Semnone

Dialäkt: Ùndertòggeborg

D Semnone (lat. Semnones; altgriech. Σέμνωνες, Sémnōnes) sind e wichtige Schtamm vo de Suebe gsii, wo zwüschet de Elbe und de Oder im Gebiet vode Havel glebt hend. Si sind vode anderne schwebische Stämm as de ältisti und vorneemsti Stamm bitrachtet wore.

De Name werd as germanisch *Sebnôniz "Sippegnosse" dütet.

Gschicht

Zerschtmol isch de römischi Feldherr Drusus bis a d Elbe vorgstosse. Döt ischem aber e wahnsinnig grossi Frau entgegetrete und het gsait: "Woane willsch, unersättliche Drusus? S isch der nöd vergune, alles z gsie, wa do isch. Cher um! Denn bald chunt s End vo dinene Trömm und dim Lebe!" De Drusus isch sofort umgchert, aber no halbwegs vom Ross abeghait und gstorbe. Obwohl d Semnone i dem Bricht nöd gnennt werdet, nimt mer a, as die Frau e semnonischi Woorsegeri gsii si chönnt.

Zerstmol sind denn d Semnone för s Joor 5 vor Christus bezügt. Dozmol isch de römischi Feldherr Tiberius miteme grosse Römerheer bis a d Elbe vorgstoosse, aber usser aser emene semnonische Grais d Hand gee het, isch nöd vill passiert.

Im Joor 17 n. Chr. hend d Semnone em Bund vom Maroboduus aghört, sind denn aber abgfale und hend sich mit de Cherusker verbündet.

Nochde Varusschlacht hend sich d Römer entschide, ases sich nöd lohni, Germanie z unterwerfe und so sind si denn au nume no ganz selte mit de Semnone i Berüerig cho.

Zletschtmol wered d Semnone i de antike Literatur för soor 178 n. Chr. bizügt.

En römische Stai usem Joor 260 wo z Augsburg gfunde worden isch, zaigt, dass d Juthunge en semnonische Stamm gsii sind. Es werd au agnoo, dass d Alemanne zum grosse Tail vode Semnone abstamet.

Religion

De römischi Schriftschteller Tacitus verzellt, ass bide Semnone imene hailige Wald zu bestimmte Zite Abornnige vo allne schwebische Stämm sich versammle tüend. Dai bringets im Name vom Stammesverband e Menschenopfer dar. De hailigi Hain tar aber nu gfesslet betrete werde. Wemmer umghait, so muesmer sich ufem Bode usewälze. De Hain isch as Ursprung vode schwebische Stammesgruppe agluegt wore und döt het au de allmächtigi Gott (regnator omnium deus) gwaltet, und im sai ales anderi völlig untergornet.

En interessanti Stell findet me nu ide Edda i de Saag vom Helgi und de Sigrún. De Helgi het im Kampf de Högni tötet und denn dem sini Tochter Sigrún ghürote. De Soo vom Högni aber het sich grächt und de Helgi amene Ort wo Fjötrlundr ("Fesselhain") ghaisse het, miteme Speer durboret und de Helgi isch gstorbe. D Sigrún het aber im Sefafjöll gwont, da haisst "Liebesberg", chan aber au als "Semnoneberg" dütet werde. De Helgi isch as Helgi Haddingjaskati, de Enkel vom König vo Svávaland ("Schwoobeland") widergebore worde, d Sigrún aber isch e Widergeburt vode Walküre Sváva ("Schwööbin") gsii. Offesichtlich isch do en Erinnerig an alte Semnonehain ide nordische Heldesaag erhalte blibe.

Bikannti Semnone

De Masyos (Μάσυος) isch en semnonische König gsii, wo zäme mitde Woorsegeri Ganna de Kaiser Domitianus (81-96) z Rom bsuecht het. Zum Name verglicht sich de althochdütschi Manename Maso, urgerm. *Maswaz m. „Frööliche, Haitere“.
D Ganna (Γάννα) isch e Woorsegeri vode Semnone gsii und ageblich Noofolgeri vode Veleda. Si het de König Masyos uf sinere Rais uf Rom biglaitet. De Name ghört woll zum altisländische Wort ginn- "Zauberchraft".
D Waluburg isch e semnonischi Woorsegeri gsii, wo z Ägypte em Römische Heer dienet het. Ere sin Name chame ufere Scherbe lese, wo usem 2. Johrhundert stammt und uf Elephantine (en Insle im Nil) gfunde worden isch: "ΒΑΛΟΥΒΟΥΡΓ ΣΗΝΟΝΙ ΣΙΒΥΛΛΑ". De erscht Tail vom Name verglicht sich mit altisländisch völva "Seheri, Woorsegeri".
De Semnon (Σέμνων) isch de Name vomene Chliikönig (regulus) vode Longione gsii, emene germanische Chliistamm, womer sus nünt drüber waiss. Er isch zäme mit sim Soo im Joor 277 vom Kaiser Probus gfange gnoo worde. Nochdem er denn aber ali Büüti und au ali Chriegsgfangene em Kaiser zuruggee het, isch er wider frai cho.

Primärquele

Tacitus: Germania 39
Cassio Dio, 67,53

Büecher

Hans J. Arnold: Als in Hermsdorf noch die Semnonen wohnten, (2002); ISBN 3927611182