Gaan na inhoud

Rückert-Lieder

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Rückert-liedere is vyf liedere gekomponeer vir stem en klavier of orkes deur Gustav MahlerFriedrich Rückert. In teenstelling met die Kindertotenlieder, wat op tekste van dieselfde skrywer gebaseer is, is dit nie 'n liederesiklus nie, maar eerder onafhanklike en selfstandige werke.

Karl Jakob Hirsch : Gustav Mahler: "Ich bin der Welt abhanden gekommen" (Afrikaans: Ek is verlore vir die wêreld) (1915)

Die versameling bestaan uit:

  1. Blicke mir nicht in die Lieder! (14 Junie 1901)
  2. Ich atmet’ einen linden Duft (Julie 1901)
  3. Ich bin der Welt abhanden gekommen (16 Augustus 1901)
  4. Um Mitternacht (Somer 1901)
  5. Liebst du um Schönheit (Augustus 1902)

Saam met die liedere Revelge en Der Tamboursg'sell (gebaseer op tekste uit Des Knaben Wunderhorn ), wat later in Mahler se versameling liedere bekend as Des Knaben Wunderhorn opgeneem is, is dit vir die eerste keer in 1905 gepubliseer onder die titel "Sieben Lieder aus letzter Zeit".(Afrikaans: Sewe Liedere uit Onlangse Tye).

Die première van die vier liedere, wat in 1901 vir orkes geskryf is, het op 29 Januarie 1905 in Wene onder leiding van die komponis plaasgevind. Die première van Kindertotenlieder en ses liedjies uit Des Knaben Wunderhorn is ook tydens dieselfde geleentheid opgevoer. Die vyfde lied, Liebst du um Schönheit, is nie deur Mahler self georkestreer nie, maar deur Max Puttmann, ’n werknemer van die uitgewery.

Instrumentasie

[wysig | wysig bron]

Die grootte en samestelling van die orkes verskil van lied tot lied, maar die uitvoering van die hele liederesiklus vereis die volgende instrumente: 2 fluite, 2 hobo's (een ook hobo d'amore ), Engelse horing, 2 klarinette (in B en A) ), 2 fagotte, kontrafagot, 4 horings, 2 trompette, 3 trombone, tuba, keteltrom, celesta, harp, klavier en strykinstrumente

Die Oostenrykse komponis en dirigent Gerhard Präsent het twee verwerkings vir kamerorkes geskryf:

  • Drie Rückert-lieder vir hoë stem, viool, altviool en klavier Op. 36b (Liebst du um Schönheit, Blicke mir nicht..., Ich bin der Welt...)(1998), en
  • Vyf Rückert-lieder vir middelstem, viool, altviool, tjello en klavier Op. 44 (2002-03), [1] laasgenoemde weergawe is in 2005 deur die ALEA Ensemble saam met die bariton Alexander Puhrer opgeneem. [2]

Die Switserse komponis en dirigent David Philip Hefti het 'n verwerking vir hoë stem en strykkwartet geskryf:

  • Rückert-lieder vir hoë stem en strykkwartet (Liebst du um Schönheit, Blicke mir nicht in die Lieder, Ich atmet’ einen linden Duft, Um Mitternacht, Ich bin der Welt abhanden gekommen) (2020); Die première daarvan vind op 23 Oktober 2021 plaas in St. Gallen met Juliane Banse, (sopraan) en die Amaryllis-kwartet; dit is uitgegee deur Edition Kunzelmann (GM-1953), ISMN 979-0-2062-0774-7.

Radio-uitsendings

[wysig | wysig bron]
  • „Ich bin der Welt abhanden gekommen.“ Vom Verschwinden, plötzlichen Wiederauftauchen und erneuten Verlorengehen eines Liedes von Gustav Mahler. (Afr: Oor die verdwyning, plotselinge herverskyning en hernieude verlies van 'n liedjie van Gustav Mahler.) Radio-uitsending, Duitsland, Oostenryk, 2006, 53:50 Min., geskryf en geregisseer deur Michael Lissek en Elisabeth Stratka, Vervaardig deur die Oostenrykse Radio (ORF), Radio Berlin-Brandenburg (rbb), Eerste uitsending: 26 Desember 2006 by Ö1, Audio-Ausschnitt (MP3; 9,3 MB), 7:44 Min., Ontleding deur Michael Lissek

Verwysings

[wysig | wysig bron]

Bronnelys

[wysig | wysig bron]
  • Ingo Müller: Dichtung und Musik im Spannungsfeld zwischen Vermittlung und Unmittelbarkeit. Gustav Mahlers „Fünf Lieder nach Texten von Friedrich Rückert“. In: Gustav Mahler: Lieder (= Musik-Konzepte Neue Folge, hrsg. von Ulrich Tadday, H. 136), München 2007, S. 51–76.
  • Reinhard Gerlach: Strophen von Leben, Traum und Tod. Ein Essay über Rückert-Lieder von Gustav Mahler. Taschenbücher zur Musikwissenschaft, Bd. 83, Wilhelmshaven 1982.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]