Gaan na inhoud

Xenofobie in Suid-Afrika

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Voor 1994 is immigrante onderwerp aan diskriminasie en selfs geweld in Suid-Afrika. Na die oorgang na 'n meerderheidsregering in 1994 het die voorkoms van xenofobie (ook genoem vreemdelingehaat) teen die verwagtinge in selfs toegeneem.[1] Tussen 2000 en Maart 2008 het 67 mense in xenofobiese aanvalle gesterf. In Mei 2008 is 62 mense in aanvalle dood, hoewel 21 van diegene wat dood is, Suid-Afrikaanse burgers was. Die aanvalle was blykbaar weens xenofobie.[2] In 2015 het nog 'n landwye oplewing in xenofobiese aanvalle daartoe gelei dat 'n aantal buitelandse regerings begin het om hul burgers te repatrieer.

Xenofobie in Suid-Afrika voor 2012

[wysig | wysig bron]

Aanvalle teen Mosambiekse en Kongolese immigrante

[wysig | wysig bron]

Tussen 1984 en die einde van vyandighede in hul land, het 'n geraamde 50,000 tot 350,000 Mosambiekers na Suid-Afrika gevlug. Hoewel daar nooit vlugteling-status aan hulle toegeken is nie, kon hulle in die swart tuislande bly wat die apartheidregering geskep het. Dit het nie oral dieselfde verloop nie. Die Lebowa-tuisland het Mosambiekse setlaars onvoorwaardelik verban, terwyl Gazankulu die vlugtelinge verwelkom het deur aan hulle grond en toerusting te gee. Diegene in Gazankulu was egter beperk tot die tuisland en kon in hegtenis geneem word as hulle Suid-Afrika sou binnekom.[3]

Onrus en burgeroorlog het daartoe gelei dat baie Kongolese immigrante in 1993 en 1997 na Suid-Afrika gekom het, van wie baie onwettig was. Studies toon dat daar toe al xenofobiese houdings teenoor die vlugtelinge was, soos dat hulle glo gesondheidsorg geweier is waarop hulle tegnies geregtig was.[3]

Xenofobie in Suid-Afrika na 1994

[wysig | wysig bron]

Ondanks 'n tekort aan vergelykbare data, lyk dit of xenofobie aansienlik toegeneem het na die instelling van 'n demokratiese regering in 1994.[4] 'n Studie van 2004 deur die Suid-Afrikaanse Migranteprojek lui:

Die ANC-regering – in sy pogings om die skeidings van die verlede te oorkom en nuwe vorms van sosiale samehorigheid te skep – het 'n aggressiewe en inklusiewe nasiebouprojek begin. Een onverwagte neweproduk hiervan was onverdraagsaamheid teenoor buitestanders... Geweld teenoor buitelandse burgers en Afrika-vlugtelinge het al hoe meer toegeneem en gemeenskappe word geskei deur vyandigheid en agterdog.[5]

Die studie was gegrond op opnames onder burgers van lidlande van die Suid-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap en het bevind dat Suid-Afrikaners die sterkste teenbuitelander-gevoel het, met 21% van Suid-Afrikaners wat ten gunste van 'n volledige verbod op toegang vir buitelanders is en 64% ten gunste van streng beperkings op die aantal wat toegelaat word. In teenstelling daarmee was 10% van die ondervraagdes van die buurlande Namibië en Botswana ten gunste van 'n volledige verbod op buitelanders.

Buitelanders en die Suid-Afrikaanse Polisiediens

[wysig | wysig bron]
'n Vlugteling van Burundi in 'n tydelike skuiling omdat sy te bang is om weer in die Suid-Afrikaanse gemeenskap opgeneem te word, in 2009.

