Zum Inhalt springen

d’ Schtràuigàss z’ Mìlhüüsa

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
S’ zwaischproochiga Schtroossaschìld
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

D’ Schtràuigàss (offiziäll ìm zwaischproochiga Schtroossaschìld Strauigass; uff Frànzeesch rue Paille)[1] ìsch a Schtrooss ìm Schtàdtzäntrum vu Mìlhüüsa.

D’ Schtràuigàss làuift uff äbba 120 Meeter[2] vu dr Wildemannstraße bis àn dr Fàssbìnderplàtz. Uff ìhrer Làuifschträcka trìfft sa dr Schmììdplàtz. Doo ìsch a klainer Durchgàng bis àn dr Fàssbìnderplàtz.

D’ Schtrooss ìsch zem äärschta Mol ìm 15. Joohrhundert unter’m Nàmma Stroh Gasse schrìftlig ärwäähnt worra — d’ Schtrooss ìsch àwwer vììl älter un gheert züa da ältschta vu dr Schtàdt. Ìm 15. un 16. Joohrhundert hann vììla Schtràuiflìchter ìhra Warkschtàtt àn dr Schtrooss ghàà. Uff’m Mathieu Mieg sii Schtroossaverzaichniss vum Joohr 1815 hàt d’ Schtrooss uff Frànzeesch Rue Paille ghaissa. Dur a Verordnung vum Mìlhüüser Gmaindaroot àm 11. Nowamber 1843 hàt d’ Schtross offiziäll dia Nàmma-n-uff Frànzeesch bikumma. Àn dr Zitt vum Riichslànd Elsàss-Lothrìnga-n-ìsch sa uff Diitsch ìn Stroh Gasse umtaift worra. Àui d’ Nàzis hann sìe ànna 1940 asoo umtaift. Noh dr Befräijung vu Mìlhüüsa àm Andsjoohr 1944 ìsch dr frànzeescha Nàmma wììder z’ruckkumma.

Bis àm Ààfàng vum 19. Joohrhundert ìsch d’ Schtràuigàss a Sàckgàssa gsìì, wo vum Schmììdplàtz bis àn d’ Schmììdgàss verlängert worra-n-ìsch. Àm wäschtliga-n-And vu dr Schtràuigàss (àm hìttiga Nr. 1) ìsch sallamols dr Hoof vu da Waldner vu Freundstein gsìì. Dr Hoof ìsch sehr gross gsìì: ar hàt bis àn d’ neerdliga Schtàdtmüüra gloffa un hàt d’ hìttiga Freschawaid düa schliassa. Dr Hoof hàt vu 1653 bis 1798 züa da Waldner gheert. Grààd d’rnaawa ìsch dr hoof vu dr Fàmìlia ze Rhiin gsìì. Grààd bii dr Johànniskàpall àn dr Lànga Gàss ìsch a Schtaibrunna üss’m Joohr 1604, wo zem evànggelischa Pfàrrer Jean Lind un siinera Ehafràui Catherine vu Schwarzach gheert hàt — sa hann zamma àm Schtràuigàss 1 glabt.

Àn dr Schtràuigàss sìnn naawa da Schtràuiflìchter àui vììla àndra Hàndwarker gsìì. Àm And vum 18. Joohrhundert ìsch àn dr Schtrooss a Schtooffàwrìk gäffnet worra. Uff dr süüdliga Sitta vu dr Schtrooss sìnn vor àllem d’ Hìntersitta vu da Hiiser vu dr Schmììdgàss. Àb 1987 ìsch a klainer Tail vu dr Schtross tiaf gandert worra, fìrs Iikauifszäntrum ZAC des Maréchaux bàuia.

Lìteràtüür

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • Rue Paille. In: Conseil Consultatif du Patrimoine Mulhousien, Société d’Histoire et de Géographie de Mulhouse (Hrsg.): Les rues de Mulhouse : Histoire et Patrimoine. JdM Éditions, Mìlhüüsa 2009, ISBN 2-915836-67-1, S. 413 (französisch, Erstausgabe: 2007).

Ainzelnoohwiisa

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. Paille (rue) / Strauigass. In: Zweisprochiga Strossaschìlder ìn Mìlhüsa. 23. August 2016, abgruefen am 5. Februar 2023 (französisch).
  2. Gmässt mìt’m Google Maps

Koordinate: 47° 44′ 55,3″ N, 7° 20′ 16,5″ O