א
Aleph isch de ärscht Buechstab im Hebräischä Alphabet. De Luutwärt isch /ʔ/ in de IPA-Notation – De Knackluut wo in vieli Varietäte vum Dütsche (im Alemannische aber nüt) zwar vohonde isch, abr nit gschriebe wird. Er het de Zahlenwert 1.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Aleph isch de ärschte Buechschtab vum phönizische un vum hebräische Alphabet. Der stoht fir e Konsonant. D Grieche hän aber, wu si s phönizisch Alphabet ôn ihri Schprôch ôpasst hän, des als Zeiche fir de Vokal Alpha umditet, wu den s latinisch A drus worre isch. De Nôme vum Buechstab kunnt vu de schtilisierte Darschtellung vun em Schtierkopf (hebräisch alef: „Rind“) mit zwey Herner her.
Bispil
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- אדם Adam vowôndt mit אדמה adamah: "Erde"
- אברהם Abraham: "Vatr vun de Meng"
- כיתה אלף kita alef: ärscht (Schuel-)Klass
- מאלף עד תו me-alef ad taw: vun a bis z
- אוֹנָן Onan: biblischar Vornôm
- אוֹפִיר Ophir: geografischar Nôme
- אוּרִיאֵל Uriel, männlichr Vornôm: "Min Liecht isch Gott"
Ôndri Vowendunge
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Georg Cantor het des Symbol in d Mathematik fir voschideni Unendlichkeite iigfiert: beditet dôbi d abzählbari Unendlichkeit vun de natirliche Zahle un d ärschti iberabzählbari Unendlichkeit (untr de Ônnôhm vun de Kontinuumshypothese isch d Unendlichkeit vun de reelle un de komplexe Zahle), lueg au Kardinalzahl.
- Im Jänner 2000 hen sich d Aum in Aleph umgnennt.
- Aleph isch de Nôme vum Bibliothekssyschtem vun Ex Libris
- ALEPH (Apparatus for LEP Physics) isch de Nôme vun em Detektor ôm LEP-Ring vum CERN.
Zeichekodierung
[ändere | Quälltäxt bearbeite]| Unicode UTF-16 | U 05d0 |
| Unicode-Nôme | HEBREW LETTER ALEF |
| HTML | א |
| ISO 8859-8 | 0xe0 |