Gaan na inhoud

Meeue

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Meeue
Seemeeue
Volwasse Larus delawarensis.
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Orde:
Suborde:
Familie:
Laridae

Vigors, 1825
Genera

11, sien teks

Meeue (en sterretjies) is 'n familie van seevoëls in die orde van steltloperagtiges (Charadriiformes). Die familie omvat 11 genera met ongeveer 102 spesies.[1]

Spesies in die familie is oor die algemeen middelgroot tot groot voëls, meestal grys of wit, dikwels met swart merke op die kop en snawel. Hulle het 'n tipiese skel, krysende roep. Hul snawels is stewig en redelik lank; en hul pote is van swemvliese voorsien.

Algemeen

[wysig | wysig bron]

Meeue (familie Laridae) is betreklik groot swemvoëls van die koue en gematigde streke wat hoofsaaklik langs die kus, maar soms ook by binnelandse waters, aangetref word. Hulle het kort sterte, lang vlerke en kort pote met swemvliese tussen die tone. Die snawels is stewig en sterk. Die groter spesies se bosnawel is gekrom en eindig in 'n haakvormige punt.

Die algemene kleur is wit en spesies word onderskei op grand van die grys of swart patrone van die vlerke en die kleur van die pote. In Suider-Afrika word drie spesies algemeen aangetref. Die bekendste is die swartrugmeeu (Larus dominicanus). Soos sy naam aandui, het hy 'n swart rug en swart vlerke; sy snawel is organjegeel. Van Port Elizabeth af ooswaarts word die gryskopmeeu (Larus cirrocephalus) aangetref.

Tydens die broeityd het hy 'n duidelike grys "kappie" op die kop. Sy snawel is donkerrooi en die pote is grysrooi. In teenstelling met die ander twee meeue is die gryskopmeeu hoofsaaklik ʼn varswatermeeu wat oor die grootste gedeelte van Suider-Afrika aangetref word. Die witkopmeeu of sterretjie (Larus novaehollandiae) lyk soos 'n kleiner weergawe van die gryskopmeeu maar sonder 'n grys kappie.

In die broeityd het sommige voëls van hierdie spesie 'n baie ligte pers ring om die nek. Drie ander meeuspesies (genus Larus) doen af en toe Suider-Afrikaanse kuste aan.

Leefwyse

[wysig | wysig bron]

Meeue word hoofsaaklik langs die kus aangetref, maar soms kom hulle ook in die binneland voor. Die swartrugmeeu word byvoorbeeld soms by Chrissiesmeer naby Carolina gesien, terwyl die gryskopmeeu algemeen by varswaterplekke is. Die meeste meeue is alleseters.

Hulle is goeie vlieërs en volg dikwels skepe op soek na afval wat oorboord gegooi word of na visse wat deur die skip na die oppervlak gejaag word. Hulle duik nie juis na kos nie, maar pik dit van die oppervlak af op terwyl hulle swem. So nie, staan hulle op die strand en wag die branders in wat seediertjies uitspoel.

Meeue broei in kolonies. Die nes bestaan of uit 'n vlak kuil tussen gras, of is 'n pieringvormige konstruksie van seegras en stokkies wat tussen rotse gebou word. Die twee tot drie eiers is wit, bruinerig of olyfgroen en gespikkel. Die kuikens is bruin gevlek en verlaat die nes na ses tot agt weke. Dit duur egter twee tot drie jaar voordat hulle die kleur en kleur patroon van die volwasse meeue het.

Indeling

[wysig | wysig bron]

Ornitoloë is dit nie eens oor die klassifikasie van meeue nie. Die indeling wat tans gebruik word, is op kenmerke van die liggaamsbou gegrond. Wat gedrag betref, kan die indeling in bale gevalle egter anders lyk.

Kolonies wat om die een of ander rede geen kontak met ander het nie - byvoorbeeld weens geografiese skeiding - kan in die loop van tyd bepaalde kenmerkende eienskappe ontwikkel. 'n Goeie voorbeeld hiervan is die klassifikasie van die silwermeeu (Larus argentatus) en die klein swartrugmeeu (Larus fuscus) wat ook soms by Durban aangetref word.

Tans word hulle as aparte spesies beskou, maar daar word vermoed dat hulle ontwikkel het uit een spesie van Oos-Siberië waarvan daar mettertyd subspesies wes sowel as oos van die oorspronklike voorkomsgebied ontstaan het. Albei spesies kom in Wes-Europa voor en verskil uiterlik sowel as in gedrag, en hulle paar gewoonlik nie onderling nie. Gemengde pare is wel al aangetref en die nasate van die kombinasie was vrugbaar. Dit dui daarop dat hulle eintlik as subspesies van dieselfde spesie beskou moet word.

Gedrag

[wysig | wysig bron]

Baie navorsing is oor meeue, veral silwermeeue, gedoen en daaruit blyk dat die meeue ʼn uitgebreide sosiale gedrag vertoon. Die taal waarmee die lede van ʼn kolonie met mekaar in voeling bly, bestaan uit minstens 18 verskillende roepgeluide wat, na gelang van toonhoogte en geluidsterkte, kan dui op byvoorbeeld opwinding of ʼn voedselvonds, of dit kan 'n alarmroep wees, ensovoorts.

Spesiale geluide word gebruik om kuikens of paarmaats te roep. Die voortplantingsgedrag van silwermeeue het ook 'n aantal kenmerkende eienskappe. Die meeste voëls keer jaarliks na dieselfde broeiplek terug en soek hul vorige paarmaat op.

Die mannetjie bewaak en verdedig sy nes teen indringers en die wyfie kom bedel kos by hom as 'n teken van vriendskap. Die balts wat paring voorafgaan, bestaan uit 'n groot aantal rituele waarby die voëls onder meer hul koppe skud en saam nesmateriaal versamel. Sowel die mannetjies as die wyfies broei en die kuikens word hoofsaaklik deur die mannetjie gevoer. 'n Ander bekende Europese meeu is die kokmeeu (Larus ridibundus), wat in die broeityd 'n donkerbruin kop het en in die winter, afgesien van een bruin vlek, spierwit is.

Die nesdigtheid in hierdie meeue se kolonies is besonder hoog en die groot getalle voëls bied goeie beskerming teen indringers. In die Middellandse See-gebied kom ook 'n swartkopmeeu (Larus melanocephalus) voor, terwyl ʼn baie seldsame soort (Larus audouinii) slegs op enkele klein eilande in die Middellandse See aangetref word. Die bekendste meeu van die Oosseekus is die stormmeeu (Larus canus). Wanneer onweer dreig, trek hulle in groot swerms na die binneland.

Taksonomie

[wysig | wysig bron]

Sien ook

[wysig | wysig bron]
Wikispecies
Wikispecies
Wikispecies het meer inligting oor: Laridae

Verwysings

[wysig | wysig bron]

Bronnelys

[wysig | wysig bron]