'n Studie van 2004 deur die Sentrum vir die Bestudering van Geweld en Versoening oor die houdings van polisiemanne in die Johannesburgse gebied het bevind dat 87% ondervraagdes geglo het dat die meeste immigrante sonder dokumente in Johannesburg by misdaad betrokke is, al is daar geen statistiese getuienis om die persepsie te staaf nie.[6]

In 'n vergadering in Maart 2007 met die minister van binnelandse sake, Nosiviwe Mapisa-Nqakula, het 'n verteenwoordiger van Burundiese vlugtelinge beweer dat immigrante in Durban nie op die beskerming van die polisie kan staatmaak nie. Hulle het daarenteen gevind dat die polisie hulle mishandel, van hulle steel en ongegronde beskuldigings teen hulle maak dat hulle dwelms verkoop.[7] Twee jaar vroeër, by 'n soortgelyke vergadering in Johannesburg, het Mapisa-Nqakula erken dat vlugtelinge deur polisielede met xenofobiese sienswyses mishandel is.[8]

Geweld voor Mei 2008

[wysig | wysig bron]

Volgens 'n verslag van die Menseregtewag van 1998 is immigrante van Malawi, Zimbabwe en Mosambiek in die Alexandra-township "fisies aangeval oor die bestek van etlike weke in Januarie 1995, met gewapende bendes wat vermoedelik ongedokumenteerde migrante uitgewys het en hulle na die polisiestasie geneem het in 'n poging om die township 'skoon te maak van buitelanders' ".[9][10] Die veldtog, wat bekend gestaan het as "Buyelekhaya" (gaan terug huis toe), het buitelanders van misdaad, werkloosheid en seksuele aanvalle beskuldig.[11]

In September 1998 is 'n Mosambieker en twee Senegalese uit 'n trein gegooi. Die aanval was deur 'n groep mense wat op pad terug was van 'n saamtrek wat buitelanders die skuld gegee het vir werkloosheid, en beskuldig het van misdaad en die verspreiding van vigs.[12]

In 2000 is sewe buitelanders op die Kaapse Vlakte oor 'n tydperk van vyf weke vermoor, wat die polisie gesê het xenofobiese moorde was.[13]

In Oktober 2001 het inwoners van die Zandspruit- informele nedersetting Zimbabwiërs 10 dae gegee om die area te verlaat. Toe die buitelanders dit nie doen nie, is hulle met geweld verwyder en hul krothuise afgebrand. Daar was geen beserings onder die Zimbabwiërs nie.[14]

In Augustus 2006 het Somaliese vlugtelinge gevra vir beskerming nadat 21 Somaliese winkeleienaars in Julie vermoor is en nog 26 in Augustus. Die immigrante het gesê die aanvalle was xenofobies, maar die polisie het ontken dat dit 'n veldtog was om Somaliese handelaars uit die Wes-Kaap te verdryf.[15]

Aanvalle op buitelanders het einde 2007 weer toegeneem[4] en daar was ten minste 'n dosyn aanvalle tussen Januarie en Mei 2008.[16] Die ergste voorvalle was op 8 Januarie 2008 toe twee Somaliese winkeleienaars in die Oos-Kaapse dorp Jeffreysbaai en die stad Oos-Londen vermoor is, asook in Maart 2008 toe sewe mense vermoor is nadat hul winkels en pondokke in Atteridgeville in Pretoria aan die brand gesteek is.[16]

Onluste in Mei 2008

[wysig | wysig bron]

Verspreiding van geweld

[wysig | wysig bron]

Op 12 Mei 2008 het 'n reeks onluste in die township Alexandra (in die noordoostelike deel van Johannesburg) uitgebreek toe plaaslike inwoners migrante van Mosambiek, Malawi en Zimbabwe aangeval het en twee mense vermoor en 40 ander beseer het.[17] Sommige aanvallers het glo Jacob Zuma se verkiesingslied Umshini Wami (Zoeloe: "'Bring my masjiengeweer") gesing.[18]

In die daaropvolgende weke het die geweld versprei, eers na ander nedersettings in die Gauteng-provinsie en daarna na die kusstede Durban[19] en Kaapstad.[4]

Altesame 62 mense het gesterf, etlike honderde is beseer, baie immigrante het na hul lande van herkoms gevlug en baie eiendomme is beskadig.

