Maraton
Alhoewel die woord maraton soms gebruik word om enige gebeurtenis wat lank aanhou of wat uithouvermoë verg, te beskryf, is 'n maraton tegniesgesproke 'n wedloop oor 'n afstand van 42.195 km (26 myl en 385 treë). 'n Halfmaraton is 21.1km
Die naam van die wedloop gedenk 'n gebeurtenis toe Feidippides, 'n Griekse soldaat wat, volgens Herodotus (boek IV, 105) 'n afstand van ongeveer 230 km (140 myl) gehardloop het vanaf die dorp Marathon na Sparta om hulp te ontbied.[1]
Moderne maraton
[wysig | wysig bron]Die idee om die wedren te organiseer het gekom van Michel Bréal, wat die item op die program van die Eerste Moderne Olimpiese Spele in 1896 in Athene, Griekeland, wou plaas. Die idee was ondersteun deur Pierre de Coubertin en die Grieke. Die Grieke het 'n keuringswedren gehou vir die Olimpiese maraton, wat gewen is deur Charilaos Vasilakos. Gedurende die eerste aantal jare was die afstand van die maraton ongeveer 40 km (25 myl), wat ook die afstand tussen Marathon en Athene is. Die 1908 Olimpiese maraton in Londen was aanvanklik vasgestel op 26 myl, beginnende by Windsorkasteel en met die wenstreep by die Olimpiese Stadium, maar die wedren se organiseerders het 386 treë by die roete gevoeg sodat die hardlopers voor die koninklike verhoog eindig. Hierdie afstand (42,195 km) is in 1921 aanvaar deur die Internasionale Amateur Atletiek Federasie (Engels: International Amateur Athletic Federation) (IAAF) as die amptelike maratonafstand.
Tot 1 Januarie 2004 is wêreldrekords nie amptelik erken deur die IAAF nie. Voorheen was na die beste tye vir die maraton eenvoudig verwys as die 'wêreld beste' tye. Die roete vir die maraton moet aan die IAAF-vereistes vir 'n rekord voldoen om erken te word. Die verskeie roetes, hoogte-bo-seespieël en oppervlaktes verskil heelwat, en dus is dit moeilik om die roetes werklik te vergelyk. Tipies word die vinnigste tye vir die maraton behaal op relatiewe plat roetes naby seespieël, in goeie weersomstandighede en met behulp van pasaangeërs.
Die wêreldrekord vir mans oor die afstand is 2 ure 4 minute en 55 sekondes, behaal in die Berlynmaraton deur Paul Tergat op 28 September 2003 (erken as die wêreldrekord deur die IAAF op 1 Januarie 2004). Dit was 'n verbetering van 20 minute en 44 sekondes sedert 1947. Die wêreldrekord vir vroue is behaal deur Paula Radcliffe in die Londen-maraton op 13 April 2003, in 2 ure 15 minute en 25 sekondes.
Die hardloop van 'n maraton
[wysig | wysig bron]Die voltooiing van 'n maraton word gereeld beskou as 'n bomenslike uitdaging, maar verskeie afrigters glo dat dit moontlik is vir enige iemand wat die nodige tyd en moeite insit. Baie mense wat 'n maraton voltooi loop gedeeltes of die hele afstand.
Oefening
[wysig | wysig bron]
Vir meeste hardlopers, is die maraton die langste wedren wat hulle ooit aandurf. Baie afrigters glo dat die belangrikste element in maratonvoorbereiding die lang hardloopsessies is. Gewoonlik probeer nie-kompeterende hardlopers 'n maksimum van ongeveer 40 myl (64 km) 'n week oefen. Meer ervare maratonatlete hardloop langer afstande of meer kilometers gedurende die week.
'n Goeie oefenprogram duur ongeveer 5 tot 6 maande en die hardloopafstand word elke twee weke 'n bietjie verleng.
Gedurende die voorbereiding vir 'n maraton is dit belangrik om die liggaam genoeg tyd te gee om te herstel. Indien enige moegheid of pyn ervaar word, is dit nodig om 'n paar dae te rus sodat die liggaam kan herstel.
Bekende maratonwedlope
[wysig | wysig bron]
Verskeie stede rondom die wêreld hou 'n jaarlikse maraton, onder andere:
- Berlyn-maraton
- Boston-maraton
- Chicago-maraton
- Honolulu-maraton
- Londen-maraton
- Marine Corps-maraton
- New York Stad-maraton
- Twin Cities-maraton
- Stockholm-maraton
Suid-Afrika het twee baie bekende wedlope wat wêreldwyd groot aansien geniet:
- Twee Oseane-maraton in Kaapstad
- Comrades-maraton - Pietermaritzburg na/van Durban (elke jaar keer die rigting om)
Beide is ultramaratonne en is nie 'n maraton nie.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Vertaling van Herodotus se werk wat die verhaal vertel". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Desember 2016. Besoek op 19 Junie 2008.
