Gaan na inhoud

Simbool

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Rooi agkant simboliseer stop selfs sonder enige letters.

'n Simbool is 'n voorstelling of tekening van iets — soos 'n klank, idee, voorwerp, konsep, ens.

Die aard van simbole

[wysig | wysig bron]

'n Simbool kan 'n fisiese voorwerp wees waarvan die oorsprong of vorm ooreenstem met die ding wat dit verteenwoordig. Bv. die kruis is die mees algemeenste simbool wat die Christendom verteenwoordig, en die septer is die tradisionele simbool vir koninklike mag.

'n Simbool kan ook 'n verkleinde prentjie wees (soos 'n ikoon op rekenaars), of 'n patroon of kleur, bv., die olyftakkie wat vrede verteenwoordig.

'n Simbool kan ook 'n gewone gedrukte of geskrewe teken wees, wat gebruik word om iets te verteenwoordig (behalwe klanke van 'n taal). Voorbeelde hiervan is die wiskundige simbole π en wat die Pi-getal en die sommering voorstel. Ander voorbeelde is geldeenheidsimbole soos R, € en £. Daar is ook chemiese simbole vir die basiese elemente, ens. 'n Groot versameling simbole kan gevind word in die padtekens wat gebruik word binne 'n bepaalde land.

Simbole kan ook ander konsepte verteenwoordig soos klanke, woorde en uitdrukkings. Die lui van 'n klokkie of die slag van die regter se hamer is ook simbolies. Om presies te wees, elke woord in elke taal is 'n simbool van een of ander konsep of verwantskap tussen konsepte.

'n Simbool word gewoonlik slegs uitgeken binne 'n spesifieke kultuur, godsdiens of dissipline. Daar is 'n paar honderd simbole wat nou al internasionaal herken en erken word.

Gebruik van simbole

[wysig | wysig bron]

Dit is ons as mens se manier om simbole te gebruik wat ons in staat stel om idees, dinge, konsepte, en kwaliteite te beskryf en die verwantskap tussen hulle te ondersoek. Geen ander spesie op aarde is daartoe in staat om só te kommunikeer of dinge om hulle te ondersoek nie. Semantiek is 'n dissipline wat spesifieke simbole ondersoek en is daarom gemoeid met die betekenis van woorde. Literatuur is meermale bewonder vir die kunsvolle gebruik van simboliek deur beide gebruik te maak van woorde, frases en situasies om idees en gevoelens te skep wat meer is as wat die basiese interpretasie van die woorde wou hê.

Etimologie

[wysig | wysig bron]

Die woord "simbool" kom van die Griekse woord súmbolon wat afstameling is van twee kernwoorde met die direkte vertaling 'om saam te gooi' .

Konsepte en definisies

[wysig | wysig bron]

Simbole is 'n manier van komplekse kommunikasie wat dikwels veelvuldige vlakke van betekenis kan hê.[1] Simbole is die basis van alle menslike begrip en dien as middele van konsepsie vir alle menslike kennis.[2] Simbole fasiliteer begrip van die wêreld waarin ons leef, en dien dus as die gronde waarop ons oordeel vel.[3] Op hierdie manier gebruik mense simbole nie net om sin te maak van die wêreld rondom hulle nie, maar ook om deur middel van konstitutiewe retoriek in die samelewing te identifiseer en saam te werk.

Menslike kulture gebruik simbole om spesifieke ideologieë en sosiale strukture uit te druk en om aspekte van hul spesifieke kultuur voor te stel. Simbole dra dus betekenisse wat afhang van 'n mens se kulturele agtergrond. Gevolglik is die betekenis van 'n simbool nie inherent aan die simbool self nie, maar word dit kultureel aangeleer.[1]

Heinrich Zimmer gee 'n bondige oorsig van die aard, en meerjarige relevansie, van simboleː