Daar was glo ook aanvalle in die Suid-Kaap,[20] Mpumalanga,[21] Noordwes en die Vrystaat.[22]

Oorsake

[wysig | wysig bron]

'n Verslag deur die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing noem vier algemene oorsake vir die geweld:

  • Relatiewe ontneming, veral wat betref mededinging vir werk, kommoditeite en behuising;
  • Groepprosesse, insluitend sielkundige kategorisering wat nasionalisties eerder as oorkoepelend is;[23]
  • Suid-Afrikaanse uitsonderlikheid, of 'n gevoel van meerderwaardigheid teenoor ander Afrikane; en
  • Eksklusiewe burgerskap, of 'n vorm van nasionalisme wat ander uitsluit.[24]

'n Daaropvolgende verslag, "Towards Tolerance, Law and Dignity: Addressing Violence against Foreign Nationals in South Africa", wat die Internasionale Organisasie vir Migrasie laat opstel het, het bevind dat swak dienslewering of 'n invloei van buitelanders bydraende faktore was, maar het township-politiek die skuld vir die aanvalle gegee.[25][26] Die verslag het ook bevind dat gemeenskapsleierskap winsgewend kan wees vir werklose mense, en dat dié leiers die aanvalle gereël het.[27]

Nadraai

[wysig | wysig bron]

1400 verdagtes is in verband met die geweld in hegtenis geneem. Nege maande na die aanvalle is 128 individue skuldig bevind en 30 onskuldig bevind in 105 hofsake. 208 sake is teruggetrek en 156 was nog aan die gang.[28]

Een jaar na die aanvalle het aanklaers gesê 137 mense is skuldig bevind, 182 sake is teruggetrek omdat ooggetuies of klaers die land verlaat het, 51 sake moes nog plaasvind en 82 is verwys vir verdere ondersoek.[29]

Vlugtelingkampe en die herintegrasievraagstuk

[wysig | wysig bron]
Tente van die Verenigde Nasies in 'n vlugtelingkamp in Olifantsfontein, Midrand, Johannesburg.

Nadat diegene wat van die geweld ontvlug het vir drie weke in tydelike plekke geskuil het (insluitend polisiestasies en gemeenskapsale), is hulle na tydelike kampe geneem.[30]

Die Suid-Afrikaanse regering het 'n beleid aanvaar dat die vlugtelinge herintegreer word in hul gemeenskappe of dat hulle terugkeer na hul lande van herkoms[31] en het 'n sperdatum van Julie 2008 daarvoor vasgestel.[32] Daarna het die regering gesê die vlugtelinge sal nie gedwing word om na hul gemeenskappe terug te keer nie[33] en dat die slagoffers ook nie gedeporteer sal word nie, al blyk hulle onwettige immigrante te wees.[34]

Aanvalle van 2009 tot 2012

[wysig | wysig bron]
'n Anti-xenofobiese optog op Mandeladag in 2010 in Kaapstad.

Teen einde Mei 2009 was daar berigte dat xenofobiese aktiwiteite toegeneem het en dat aanvalle in die Wes-Kaap gereël word. Verslae van dreigemente en geheime vergaderings deur plaaslike sakemanne het in Gugulethu, Khayelitsha en Philippi in Kaapstad voorgekom. Samora Machel in Philippi was weer eens 'n brandpunt.[35]

In November 2009 is 'n gemeenskap van tussen 1500 en 2500 Zimbabwiese plaaswerkers uit hul huise in De Doorns, 'n druifboerderydorp in die Wes-Kaap, gesit. Niemand is fisies aangeval nie, maar huise is vernietig en geplunder en het gelei tot die grootste verskuiwing van buitelandse burgers sedert Mei 2008.[36]

Aanvalle van 2013 tot 2017

[wysig | wysig bron]

Aanvalle teen Somaliese entrepreneurs

[wysig | wysig bron]
'n Anti-xenofobie-plakkaat in Harold Cressy High School, Kaapstad, 2014.

Op 30 Mei 2013 is die 25-jarige Abdi Nasir Mahmoud Good dood gestenig. Die geweld is op 'n selfoon opgeneem en op die internet versprei.[37]

Drie Somaliese winkeleienaars is in Junie 2013 vermoor en die Somaliese regering het die Suid-Afrikaanse owerhede gevra om hul burgers te beskerm. Onder die wat vermoor is, was twee broers wat glo doodgekap is.[38] Die aanvalle het gelei tot openbare protes en Somaliese diaspora het betogings gehou in Kaapstad,[39] Londen[40] en Minneapolis.[41]

