Gründigsstadt
E Gründigsstadt isch e Stadt, wo me vonnere weiss, ass si bin ere formelle Gründig zum ene bestimmte Zytpunkt i dr Gschicht vo öperem gründet worden isch.
Si underscheidet sech dur dä Akt vo anderne Stedt, wo us ere eltere, chlyne Sidlig, zum Bischpiil us emene Dorf oder eme Hafeplatz, nodisno usegwachse sind, wenn s dört immer meh Lüüt und Hüüser gha het und me dene spöter het afo «Stadt» sääge.
Stadtgründige het’s i dr Sidligsgschicht immer wider gää, öpe bi de Grieche, wo im ganze Middelmeerruum sind go Kolonye mit Stedt gründe, oder bi dr Röömer i de Provinze. Im Middelalter sind die meischte Stadt z Europa vo de adelige Grundherre gründet worde; agfange het’s ane 118 mit Fryburg im Brysgau, wo dr Herzog Konrad vo Zääringe gründet het. In iirem Land sin vo de Zääringer no vil meh nöji Stedt gründet worde so wie öpe Burtlef und Bärn und Fryburg i dr Schwiiz.
Nöieri uf freiem Platz gründeti Stedt sind öpe die bi de Residänze vo bedüütende Fürschte so wie bi Karlsrue.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Maurice Beresford: New Towns of the Middle Ages. Town Plantation in England, Wales and Gascony. London 1967.
- Klaus Humpert, Martin Schenk: Entdeckung der mittelalterlichen Stadtplanung. Das Ende vom Mythos der „gewachsenen Stadt“. Stuttgart 2001, ISBN 3-8062-1464-6.