"Konsepte en woorde is simbole, net soos visioene, rituele en beelde is; so ook die maniere en gebruike van die daaglikse lewe. Deur al hierdie dinge word 'n transendente werklikheid weerspieël. Daar is soveel metafore wat iets weerspieël en impliseer wat, alhoewel dit op verskillende maniere uitgedruk word, onuitspreeklik is, hoewel dit so multivorming weergegee word, ondeurgrondelik bly. Simbole hou die verstand vas aan die waarheid, maar is nie self die waarheid nie, daarom is dit misleidend om dit te leen. Elke beskawing, elke eeu, moet sy eie voortbring."[4]

In die boek Signs and Symbols word gestel datː

'n Simbool ... is 'n visuele beeld of teken wat 'n idee verteenwoordig -- 'n dieper aanduiding van universele waarheid. [5]

Simbole en semiotiek

[wysig | wysig bron]

Semiotiek is die studie van tekens, simbole en betekenis as kommunikatiewe gedrag. Semiotiekstudies fokus op die verhouding van die betekenaar en die betekende, met inagneming van die interpretasie van visuele leidrade, lyftaal, klank en ander kontekstuele leidrade. Semiotiek word verbind met linguistiek en sielkunde. Semiotici bestudeer nie net wat 'n simbool impliseer nie, maar ook hoe dit sy betekenis gekry het en hoe dit funksioneer om betekenis in die samelewing te maak. Simbole laat die menslike brein voortdurend betekenis skep deur sensoriese insette te gebruik en simbole deur beide denotasie en konnotasie te dekodeer.

Psigoanalise, retoriek en argetipes

[wysig | wysig bron]

'n Alternatiewe definisie van simbool, wat dit van die term teken onderskei, is deur die Switserse psigoanalis Carl Jung voorgestel. In sy studies oor wat nou Jungiaanse argetipes genoem word, staan 'n teken vir iets bekend, soos 'n woord vir sy verwysing staan. Hy het 'n teken gekontrasteer met 'n simbool: iets wat onbekend is en wat nie duidelik of presies gemaak kan word nie. 'n Voorbeeld van 'n simbool in hierdie sin is Christus as 'n simbool van die argetipe wat "self" genoem word.[6]

Kenneth Burke het Homo sapiens beskryf as 'n "simbool-gebruik, simbool maak, en simbool misbruik dier" om voor te stel dat 'n persoon simbole skep sowel as hulle misbruik. Een voorbeeld wat hy gebruik om aan te dui wat hy met die misbruik van simbool bedoel, is die verhaal van 'n man wat, toe hy vertel het dat 'n bepaalde voedselitem walvisspek was, skaars kon keer om dit op te gooi. Later het sy vriend ontdek dis eintlik net ’n kluitjie. Maar die man se reaksie was 'n direkte gevolg van die simbool van "blubber" wat iets oneetbaar in sy gedagtes verteenwoordig. Boonop is die simbool van "blubber" deur die man geskep deur verskeie soorte van leer.

Burke gaan voort om simbole te beskryf as ook afgelei van Sigmund Freud se werk oor kondensasie en verplasing, en sê verder dat simbole nie net relevant is vir die teorie van drome nie, maar ook vir "normale simboolstelsels". Hy sê hulle is verwant deur "vervanging", waar een woord, frase of simbool vir 'n ander vervang word om die betekenis te verander. Met ander woorde, as een persoon nie 'n sekere woord of frase verstaan nie, 'n ander persoon kan 'n sinoniem of simbool vervang om die betekenis oor te dra. Wanneer die persoon egter die nuwe manier leer om 'n spesifieke simbool te interpreteer, kan die persoon sy of haar reeds gevormde idees verander om die nuwe inligting in te sluit.

Jean Dalby Clift sê dat mense nie net hul eie interpretasies by simbole voeg nie, hulle skep ook persoonlike simbole wat hul eie begrip van hul lewens verteenwoordig: wat sy "kernbeelde" van die persoon noem. Clift voer aan dat simboliese werk met hierdie persoonlike simbole of kernbeelde net so nuttig kan wees as om met droomsimbole in psigoanalise of berading te werk.[7]

William Indick stel voor dat die simbole wat algemeen in mites, legendes en fantasie voorkom, sielkundige funksies vervul en daarom is die rede waarom argetipes soos "die held", "die prinses" en "die heks" al eeue lank gewild gebly het.[8]

Simboliese waarde

[wysig | wysig bron]