Die Suid-Afrikaanse minister van buitelandse sake, Maite Nkoana-Mashabane, het die regering se "sterkste veroordeling" van die aanvalle uitgespreek na die dood van nog 'n Somaliese winkeleienaar.[39] Somalië se eerste minister, Abdi Farah Shirdon, het die Suid-Afrikaanse regering gevra om in te gryp na dodelike aanvalle in Pretoria en Port Elizabeth.[42]

Op 7 Junie 2014 is 'n Somaliese burger dood gestenig en twee ander ernstig beseer toe 'n woedende skare hul winkel aangeval het. Nog drie Somaliërs is gewond en hul winkels geplunder.[43]

Na nog xenofobiese aanvalle teen Somaliese entrepreneurs in April 2015 het die Somaliese regering aangekondig dat hy sy burgers uit Suid-Afrika sal verwyder.[44]

April 2015-aanvalle

[wysig | wysig bron]
'n Optog teen xenofobie in Johannesburg op 23 April 2015.

In April 2015 was daar 'n vlaag van aanvalle oor die land heen. Die aanvalle het in Durban begin en na Johannesburg versprei. Die Zoeloekoning, Goodwill Zwelithini, is daarvan beskuldig dat hy die aanvalle aangespoor het deur te sê buitelanders moet "teruggaan na hul lande toe".[45][46]

Plaaslike inwoners het begin om immigrante aan te val en honderde gedwing om oor die land heen in polisiestasies skuiling te soek. Die Malawiese owerhede het daarna begin om hul burgers te repatrieer, en 'n aantal ander regerings het aangekondig dat hulle ook hul burgers gaan verwyder.[45] Meer as 300 mense is in hegtenis geneem.[46] Op 18 April 2015 het 'n fotograaf van die Sunday Times, James Oatway, foto's geneem van 'n wrede aanval in Alexandra op 'n Mosambiekse man. Die man, Emmanuel Sithole, het van sy wonde beswyk.[47] Vier verdagtes is binne dae in hegtenis geneem nadat die foto's in Sunday Times van 19 April verskyn het.[48][49][50] Die owerhede het volgehou dat dit nie 'n xenofobiese aanval was nie. Sewe ander mense is in April 2015 in KwaZulu-Natal vermoor, insluitend 'n Ethiopiër, 'n Mosambieker en drie Suid-Afrikaners.[51]

Aanvalle in Oktober 2015

[wysig | wysig bron]

Daar was xenofobiese aanvalle in Oktober 2015 in Grahamstad in die Oos-Kaap. Volgens berigte is meer as 500 mense verskuif en meer as 300 winkels en huise geplunder of vernietig. In die aanvalle was spesifiek Moslems die teikens.[52][53][54][55][52]

Tshwane-onluste van 2016

[wysig | wysig bron]

Van 20 tot 23 Junie 2016 het 'n golf van onluste die stad Tshwane getref. Hoewel die onluste begin het weens politieke ontevredenheid binne die ANC,[56] is winkels van Somaliërs[57] en Pakistani's[58] geplunder [59] en 'n aantal buitelanders aangeval.[57]

Anti-immigrantebetoging van 2017

[wysig | wysig bron]

