Veldpond
Die veldpond is 'n goue muntstuk wat tydens die Tweede Vryheidsoorlog deur 'n rondgaande munt te velde gedruk is naby Pelgrimsrus. Elke muntstuk het die woorde "Z.A.R. 1902" op die voorkant, "Een Pond" op die keersy en 'n gekartelde rant.
Daar is amptelik 986 goue muntstukke gemunt, elk met 'n oorspronklike waarde van 22 sjielings.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Teen die einde van 1901 het generaal Ben Viljoen Pelgrimsrus sy hoofkwartier gemaak. Dit het moeilik geraak om handel te dryf aangesien daar nie fisiese geld beskikbaar was nie en in baie gevalle moes mense staatmaak op ruilhandel. Op dié stadium is daar steeds goud gedelf op Pelgrimsrus en genoeg goud is gevind om die oprigting van 'n munt te regverdig. Nadat generaal Viljoen gevang is, het generaal Muller bevel oorgeneem en die idee met veldkornet A.G.E. Pienaar bespreek. Hulle het gedink dit sou moontlik wees om 'n munt op te rig en het dadelik die regering om toestemming gevra. 'n Week later het hulle dit gekry en Pienaar is aangestel as "Hoofd van de Staatsmunt ten Velde". Met die hulp van Dick Graham en W. Reid het Kloppers ou toerusting van die "Transvaal Gold Mining Estates (TGME)", wat in 'n verlate werkswinkel gevind is, gebruik om 'n roller en 'n munt te bou. Die munte is ook uiteindelik in die werkswinkel gemunt en nie in die veld nie.
Die Transvaalse regering was uiters tevrede met die muntstukke en na die oorlog is Kloppers en die res van sy span elk met 'n ornament, wat bestaan het uit 4 goue muntstukke, beloon. Daar is altesaam 7 van die ornamente gemaak.