Simbole kan simboliese waarde dra in drie primêre vorme: Ideologies, vergelykend en isomorfies.[9] Ideologiese simbole soos godsdiens- en staatsimbole dra komplekse stelle oortuigings en idees oor wat “die regte ding om te doen” aandui. Vergelykende simbole soos gesogte kantooradresse, beeldende kuns en prominente toekennings dui antwoorde op vrae van "beter of slegter" en "meerderwaardig of minderwaardig". Isomorfiese simbole meng in met die omliggende kulturele omgewing sodat hulle individue en organisasies in staat stel om by hul omgewing te konformeer en sosiale en politieke ondersoek te ontduik. Voorbeelde van simbole met isomorfiese waarde sluit in die dra van 'n professionele drag tydens besigheidsvergaderings, handskud om ander in die Weste te groet, of buig om ander in die Ooste te groet. 'n Enkele simbool kan veelvuldige duidelike betekenisse dra sodat dit verskeie tipes simboliese waarde verskaf.[9]

Tillich Park Borsbeeld New Harmony Posey County, Indiana

Paul Tillich

[wysig | wysig bron]

Paul Tillich het aangevoer dat, terwyl tekens uitgevind en vergeet word, simbole gebore word en sterf[10] Daar is dus dooie en lewende simbole. 'n Lewende simbool kan aan 'n individu verborge vlakke van betekenis en transendente of godsdienstige realiteite openbaar. Vir Tillich "wys 'n simbool altyd verby homself" na iets wat onkwantifiseerbaar en geheimsinnig is; simbole maak die "diepte dimensie van die werklikheid self" oop.[11] Simbole is kompleks, en hul betekenisse kan ontwikkel soos die individu of kultuur ontwikkel. Wanneer 'n simbool sy betekenis en krag vir 'n individu of kultuur verloor, word dit 'n dooie simbool. Wanneer 'n simbool geïdentifiseer word met die dieper werklikheid waarna dit verwys, word dit afgodery aangesien die "simbool vir die werklikheid geneem word." Die simbool self word vervang vir die dieper betekenis wat dit bedoel om oor te dra. Die unieke aard van 'n simbool is dat dit toegang gee tot dieper lae van die werklikheid wat andersins ontoeganklik is.[12]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 Womack, Mari. Symbols and Meaning: A Concise Introduction. California: AltaMira Press, 2005.
  2. Langer, Susanne K. A Theory of Art, Developed From: Philosophy in a New Key. New York: Charles Scribner’s Sons, 1953.
  3. Palczewski, Catherine, and Ice, Richard, and Fritch, John. Rhetoric in Civic Life. Pennsylvania: Strata Publishing, Inc., 2012.
  4. Zimmer, Heinrich (1969). Campbell, Joseph (red.). Philosophies of India (9. paperback print. uitg.). Princeton: Princeton Univ. Press. pp. 1–2. ISBN 0-691-01758-1.
  5. Dorling Kindersley Limited. Signs and Symbols. bl.6. ISBN 978-0-7566-3393-6. 2008
  6. Christ, A symbol of the self CW vol 9i Aion RKP 1958
  7. Jean Dalby Clift, Core Images of the Self: A Symbolic Approach to Healing and Wholeness. Crossroad, 1992.
  8. Indick, William. Ancient Symbology in Fantasy Literature: A Psychological Study. Jefferson: McFarland &, 2012.
  9. 9,0 9,1 Schnackenberg, Andrew K.; Bundy, Jonathan; Coen, Corinne; Westphal, James (2019). "Capitalizing on Categories of Social Construction: A Review and Integration of Organizational Research on Symbolic Management Strategies". Academy of Management Annals. 13 (2): 375–413. doi:10.5465/annals.2017.0096. S2CID 150656804.
  10. Tillich, Paul (1964). Theology of Culture. Oxford University Press. pp. 58. ISBN 0195007115.
  11. Tillich, Paul (1964). Theology of Culture. Oxford University Press. pp. 59. ISBN 0195007115.
  12. Tillich, Paul (1964). Theology of Culture. Oxford University Press. pp. 54. ISBN 0195007115.

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]