Op Vrydag 24 Februarie 2017 is 'n grootskaalse en goedgekeurde anti-immigrantebetoging in Pretoria gehou. Die betogers het na die departement van buitelandse sake gestap en 'n petisie aan amptenare daar oorhandig. Hulle het immigrante daarvan beskuldig dat hulle werke van Suid-Afrikaners vat en misdaad veroorsaak.[60] 136 betogers is in hegtenis geneem.[61]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. From 'Foreign Natives' to 'Native Foreigners': Explaining Xenophobia in Post-Apartheid South Africa, Michael Neocosmos, CODESRIA, Dakar, 2010
  2. See L.B. Landau (ed), 2011.
  3. 3,0 3,1 Jonny Steinberg. "ISS Monograph No 117: Mozambican and Congolese Refugees in South Africa: A mixed reception" (PDF). Institute for Security Studies. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 3 Oktober 2008. Besoek op 5 September 2008.
  4. 4,0 4,1 4,2 From 'Foreign Natives' to 'Native Foreigners': Explaining Xenophobia in Post-Apartheid South Africa, Michael Neocosmos, CODESRIA, Dakar, 2010
  5. Jonathan Crush and Wade Pendleton. "South African Migration Project 30: Regionalizing Xenophobia? Citizen Attitudes to Immigration and refugee policy in Southern Africa" (PDF). Institute for Democracy in South Africa. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 3 November 2016. Besoek op 1 November 2016.
  6. Themba Masuku. "Targeting Foreigners: Xenophobia among Johannesburg's police" (in Engels). Institute for Security Studies (Crime Quarterly No 15, 2006). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Junie 2008. Besoek op 6 September 2008.
  7. "Police prey on refugees: claims" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Augustus 2010. Besoek op 6 September 2008.
  8. "Minister slams treatment of refugees by cops" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Augustus 2010. Besoek op 6 September 2008.
  9. "Thousands flee S Africa attacks". BBC. Besoek op 19 Mei 2008.
  10. "South Africa: Xenophobic Rage Leaves Trail of Havoc in Gauteng". AllAfrica.com. Besoek op 19 Mei 2008.
  11. "South Africa: Burning the welcome mat". Centre for the Study of Violence and Reconciliation. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Desember 2008. Besoek op 8 September 2008.
  12. Nahla Valji. "Creating the Nation: The Rise of Violent Xenophobia in the New South Africa" (PDF). Centre for the Study of Violence and Reconciliation. Besoek op 8 September 2008.
  13. "Xenophobic attacks: seven die in one month" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Augustus 2002. Besoek op 6 September 2008.
  14. "Raging mob evicts Zimbabweans, burns homes" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Augustus 2010. Besoek op 6 September 2008.
  15. "Somali's turn to HRC as murder toll soars" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Augustus 2010. Besoek op 6 September 2008.
  16. 16,0 16,1 "Recent attacks tip of xenophobic iceberg" (in Engels). TheTimes.co.za. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Januarie 2009. Besoek op 19 Mei 2008.
  17. "South African mob kills migrants" (in Engels). BBC. 12 Mei 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Maart 2017. Besoek op 19 Mei 2008.
  18. "What the U.S. press got wrong about South Africa's xenophobic riots". Slate Magazine (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Februarie 2019. Besoek op 18 Maart 2015.
  19. "South Africa attacks reach Durban" (in Engels). BBC. 21 Mei 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Februarie 2009. Besoek op 21 Mei 2008.
  20. "Cape mounts relief effort as xenophobia spreads" (in Engels). SABC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2008. Besoek op 23 Mei 2008.
  21. "Violence spills into Mpumalanga". The Times (in Engels). UK. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Januarie 2009. Besoek op 21 Mei 2008.
  22. "South Africa army mobilises to quell mob violence" (in Engels). Agence France-Presse. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Junie 2008. Besoek op 22 Mei 2008.
  23. Kamau, C. & Rutland, A. (2008) A quasi-experiment on the effects of superordinate categorization on liking of people from other nations.
  24. "Violence and xenophobia in South Africa: Developing consensus, moving to action". Human Science Research Council. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 November 2009. Besoek op 30 Oktober 2008.
  25. "Towards Tolerance, Law and Dignity: Addressing Violence against Foreign Nationals in South Africa" (PDF). International Organisation for Migration. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 11 Julie 2016. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)
  26. "Politics played part in xenophobic chaos". The Times. Besoek op 15 Maart 2009.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  27. "Local leaders 'incited xenophobia'" (in Engels). News24. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Maart 2009. Besoek op 15 Maart 2009.
  28. "Xenophobia cases must be finalised". The Times. Besoek op 15 Maart 2009.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  29. "Anniversary of xeno attacks" (in Engels). The Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2009. Besoek op 11 Mei 2009.
