Stressor

'n Stressor is 'n chemiese of biologiese agens, omgewings-toestand, eksterne stimulus of 'n gebeurtenis wat stres veroorsaak in 'n organisme.

Gebeurtenisse wat die stresreaksie kan sneller, sluit die volgende in:

omgewing stressore (verhewe klankvlakke, oorbeligting, oorbevolking)
daaglikse stresgebeure (bv. swaar verkeer, verlore sleutels, die gehalte en hoeveelheid van fisiese aktiwiteit)
lewe verander (bv. egskeiding, verlies aan lewe)
werkplek stressore (bv. hoë werkseisekontrole teenoor lae werk beheer, herhaalde of aanhoudende inspanning, kragtig inspanning, uiterste posisies)
chemiese stressore (bv. tabak, alkohol, dwelms)
sosiale stressor (bv. maatskaplike en familie-eise)

Stressore veroorsaak fisiese, chemiese en geestelike reaksies binne die liggaam. 'n Fisiese stressor produseer meganiese spanning op die vel, bene, ligamente, spiere en senuwees wat weefselvervorming veroorsaak en in uiterste gevalle weefselbreuke. Chemiese spanning veroorsaak ook biomeganiese reaksie wat verband hou met metabolisme en weefselherstel. Fisiese stressore kan pyn veroorsaak en benadeel werkverrigting. Chroniese pyn en gestremdheid wat mediese aandag benodig kan ontstaan as gevolg van uiterste fisiese stressore of indien daar nie voldoende herstel was in die tyd tussen opeenvolgende blootstellings nie.^[1]^[2]

Stressors kan geestelike funksie en prestasie beïnvloed. Een moontlike meganisme behels die stimulasie van die hipotalamus, met kortikotropien-vrystellingsfaktor ("CRF") -> vrystelling van adrenokortikotrofiese hormoon ("ACTH") deur die hipofise -> bynierkorteks skei verskeie streshormone af (bv. kortisol) -> streshormone (tot soveel as 30 entiteite) reis in die bloedstroom na relevante organe bv. kliere, hart, ingewande -> veroorsaak die vlug-of-vegreaksie. Behalwe hierdie vloei is daar 'n alternatiewe pad wat geneem kan word nadat die stressor oorgeplaas is na die hipotalamus, wat lei tot prikkeling van die simpatiese senuweestelsel, waarna die byniermedulla adrenalien afskei.^[3] Geestelike en sosiale stressore kan gedrag beïnvloed en hoe individue reageer op fisiese en chemiese stressore.

Verwysings

↑ National Research Council (2001). Musculoskeletal Disorders and the Workplace: Low Back and Upper Extremities. Washington, DC: The National Academies Press. National Academey Press. p. 512. ISBN 0-309-07284-0.
↑ National Research Council (199). Work-Related Musculoskeletal Disorders: Report, Workshop Summary, and Workshop Papers. National Academy Press. p. 240. ISBN 0-309-06397-3. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2014. Besoek op 20 Januarie 2014.
↑ "What is Stress?" (in Engels). S-Cool. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2018.

[1] National Research Council (2001). Musculoskeletal Disorders and the Workplace: Low Back and Upper Extremities. Washington, DC: The National Academies Press. National Academey Press. p. 512. ISBN 0-309-07284-0.

[2] National Research Council (199). Work-Related Musculoskeletal Disorders: Report, Workshop Summary, and Workshop Papers. National Academy Press. p. 240. ISBN 0-309-06397-3. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2014. Besoek op 20 Januarie 2014.

[3] "What is Stress?" (in Engels). S-Cool. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2018.

[1]

[2]

[3]