Pair van Frankryk
Die Franse term pair het sy etimologiese oorsprong in die Latynse par ("gelyk") en pares ("die gelykes") en het in die tydperk van die feodalisme na die vasalle of leenmanne van 'n leenheer verwys wat in die destydse sosiale hiërargie dieselfde status geniet het. Hierdie gelyke status het aan hulle ook die reg verleen om namens hulle leenheer te beraadslaag en as 'n geregshof vir hulle kollegas te fungeer.
Danksy die ridderlike etos van die 12de eeu is die pairie tot die ideaal van 'n nasionale hooggeregshof van Frankryk verhef wat onder voorsitterskap van die koning vergader en as 'n soort laaste instansie ten opsigte van morele kwessies opgetree het.
Die pairie is onder meer beïnvloed deur die twaalf apostels van die Christelike Nuwe Testament en het die destydse digters geïnspireer om hul literêre werke oor die twaalf pairs van Karel die Grote of die legendariese Britanniese koning Artus te skep.
In die 13de eeuse Frankryk het die pairie 'n amptelike feodale geregshof geword wat ook deur ridders as hulle morele oppergesag erken is. Die pairie is saamgestel uit ses wêreldlike vorste - die hertoë van Normandië, Akwitanië en Boergondië, die grawe van Vlaandere, Champagne en Toulouse - en ses biskoppe as geestelike lede.
As gevolg van die ontwikkeling van die Paryse parlement en die inlywing van talle ou feodale gebiede by die sentralistiese Franse Kroon was die pairie eerder 'n seremoniële instelling, soos uit sy rol by die Franse kroningsplegtighede geblyk het.
In Engeland het die hoërhuis van die parlement, die huidige House of Lords, volgens die Franse voorbeeld ook as "Huis van die Pairs" bekend gestaan.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Holtzmann, Robert: Französische Verfassungsgeschichte von der Mitte des neunten Jahrhunderts bis zur Revolution. München: Oldenbourg 1965 (herdrukte uitgawe van die oorspronklike teks wat in 1910 in München en Berlyn verskyn het)