  30. "Foreigners displaced by violence in South Africa move into temporary camps" (in Engels). The Canadian Press. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Junie 2008. Besoek op 30 Junie 2008.
  31. "Reintegration the priority – government" (in Engels). Independent Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Augustus 2010. Besoek op 30 Junie 2008.
  32. "Go home or go back: Home Affairs" (in Engels). The Times (SA). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2008. Besoek op 30 Junie 2008.
  33. "No 'forced reintegration' for immigrants" (in Engels). The Times (SA). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 November 2008. Besoek op 30 Junie 2008.
  34. "Govt: Victims of xenophobia won't be deported" (in Engels). Mail & Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 November 2018. Besoek op 30 Junie 2008.
  35. "Get out of Philippi or else, Somali shopkeeper told". Cape Times.
  36. (Misago, JP. (2009) Violence, Labour and the Displacement of Zimbabweans in De Doorns, Western Cape.
  37. "Somalia demands action over brutal killing" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Augustus 2018. Besoek op 9 Junie 2013.
  38. "Somalis march in Cape Town against South Africa attacks". BBC News (in Engels). 7 Junie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Oktober 2019.
  39. 39,0 39,1 "Somalis call on S.Africa to provide protection". Besoek op 9 Junie 2013.
  40. "London Somalis protest at South African embassy against killing". Demotix (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Mei 2015. Besoek op 18 Maart 2015.
  41. "Somali-Americans in Minnesota protest South Africa violence – KMSP-TV" (in Engels). 7 Junie 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Maart 2014. Besoek op 18 Maart 2015.
  42. "allAfrica.com: South Africa: Shirdon Calls On South Africa to Protect Somali Nationals". allAfrica.com. Besoek op 18 Maart 2015.
  43. "Two dead in xenophobic attacks in S. Africa". World Bulletin. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2017. Besoek op 9 Junie 2014.
  44. "Foreign embassies prepare to 'evacuate' citizens from SA" (in Engels). City Press. 16 April 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2015. Besoek op 18 April 2015.
  45. 45,0 45,1 "Attacks on foreigners spread in South Africa; weekend violence feared". Los Angeles Times. 17 April 2015. Besoek op 18 April 2015.
  46. 46,0 46,1 "South Africa anti-immigrant violence: Hundreds held". BBC News (in Engels). 19 April 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 19 April 2015.
  47. http://www.timeslive.co.za/local/2015/04/19/kill-thy-neighbour-alex-attack-brings-home-sa-s-shame1
  48. Tromp, Beauregard; Oatway, James (19 April 2015). "The brutal death of Emmanuel Sithole". The Sunday Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2015. Besoek op 26 April 2015.
  49. Swails, Brent (21 April 2015). "Xenophobic killing in South African township caught by photographer". CNN (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2015. Besoek op 26 April 2015.
  50. Dipa, Karishma; Makhafola, Gertrude (21 April 2015). "These are the four Sithole suspects". The Star (in Engels). ANA. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2015. Besoek op 26 April 2015.
  51. Ferreira, Emsie (28 April 2015). "Sithole murder not xenophobic: Mahlobo". IOL (in Engels). ANA. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2015. Besoek op 30 April 2015.
  52. 52,0 52,1 The languages of xenophobia in post-apartheid South Africa: Reviewing migrancy, foreignness, and solidarity, Camalita Naicker, Agenda: Feminist Magazine", 2006
  53. Xenophobia in Grahamstown: 'We are not leaving!'
  54. Where poverty meets xenophobia: Grahamstown, a city in crisis, Paddy O'Halloran, The Daily Maverick, 27 October 2015
  55. Contested Space and Citizenship in Grahamstown, South Africa[dooie skakel], Paddy O'Halloran, Journal of Asian & African Studies, 2016
  56. Digital, TMG. "Security minister admits ANC members sparked Tshwane riots". Rand Daily Mail. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2019. Besoek op 7 Julie 2016.
  57. 57,0 57,1 "GroundUp: Somalis fear for their lives after Tshwane riots | Daily Maverick". www.dailymaverick.co.za. Besoek op 7 Julie 2016.
  58. Dlamini, Neo Goba‚ Thabang Thaba And Penwell. "Shop owners fearful in the wake of Tshwane riots". Times LIVE (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 September 2016. Besoek op 7 Julie 2016.
  59. Nkosi, Bongani. "Shops remain shut in Tshwane as protests, looting subside". Times LIVE (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 September 2016. Besoek op 7 Julie 2016.
  60. Madia, Tshidi (24 Februarie 2017). "Political parties condemn xenophobic violence" (in Engels). News24. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 September 2018.
  61. Press, Associated (24 Februarie 2017). "South African police use force to disperse anti-immigration protesters". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Junie 2019. Besoek op 25 Februarie 2017.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]