roldán. O glaciar mediba por ixas envueltas 0,12 km². Pero dende alavez o retacule ha estau inexorable: en 1885, Joseph Vallot describió seracs de no mas de 10 metros d'altaria. A barrera de seracs se reduce gradualment y desapareixe en a decada de 1940.

Manimenos, igual que o glaciar d'Osso y o glaciar deras Oletas de Gauba, o glaciar de ros Cabietos se benefició d'un período favorable de creiximiento en as decadas de 1970 y 1980. Asinas se tornó a formar una chicota barrera de seracs.

Pero iste aposo duró poco: o declin se reanugó a partir de 1985. As zagueras crepazas transversals desapareixioron en 2014 y, en primerías d'a decada de 2020, nomás a rimaya y bellas crepazas en a parti superior atestiguan un feble dinamismo. En l'actualidat o glaciar ha albandonau o sector d'o cuello de Cabieto y cubre una superficie de 0,08 km².

Se veiga tamién

Glaciars d'os Pireneus

Vinclos externos

(fr) Asociación Pirenenca de Glaciolochía
(fr) Os glaciars pirenencos

Datos: Q109037376